Risorto: Malsamoj inter versioj

[[Dosiero:13-04-05-Skoda Museum Mladá Boleslav by RalfR-009.jpg|eta|260px|Malantaŭa akso kun moviga meĥanismo kaj risorto[[suspensio (tekniko)|suspensio]] per lamaerisorto de Škoda 422]]

'''Risorto''' estas [[elasteco (meĥaniko)|elasta]] [[lameno]] aŭ [[fadeno]] el [[metalo]] aŭ alia [[materialo]], kapabla repreni la antaŭan formon, post kiam ĝi estis fleksita, premita aŭ streĉita<ref>[[Plena Ilustrita Vortaro]]</ref><ref> alia signifo : elasteco : eco de [[ekosistemo]] rezisti al perturbo kaj, post ĉeso de ĉo-lasta, retrovi sian originan staton, PIV 2002, paĝo 983 </ref>.

Per enmeto de metala risorto aŭ alia elasta komponentokonsistaĵo, ekzemple de [[gumo|guma]] plateto, ekestas '''elasta kunigo''' de du maŝinelementoj. La kunigo poste ebligas certan movon de kunigitaj elementoj (ekz. [[amortizilo]]).

'''Helica cilindra prem-risorto''' havas la draton[[drato]]n [[helico|helice]] survolvitan sur cilindro. Laŭ forto bezona por kunpremo de risorto je unuo de longo, ekzemple je 1&nbsp;cm, oni distingas:

Ĉe ambaŭ ekstremoj de funkcia parto de risorto, t.e. al aktivaj heliceroj, oni aldonas 0,5 ĝis 1,75 demm je ekstremaj heliceroj. Plej ofte oni aldonas po unu helicero[[helico|helic]][[paŝo (apartigilo)|paŝo]] je ĉiu ekstremo. La ekstremaj heliceroj ne risortas, ĉar ili intertuŝiĝas la antaŭaj heliceroj.

* sen antaŭstreĉoantaŭ[[streĉo]] (antaŭtensio)

Ambaŭ risortoj estas streĉataj per [[tiro]]. Dum ne ŝarĝita stato de risorto kun antaŭstreĉo la heliceroj intertuŝiĝas.

'''Helica konusa prem-risorto''' havas la draton helice survolvitan sur [[konuso]].

'''Helica cilindra tordorisorto''' estas streĉata per [[torda momanto]].

'''Tordostangojn''' oni uzas por aŭtomobiloj. Ili risortas per sia ioma elasteco dum [[tordo]]. Tiuj ĉi stangoj havas en la ekstremoj falditajn pivotojn[[pivoto]]jn, per kiuj ili estas alkroĉitaj al kadro de veturilo meze kaj flanke de veturilo, en kapoj ligitaj kun baskula akso. La pivotingoj estas fiksitaj en la kapoj per [[kaŭĉuko|kaŭĉukaj]] intermetaĵoj.

Malmulte streĉataj risortoj estas produktataj el konstrukciaj karbonaj ŝtaloj[[ŝtalo]]j, risortoj tre streĉataj el konstrukciaj ŝtaloj altkvalitaj ([[alojo|alojo]]alojaj). Risortojn por elektraj aparatoj oni produktas ankaŭ el [[bronzo]] aŭ el [[latuno|tombako]].