Tero: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{Tiu ĉi artikolo|temas pri la Tero kiel [[planedo]]. Aliaj artikoloj parolas pri ''tero'' kun la signifoj [[grundo]] kaj [[kontinento]].}}
{{Informkesto astronomia objekto
Linio 211 ⟶ 210:
La [[rotacio de la Tero]] estas unu el la movoj de la planedo kiu konsistas en la turniro ĉirkaŭ ties propra [[Tera akso|akso]]. La Tero turniras el [[okcidento]] al [[oriento]], same kiel la cetero de [[planedo]]j de la [[Suna Sistemo]] (kun la escepto de [[Venuso (planedo)|Venuso]]). Konsiderante la punton de la [[norda poluso]] kiel vidpunkto, la Tero turniras laŭ kontraŭkorloĝa direkto. Kompleta turniĝo rilate al fiksa [[stelo]] daŭras 23 horojn, 56 minutojn kaj 4 sekundojn. Tiu movo evidentiĝas pere de la [[pendolo de Foucault]] kies konsiderinda amaso pendas el punkto je granda alto por sendependigi sian movon disde la propra movado de terrotacio, tio estas, de la planko, kvankam oni ne povas sendependigi absolute de la movado de la punkto de la tegmento el kiu ĝi pendas.
===Akso===
La [[tera akso]] estas la rotacia [[akso]], ĉirkaŭ kiu turniĝas la Tero unufoje po [[diurno]]. La tera akso transiras la masan centron de la planedo. La fikcia senfina daŭrigo de la akso ekster la planedo en la kosmon nomatas la ''ĉiela'' aŭ ''monda akso''.
* La averaĝa [[vertico]] de la akso kaj la tersurfaco difinas la geografian [[norda poluso|nordan]] kaj [[suda poluso|sudan poluson]]. La magnetaj norda kaj suda polusoj kontraŭe ne rekte rilatas al la tera akso.
* La fikcia daŭrigo de la akso ekster la planedo en la kosmon difinas la nordan kaj sudan ĉielajn polusojn. La norda ĉiela poluso nuntempe preskaŭ identas al la [[Norda Stelo]].
* Ortangule al la tera akso, ĉirkaŭ la tera centro situas ebenaĵo, kies tuŝo de la tersurfaco difinas la [[ekvatoro]]n.
== Vivo sur la tero ==
| |||