Katerina la 2-a (Rusio): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 27:
|}}
 
'''Katerina la 2-a (la Granda)''' ([[rusa lingvo{{lang-ru|ruse]] ''Екатерина II Великая'')}}; (naskiĝis la [[2-an de majo]] [[1729]], mortis la [[17-an de novembro]] [[1796]]) estis unu el la plej famaj imperiestrinoj de [[Rusio]] ([[1762]]-[[1796]]). La tempon de ŝia regado oni nomas "la ora tempo" de la [[Rusia Imperio]].
 
== Origino ==
 
Sofia Frederika Aŭgusta naskiĝis la [[2-an de majo]] [[1729]] en germana urbo Stettin (nun ''[[Szczecin]]'' en [[Pollando]]) situanta sur bordo de [[Balta Maro]]. Ŝia patro ''Christian August, princo de [[princlando Anhalt-Zerbst|Anhalt-Zerbst]]'' estis ĉefmarŝalo de prusa reĝo kaj urbestro de Stettin. Ŝia patrino ''Johanna Elizabeta'' estis ''princino de Schleswig-Holstein-Gottorf''.
 
== Invito al Rusio ==
Linio 107:
=== Unua ===
 
[[Rusio]] alianciĝis kun [[Prusio]] por devigi [[Pollando]]n respekti rajtojn de tieaj naciaj minoritatoj, kies kredo ne estis katolikismo (ĉefe ortodoksuloj kaj protestantoj). Katerina la 2-a atingis sian celon kaj ŝia amato kaj favorato Stanislavo Ponjatovskij estis elektita kiel reĝo de [[Pollando]] (pole ''{{lang-pl|Rzeczpospolita Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego''}}). Februare de [[1768]] postulo de ambaŭ landoj estis kontentigita kaj rajtoj de tieaj naciaj minoritatoj iĝis egalaj.
 
Tamen baldaŭ aperis ribelo, kiun provokis Bara Konfederacio protestinta kontraŭ la nova reformo. Rusa armeo senprokraste sufokis ĝin.
Linio 115:
=== Dua ===
 
Post dudek jaroj okazis la dua disigo de [[Pollando]], rezulte de kiu [[Rusio]] kaj [[Prusio]] deprenis pligrandajn pecojn de la lando. Marte de [[1794]] aperis ribelo por restarigo de tuta teritorio kaj suvereneco de [[Pollando]], kiun gvidis [[Tadeusz Kościuszko|Kostjuŝko]] (pole ''{{lang-pl|Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko''}}), sed baldaŭ ĝi fiaskis.
 
=== Tria ===
Linio 128:
== Interrilato kun Kartvelio ==
 
Katerina la 2-a kaj reĝo de Kartali-Kaĥetia regno (kartvele ქართლ-კახეთის სამეფო) [[Irakli la 2-a|Iraklio la 2-a]] en [[1783]] subskribis t.n. Traktaton de Georgijevsko (plene: - ''"La kontrakto pri agnosko de protekto kaj supera potenco de Rusio fare de la caro Kartalia kaj Kaĥetia Iraklio la 2-a"''. Ĝi defendis ortodoksajn kartvelojn kontraŭ invadoj de islamaj [[Persio]] (nun [[Irano]]) kaj [[Turkio]]. Kiam persa armeo penetris Kartalion kaj okupis ĝian ĉefurbon [[Tbiliso]]n [[Rusio]] ekmilitis kaj aprile [[1796]] frakasis persojn sur teritorio de moderna [[Azerbajĝano]]. Poste [[Kartvelio]] iĝis parto de [[Rusia imperio]].
 
== Milito de Usono kontraŭ koloniado de Britio ==
Linio 159:
 
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://intv.ru/view/?film_id=75613&playNow=1 filmo ''Young Catherine'', kie ĉefrolas ''Vanessa Redgrave''] {{en}}, {{ru}}
* [http://www.datesofhistory.com/Catherine-II-the-Great-Russia.biog.html Historio de ŝia regado] {{en}}
* [http://www.fordham.edu.html Catherine the Great] {{en}}