Jakoba Vojo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Neniu resumo de redakto
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Linio 9:
Oni ĉefe konas sub la nomo ''Jakoba Vojo'' la parton en la norda [[Hispanio]] inter [[Pireneoj]] kaj la tombo de Jakobo, laŭ kiu situas la iamaj reĝaj urboj [[Jaca]], [[Pamplono]], [[Estella]], [[Burgoso]] kaj [[Leono (Hispanio)]]. La origino de tiu vojo situas en la unua duono de la [[11-a jarcento]].<ref>{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/list/669|title=Routes of Santiago de Compostela: ''Camino Francés'' and Routes of Northern Spain|publisher=UNESCO}}</ref>
 
Pilgrima gvidlibro el la [[12-a jarcento]], en la Jakoba libro ([[latine]]: ''[[Liber Sancti JacobiIacobi]]''), kiu estis la ĉefa fonto de la jakoba [[kulto]] en la [[mezepoko]], indikas kvar aliajn vojojn en [[Francio]], kiuj kuniĝas en la Pireneoj. Post la revivigo de la pilgrimado al Santiago-de-Kompostelo en la [[1970-aj]] kaj [[1980-aj]] jaroj, la hispana ĉefvojo iĝis parto de la [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO]] en [[1993]].<ref name=Starkie>{{citaĵo el libro|url=https://books.google.com/books?id=9xJGrnvuNW4C|familia nomo=Starkie|persona nomo=Walter|authorlink=Walter Starkie|titolo=The Roads to Santiago: Pilgrims of St. James|publisher=University of California Press|jaro=1957}}</ref>
 
La jakoba estis la lasta el la tri grandaj [[Pilgrimado|kristanaj pilgrimadoj]] kiuj aperis. Kreskanta nombro de homoj faris ĝin dum la [[Mezepoko]], pro fervoraj kialoj, konsiderante, ke la restaĵoj de la apostolo havus kapablon por propeti antaŭ Dio. Ĝia populareco disvastiĝis inter la okcident-eŭropaj reĝlandoj kaj ĝuis la subtenon kaj de ekleziaj kaj de civilaj aŭtoritatoj kaj privataj personoj, kiuj estis implikitaj en la kreado de vasta infrastrukturo kiu ofertis al pilgrimantoj gastigadon kaj asistadon. Ili ankaŭ eldonis laŭleĝajn normojn por protekti ilin dum la vojaĝo.<ref>{{cite web|url=http://www.flandes.net/ideas_para_visitar_flandes/huellas_espanolas_en_flandes/|deadurl=yes|archive-url=https://web.archive.org/web/20120401205847/http://www.flandes.net/ideas_para_visitar_flandes/huellas_espanolas_en_flandes/|archive-date=1 April 2012|title=Hispanaj spuroj en Flandrujo|publisher=Turismo de Belgio}}</ref> Dum la historio, ĝi spertis du gravajn krizojn: la unua estis en la [[16-a jarcento]] pro la tipologio de tiuj, kiuj trairis la jakobajn itinerojn kaj la aperon de protestanta teologio. La dua estis kaŭzita de la procezo de eŭropa sekularigo kiu komenciĝis post la [[Franca revolucio de 1789|Franca Revolucio]] kaj perdo de la [[infrastrukturo]] estis la plej grava kaj kaŭzis ĝian malaperon en la mezaj jardekoj de la [[20-a jarcento]], kvankam dum la dua duono de tiu jarcento ĝi rimarkinde reakiris laŭ populareco kaj infrastrukturon. La nombro de pilgrimantoj alvenantaj en [[Santiago-de-Kompostelo]] ne ĉesis pliiĝi ekde la [[1990-aj jaroj]] kaj en 2018 ĝi atingis la plej altan nombron ekde registrado de rekordoj: 327.000 homoj.<ref>{{citaĵo el libro|titolo=Walking the Camino de Santiago|persona nomo=Bethan|last1=Davies|familia nomo=Ben|familia nomo=Cole|eldoninto=Pili Pala Press|jaro=2003|isbn=0-9731698-0-X|url=https://books.google.com/books?id=ZSSaHJ8AsqcC&pg=PA179|paĝo=179}}</ref>
 
En [[1998]] ankaŭ la kvar aliaj en la ''[[Liber Sancti JacobiIacobi]]'' menciitaj francaj vojoj ricevis tiun titolon. Jam en la jaro [[1987]] la [[Konsilio de Eŭropo]] konfirmis la gravecon de la vojoj en la historio de la konstruo de Eŭropo. Ili estis lokoj de renkontiĝoj por la civitanoj kaj helpis kulturan dialogon dum la historio. La Konsilio de Eŭropo instigis la eŭropajn landojn trovi kaj reuzigi malnovan padojn de la jakobaj [[pilgrimulo]]j en la tuta Eŭropo<ref>''Noto : pragmata elekto sen iu ajn historia bazo. Pilgrimuloj de Sankta Jakobo ekzistis ĉie en Eŭropo. Tio ne signifas, ke vojoj al Kompostelo ekzistis ĉie en la kontinento. Tamen ĉiam ekzistis ekonomiaj interesoj pri tio (ref. 2)''</ref> kiel ian koherigan Eŭropan reton de "''eŭropaj kulturaj vojiroj''" montrantaj la Eŭropajn komunajn heredaĵojn kaj memoraĵojn<ref>Lola Parra Craviotto, "[https://eo.mondediplo.com/article2642.html Kaj Eŭropo kreis Kompostelon]", [[Le Monde diplomatique en Esperanto|Le Monde Diplomatique en Esperanto]], la 1-a de aŭgusto 2018, kontrolita la 16-an de septembro 2018.</ref> kaj rekomendis ties identigon.<ref name="RingWatson2013">{{citaĵo el libro|aŭtoro=Aruna Vasadevan |eldoninto=Trudy Ring |eldoninto=Noelle Watson |eldoninto3=Paul Schellinger|titolo=Southern Europe: International Dictionary of Historic Places|url=https://books.google.com/books?id=fYH7AQAAQBAJ&pg=PA621|date=5an de novembro 2013|eldoninto=Taylor & Francis|isbn=978-1-134-25965-6|paĝoj=621–624|ĉapitro=Santiago de Compostela (Korunjo, Hispanio)}}</ref>
 
== Plej ampleksa pilgrima vojo ==