Izabela gotiko: Malsamoj inter versioj

 

'''Izabela gotiko''', nomata ankaŭ '''stilo Katolikaj Gereĝoj''', estas stilo propra de la [[Regno de Kastilio]] dum la regado de la [[Katolikaj Gereĝoj]], kiu reprezentaa la transiron inter la fina [[gotiko]] kaj la komenca [[renesanco]], kun karakteroj kaj proprak kaj influaj de la [[islama arto]] kaj de la [[mudeĥaro]], el [[Flandrio]] kaj malpli el [[Italio]]. La konsidero ĉu la izabela estas stilo aŭ gotika aŭ renesanca, aŭ [[eklektikismo|eklektika]], aŭ fazo ene de la plej ĝenerala [[plateresko]], estas demando pridiskutata ankoraŭ de la arthistoriistoj kaj ankoraŭ ne solvita.<ref>''...tampoco es satisfactoria la pretendidamente esclarecedora denominación de gótico plateresco, a partir de la terminología adoptada por D. Bayón para lo que Durliat llamara estilo Isabel y como aglutinante de lo uno y lo otro (Marías), pues si conceptualmente existe una continuidad, el repertorio ornamental empleado es bien distinto, y no existe constancia del uso del vocablo para las fantasías decorativas medievales.'' Virginia Soto Caba [http://www.artehistoria.jcyl.es/artesp/contextos/7626.htm ''La cuestión plateresca''], en ''Artehistoria'' (ankaŭ ne estas sufiĉiga la supozate klariga nomado de gotika plateresko, laŭ la terminologio adoptita de D. Bayón por kio Durliat nomis Izabelan stilon kaj kiel kunigaĵo de unu kun alia (Marías), ĉar se koncepte ekzistas kontinueco, la repertuaro ornameca oficiale estas tre malsama, kaj ne ekzistas konstato de la uzado de la vorto por la mezepokaj ornamaj fantazioj).</ref>

La stilo izabela enkondukas plurajn ornamajn elementojn pli ol strukturajn, ĉu de la kastilia tradicio kaj ĉu ornamaĵoj de islama influo kaj aliaj devenaj el Flandrio, tipe la formoj flamecaj. Multaj de la konstruaĵoj kiujn oni konstruis en ĉi tiu stilo estis komisioj (mendoj) de la Katolikaj Gereĝoj aŭ estis de iu modo patronitaj de ili. Kurioze kaj paralele disvolviĝas en [[Portugalio]] tre simila arto nomita [[manuelismo]]. Kiel karaktero plej evidenta estas la dominado de la motivoj heraldikaj kaj epigrafiaj; speciale la simboloj de la jugo kaj la sagoj kaj la [[granato]], kiuj faras referencon al la monarkoj. Ankaŭ estas karakteriza de ĉi tiu periodo la ornamado per buloj.

 

* [[Palaco Infantado]] de [[Gvadalaharo (Hispanio)|Gvadalaharo]]

* [[Gotika arkitekturo]]

 

<!--La referencoj al la klasika Antikva tempo en Hispanio apenaŭ estas io pli ol literatura, kontraŭe al en Italio, kie la ĉeesto de romaj konstruaĵoj estis multe pli abunda kaj tio ''gotika'' estis ricevita de formo tre adaptata al la gusto klasika surloka. Ĝis la jardeko de 1530 ne finis de postuli lin roma al lin moderna en la hispana arkitekturo. La uzo de ĉi tiuj terminoj raportis, en la intenco de kiuj ilin uzis, al malsamaj aĵoj al kio hodiaŭ povus pensi : lin roma estis la stilo de la renaskiĝo italianizante, clasicista aŭ purista; dum kiu lin moderna estis por ili la gotika fino kaj la ornama vortotrezoro plateresco.-->

 

 

[[Kategorio:Arkitekturo]]