Tekstoj de malbeno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
esperantigita ŝablono (Referencoj), esperantigita parametro, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
[[Dosiero:Aechtungstext2.jpg|thumbeta|Tekstoj de malbeno sur rompitaj vitreroj, ĉe la fino de la ''Mezregno''. Nekonata origino ]]
'''Tekstoj de malbeno''' estas difinitaj esprimoj, opiniataj magiaj, adresataj kontraŭ malamikoj aŭ ĝenerale proksimuloj juĝataj danĝeraj. Tiujn tekstojn oni skribis ĝenerale sur vitreroj aŭ [[Ostrakon|argileroj]], kies fragmentojn oni situigis ĉe tombejoj kaj en porritaj lokoj. Ili similas, almenaŭ en la efikoj, la proskribaj listoj. Tiu praktiko floris ĉe diversaj kulturoj; sed la plej konata estas tiu [[Antikva Egiptio|egipta]], kiu plisvarmadis en epokoj de konfliktoj kun la aziaj najbaraj landoj. <ref>Edwards, Gadd, and Hammond (1971), p.508</ref>
 
Tiuj tekstoj foje estis laŭte legataj en ceremoniaj magiaj kuntekstoj; foje ili similas al preĝoj, en kiu estas malpli evidenta la aŭtomatecon de la malbeno.
 
Ĝuste rilate Egiption esploristoj elfosis, en la [[19-a jarcento]] tri grupojn de malbenaj tekstoj, dateblaj en la epoko de la 12-a dinastio, el kiuj eblas koni historiajn eventojn de la rilatoj de Egiptoj kun Azianoj en la 2-a kaj 19-a, kaj 18-a jarcentoj.
 
La unua publikigaĵo de tiaj tekstoj de malbeno (dirita “tekstoj de Berlino"), gravuritaj sur ceramiko, estis aranĝita de [[Kurt Heinrich Sethe |Kurt Sethe]] en [[1926]]: ili entenas ĉirkaŭ 20 ladnomojn de [[Kanaano]] kaj [[Fenicio]], kaj la nomojn de ĉirkaŭ 30 ĉefoj de tiuj popoloj. En kelkaj el ili oni legas citaĵon, unuafojon eble, de la urbo [[Jerusalemo]]. <ref> David Noel Freedman, Eerdmans Dictionary, [http://books.google.com/books?id=P9sYIRXZZ2MC] </ref> [[Georges Posener]] (dua publikigaĵo, dirita “tekstoj de Bruselo”) aldonis alian similajn tekstojn (1957); trian grupon aperigis [[Yvan Koenig]] en [[1990]] (dirita “Mirgissaj tekstoj”).
 
Spuro de pormalbenaj tekstoj (preĝoj) troviĝas ankaŭ en la [[Biblio]], kvankam nedisemitaj ekstere de la libraj dokumentoj. Vidu la psalmon 136/137, 8-9:
 
"''Ho ruiniĝema filino de Babel!''
 
Bone estos al tiu,
 
Kiu repagos al vi por la faro, kiun vi faris al ni.
Bone estos al tiu,
 
Kiu prenos kaj frakasos viajn infanojn sur la ŝtono".
 
[[Dosiero:Aechtungstext.jpg|thumbeta|Tekstoj de malbeno, Meza Regno, Origine [[Sakkara]]]]
 
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
<references/>
 
== Bibliografio ==
 
* Georges Posener, ’’Princes et pays d'Asie et de Nubie. Textes hiératiques sur des figurines d'envoûtement du Moyen Empire’’, Bruxelles, 1940
* Nicolás Grimal, ‘’A history of ancient Egypt’’, [http://books.google.com/books?id=GzTiXt49I0YC], Wiley-Blackwell, isbn=9780631193968
Linio 31 ⟶ 30:
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
* [http://repositories.cdlib.org/cgi/viewcontent.cgi?article=1006&context=nelc/uee Execration Ritual] <!--Bon PDF, contient un exposé et une bibliographie très correct. A intégrer dans l'article-->
* [http://www.ancient-egypt.org/index.html Egyptian Execration Texts]