1-a de aŭgusto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Naskiĝoj: Árpád Toró
→‎Eventoj: 1941-kompletigo
Linio 58:
** [[1940]]: Dum sia restado en [[Lvovo]] guberniestro [[Hans Frank]] deklaris, ke ĝi estas "la germana urbo"; [[rektoro]] de [[Universitato Vilno]] ordonis malfondon de ĉiuj akademiaj asocioj; laŭ [[taglibro]] de Z. Klukowski: ''[[Lublin]] nun impresas tre malagrable. Sur stratoj multaj germanoj, en tio escepte tro da [[gestapo|gestapanoj]]. jam estas multe da germanaj magazenoj, kun germanaj [[ŝildo]]j. (...) Germanoj kaj ukrainoj transprenas laŭgrade ĉiam pli kaj pli da postenoj en Lublin''; du polaj [[konspiro|konspiraj]] gazetetoj aperis: "Etap" kaj "Głos Wolności" (Voĉo de Libereco)
** Direktivo de [[Adolf Hitler]] n-ro 17 pri plifortigita aera kaj mara milito kontraŭ [[Anglio]]; '''germana registaro agnoskis en [[Nazia Germanio]] kaj en enkorpigitaj teritorioj celebradon nur de kelke da [[katolikismo|katolikaj]] festoj''': [[Novjaro]], [[Pasko|Paska]] [[Lundo]], lundo de [[Pentekosto]], kaj ambaŭ tagoj de [[Kristnasko]]; [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" informis, ke [[Vilno]] nombras nun 270 000 loĝantojn; ministro pri eksteraj aferoj de [[Japanio]] anoncis planon krei Zonon de Komuna Prospero de Granda Orienta Azio sur teritorioj konkeritaj de japana armeo; [[Pola Rezistomovado]]: [[Asocio de Armita Batalado]] atencis en Ĉefa [[Stacidomo]] en [[Vroclavo]] kaj Silezia en [[Berlino]]
** [[1941]]: '''Laŭ dekreto de [[Hitler]] la teritorioj de polaj [[vojevodio]]j: [[Lwów]], [[Ternopilo|Tarnopol]], [[Ivano-Frankivsk|Stanisławów]] kaj [[Volinio|Wołyń]] kun sia ĉefurbo en [[Lucko|Łuck]], eniris - sub la nomo Distrikto Galicio (antaŭa Orienta [[Galicio]]) - en [[Ĉefgubernio|Ĝeneralan Gubernion]]'''; germanaj regopovoj kreis Distrikton [[Bjalistoko]], kiu estis integra parto de "orientaj enkorpigitaj teritorioj", subigita al civila administracio kiel Bezirik Białystok al [[Orienta Prusio]]; nombro de engaĝitaj laborantoj en armea industrio en [[Varto]]-Lando estis 56 900 personoj; en [[Lvovo]] aperis la unua numero de germanlingva "Lemberger Zeitung"; en la unua n-ro de la konspira "Myśl. Pismo Młodych" ([[Penso]]. Revuo de Junuloj) de la Asocio de Polaj [[sindikato|Sindikatistoj]] averto: ''Ni devas bone [[konscio|konscii]] ke la soveta [[propagando]] estas por ni en la nuna [[momento]] multe pli [[danĝero|danĝera]] ol la germana''; la konspira revuo "Polska Walczy" (Pollando Batalas) en vasta artikolo ''Pola-rusa [[pakto]]'' konstatas: ''[[Rusio]] estas eterna malamiko de Pollando. [[Rabo|Rabemo]] de Rusio estas fenomeno de ĉiam tiel tragike kaj tiel [[doloro|dolore]] de ni spertata dum nia tuta [[historio]]''
** Oni[[Franklin D. Roosevelt]] malpermesis eksporton de [[nafto]] kaj aviada [[benzino]] ekster okcidentan [[hemisfero]]n kaj britan regadzonon; oni komencis serian produkton de la unua [[ĵipo]], [[ajngrunda aŭtomobilo|ajngrundan aŭtomobilon]], unue por la usona armeo; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] rompis de ekstere, helpe de 3 siaj armeoj, ĉirkaŭigon en [[Smolensk]]-regiono
** [[1942]]: Areo de ĜG estis 145 180 km², kiun konsistigis distriktoj de [[Krakovo]], [[Lublin]], [[Radom]], [[Varsovio]] kaj [[Galicio]], teritorio de enkorpigitaj teroj al [[Nazia Germanio]] ampleksis 123 042 km², en tio enigitaj al [[Orienta Prusio]], distrikto [[Gdańsk]]-[[Okcidenta Prusio]], al [[Administra distriktaro (Germanio)|administraj disktriktoj]] de [[Opole]], [[Katowice]] kaj al [[Varto]]-Lando
** '''[[SS (organizo)|SS]]-kuracistoj faris en [[Koncentrejo Ravensbrück]] medicinajn eksperimentojn ĉe ok sanaj polaj virinoj'''; polaj soldatoj internigitaj en [[Svislando]] organizis en Losone (en [[kantono Tiĉino]]) publikan koncerton de polaj kantoj
** [[1943]]: '''[[Germanoj]] mortigis 11 polajn [[monaĥino]]jn en [[Navahrudak]], kiuj oferis sian vivon anstataŭ 120 personoj''' (arestitaj de [[gestapo]] kaj senditaj al trudlaboro en [[Nazia Germanio]]) - dum la [[Granda Jubileo 2000]] papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] [[beatigo|beatigis]] ilin; '''[[Volinia masakro]]''': [[ukraino]]j murdis en Białoczórka ĉirkaŭ 20 polojn kaj en Andrzejówka - dekkelkajn; '''germanoj komencis likvidi judan [[geto]]n en [[Będzin]]-[[Sosnowiec]], kie eksplodis [[ribelo]]''' - 30 personoj verŝajne fuĝis, ceteraj partoprenantoj estis murditaj kaj civiluloj senditaj al [[Aŭŝvico]] (la lasta [[deportado]] okazis februare 1944)
** [[Heinrich Himmler]] establis premion de 100 [[germana marko|germanaj markoj]] pro ĉiu kaptita forkurinta [[militkaptito]]; en [[Nazia Germanio]] aperis cirkulero rekomendanta rompon de [[gravedeco]] ĉe trudlaborantaj polaj virinoj; [[okupado|okupata]] de [[japanoj]] brita [[kolonio]] [[Birmo]] anoncis sendependecon - fronte de la [[marioneta ŝtato]] ekstaris Ba Maw
** [[1944]]: Nokte de la 31-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto '''en [[Porajmos]] pereis en [[gaso|gas]]-[[kamero]]j de la [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]-Birkenau ĉirkaŭ 4 mil [[ciganoj]]'''; '''[[Ribelo de Varsovio]] komenciĝis laŭ ordono de [[kolonelo]] [[Antoni Chruściel]] je la [[Horo "W"]]''' - la unuan tagon ekbatalis 23 mil soldatoj de [[Pola Enlanda Armeo]] (aliaj 17 mil aliĝis post kiam la ordono ilin atingis); nokte de la 31-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto '''en [[Porajmos]] pereis en [[gaso|gas]]-[[kamero]]j de la [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]-Birkenau ĉirkaŭ 4 mil [[ciganoj]]'''; soveta [[NKVD]] arestis en [[Lublin]] du generalojn; [[Sovetunio]] ligis diplomatiajn rilatojn kun komunista Pola Komitato de Nacia Liberigo, kiu ŝanĝis sian sidejon de [[Chełm]] al [[Lublin]]
** [[Gestapo]] transportis 850 polinojn de [[koncentrejo Ravensbrück]] al tiu de [[Buchenwald]]; usona armeo eniris [[Bretonio (franca regiono)|Bretonion]]; Unua Kirasita [[Divizio]] de pola generalo [[Stanisław Maczek]] albordiĝis en [[Normandio]]n; generalo [[Władysław Anders]] estis dekorita per [[Legion of Merit]]; [[Anne Frank]] antaŭ aresto faris la lastan enskribon en sian memorlibron ''[[Taglibro de Anne Frank]]'' (aŭ ''La Postdomo''); [[Berlino]]: '''[[SS (organizo)|SS]]-estro [[Heinrich Himmler]] raportis al [[Hitler]] pri ekspolodo de la [[ribelo]] en [[Varsovio]]''' kun aserto, ke dum 5-6 semajnoj poloj estos venkitaj kaj ilia ĉefurbo neniigita, ĉar la pola nacio blokas al ni de 700 jaroj Orienton kaj de la [[batalo de Grunwald|batalo de Tannenberg]] daŭre obstaklas la vojon. Kaj ordonis: ''Ĉiun loĝanton oni devas mortigi, estas malpermesite preni [[militkaptito]]jn. Varsovio devas estis niveligita kun la tero kaj tiamaniere devas esti kreita timiga ekzemplo por la tuta Eŭropo''. Krome '''Himmler ordonis tujan ekzekuton de malliberigita en koncentrejo [[Sachsenhausen]] komandanto de [[Pola Enlanda Armeo]] generalo [[Stefan Rowecki]]''' - perfidita de komunistaj juddevenaj agentoj de [[Gestapo]].
* [[1946]]: [[Usona Atomenergia Komisiono]] establiĝis
* [[1946]]: Itala futbalklubo [[Sampdoria Genova]] fondiĝis
* [[1947]]: Malfermo de la [[Germana Federacia Banko]] en la [[Federacia Respubliko Germanio]] (post likvido de [[Regna Banko]] en 1945, rezulte de [[Pocdama Konferenco]])
* [[1951]]: Japana flugkompanio [[Japan Airlines]] fondiĝis
* [[1955]]: Testoflugo de la usona spionaviadilo [[Lockheed U-2]]
Linio 80:
* [[1975]]: [[Kabindo]] (nun provinco de [[Angolo]]) deklaris sendependecon (de [[Portugalio]])
* [[1980]]: [[Vigdís Finnbogadóttir]] iĝis kiel la unua virino prezidentino de Islando
* [[1981]]: '''La unuanUnuan fojon oni distingis 100 [[Ribelo de Varsovio|ribelintojn]] per Varsovia Ribel-Kruco'''
* [[1981]]: En [[Varsovio|Varsovia]] hotelo ''Victoria'' okazis sensukcesa [[atenco]] kontraŭ [[palestinano]] Abu Daoud, suspektita de [[Mosado]] pri partopreno en Munkena Masakro de olimpikaj sportistoj en 1972
* [[1989]]: '''En [[Varsovio]] oni malkovris [[Monumento de Varsovia Ribelo|Monumenton de Varsovia Ribelo]]'''