Bagratida Armenio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Linio 47:
Dume, la klopodoj de Jusuf por dispremi Gagikon malsukcesis; anstataŭe, Jusuf turnis sian atenton al Aŝoto kaj provis malfortigi sian pozicion kronante la kuzon de Aŝoto, Aŝoto Ŝapuhjan, reĝo de Armenio. La armeoj de Aŝoto Ŝapuhjan kaj Jusuf, tamen, ne povis ĉesigi la bizancan antaŭeniĝon, kiu ĉesis kapti [[Dvin]] pro la komenco de vintro. Tamen, la forto revenigis Aŝoton al potenca pozicio en Armenio kaj sukcesis kaŭzi pezajn viktimojn kontraŭ la [[araboj]]. Ĉi tio ankoraŭ lasis Aŝoton, la kontraŭreĝon, regantan en Dvin kaj civila milito eksplodis de 918 ĝis 920, kiam la pretendanto fine koncedis malvenkon. Multnombraj aliaj ribeloj en [[Armenio]] ankaŭ okazis sed Aŝoto povis venki ĉiujn. En 919, Jusuf instigis malsukcesan ribelon kontraŭ la kalifo kaj estis anstataŭita de multe pli bonhava [[vostikano]], Subuko. Subuko rekonis Aŝoton kiel la leĝan reganton de Armenio kaj premiis lin per la titolo de ''[[Ŝahanŝaho]]'', aŭ "reĝo el reĝoj."
 
Ironie, la bizancanoj afliktis la proksimajn rilatojn de Aŝoto kun la araboj kaj sendis novan forton sub la armena ''domestiko de la skoloj'' [[Johano Kurkuas]] por interrompi la pozicion de Aŝoto kiel reĝo kaj subteni la ribelantojn kontraŭ li. En 928, Kurkuas atingis [[Dvin]] en malsukcesa provo kapti la urbon kiu estis defendita kaj de la araboj kaj de Aŝoto.<ref>Treadgold. ''Byzantine State and Society'', p. 474.</ref> En 923, la kalifo, alfrontante problemojn hejme, liberigis Jusufon, kiu vojaĝis reen al Armenio por liberigi sian furiozecon kontraŭ Armenio kaj speciale kontraŭ [[Gagiko la 1-a]].<ref>Runciman. ''Romanus Lecapenus'', p. 134.</ref> Li komencis postuli [[Imposto|tributon]] de la armenaj regantoj sed alfrontis konsiderindan reziston de [[Aŝoto la 2-a]]. Fojfoje Aŝoto sukcesis venki kaj detrui la arabajn armeojn senditajn kontraŭ li dum pluraj jaroj. Fine, en 929, Jusuf mortis kaj grandega potenca lukto okazis inter rivalaj iranaj kaj kurdaj familioj en [[Azerbajĝano (Irano)|Azerbajĝano]], tiel reduktante la araban minacon al Armenio. Imperiestro [[Romano la 1-a]] ankaŭ turnis sian atenton de la oriento por batali la arabojn en [[Sirio]]. La penoj de Aŝoto por konservi kaj defendi la regnon donis al si la epiteton "Jerkat", aŭ ''[[Fero]]''. Li mortis en 929 kaj sukcedis lin la frato, [[Abaso la 1-a]].<ref>Ter-Ghevondjan. ''Arab Emirates'', pp. 136–137. En klasika armena lingvo, tiu titolo nomiĝis ''Ŝahan Ŝah Hajoc Mecac'' (''Շահան Շահ Հայոց Մեծաց'').</ref><ref>Treadgold. ''Byzantine State and Society'', p. 483.</ref>
 
=== Stabileco sub Abaso ===