Norda maro: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj) e RG72 movis paĝon Norda Maro al Norda maro anstataŭigante alidirektilon |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) anstataŭigo de specialaj signoj, esperantigita parametro, formatigo de titoloj, +Bibliotekoj, multaj kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
[[Dosiero:NASA NorthSea1 2.jpg|eta|Satelitbildo de la Norda maro]]
La '''Norda maro''' estas malprofunda [[bordomaro]] en la nordokcidenta [[Eŭropo]]. Ĝi estas parto de la [[Atlantiko]] kaj situantas sur la eŭropa [[kontinenta breto]]. Ĝi troviĝas (laŭ la horloĝa ordo) inter [[Britio]], [[Norvegio]], [[Svedio]], [[Danio]], [[Germanio]], [[Nederlando]], [[Belgio]] kaj [[Francio]]. Ĝi konektas kun la [[oceano]] tra la [[Angla Kanalo]] sude kaj tra la [[Norvega Maro]] norde. Ĝi estas pli ol 970 km longa kaj 580 km larĝa, kun areo de ĉirkaŭ 750,000 km².
Oni ĉiam povis multe navigi kaj fiŝkapti en la maro, kaj tiele estas populara celo por [[turismo]] el la ĉirkaŭaj landoj. Lastatempe ekgravis la profito el la [[fosilia brulaĵo|fosiliaj brulaĵoj]], inter kiuj troviĝas multe da [[nafto]] kaj [[natura gaso]] ĉi tie. Krome por la produktado de energio gravegas la disvastigon de la Ventoenergio kaj de la [[Maronda centralo|marondaj centraloj]].
Linio 9:
La marbordo de la Nord Maro prezentas diversecon de geologiaj kaj geografiaj karakteroj. En la nordo, profundaj [[fjordo]]j kaj krutaj klifoj markas la marbordajn konturojn de [[Norvegio]] kaj de [[Skotlando]], dum en la sudo ĝi konsistas unuarange el sablaj strandoj kaj larĝaj kotejaj [[vado]]j. Pro sia densa loĝantaro, forta industriigo, kaj intensa uzado de la maro kaj de ties ĉirkaŭa areo, estis nombraj mediaj problemoj kiuj tuŝis la marajn ekosistemojn. Primediaj problemoj — komune inkludante [[trofiŝkaptado]]n, industriajn kaj agrikulturajn alfluaĵojn, [[dragado]]n, kaj [[marrubo]]n inter aliaj — kondukis al nombraj klopodoj por eviti degradadon de la maro dum ankoraŭ oni profitas el ties ekonomiaj disponebloj.
[[Dosiero:Nseamap.gif|
== Geografio ==▼
▲== Geografio ==
La Norda maro troviĝas sur kontinenta soklo, kaj estas preskaŭ izolita de la [[Atlantiko]] per la landoj ĉirkaŭ si. La meza profundeco estas nur 94 metrojn, sed la norda parto estas 300 metrojn profunda. Nur la [[Norvega Fosego]] estas pli profunda, je pli ol 800 metroj. La kanalo inter la tri [[Skandinavio|Skandinaviaj]] landoj nomiĝas [[Skagerrak]].
La Norda maro estas limigita de la [[Orkadoj]] kaj la orienta marbordo de [[Granda Britio]] okcidente<ref name="Britannica">L.M.A., University of Chicago, Encyclopædia Britannica Macropædia, Europe, 15a eldono, 1985, Encyclopadia Britannica Inc., 18, U.S.A., isbn =0-85229-423-9, paĝoj 832–835
</ref> kaj la kontinenta marbordo de norda kaj [[centra Eŭropo]] oriente kaj sude, ĉe [[Norvegio]], [[Danio]], [[Germanio]], [[Nederlando]], [[Belgio]], kaj [[Francio]].<ref name="American">{{
|last=Ripley
|first=George |author2=Charles Anderson Dana
Linio 26 ⟶ 25:
|publisher= D. Appleton and company
|page=499}}</ref>
Sudokcidente, trans la [[Dover-kaleza Markolo]], la Norda maro iĝas la [[Manika Markolo]] kiu konektas kun la Atlantika Oceano.<ref name="Britannica"/><ref name="American"/> Oriente, ĝi konektas kun la [[Balta maro]] tra la mallarĝaj markoloj [[Skagerrak]] kaj [[Kattegat]],<ref name="American"/> kiuj separas Danion el Norvegio kaj Svedio respektive.<ref name="Britannica"/> En la nordo ĝi estas limigita de la [[Ŝetlandoj]], kaj konektas kun la [[Norvegia maro]], kiu kuŝas en plej nordorienta parto de Atlantiko.<ref name="Britannica"/><ref>{{
|author2=Fridtjof Nansen |title=IV. The Basin of the Norwegian Sea. |work=Report on Norwegian Fishery and Marine-Investigations Vol. 11 No. 2|year=1909|publisher=Geofysisk Institutt|url=http://web.gfi.uib.no/The%20Norwegian%20Sea/TNS-002.htm|accessdate=2009-01-09}}
</ref>
La Norda maroestas pli ol 970 km longa kaj 580 km larĝa, kun areo de 750,000 km² kaj volumo de 94,000 km³.<ref name="Safety">{{
|title = About the North Sea: Key facts| publisher=''Safety at Sea project: Norwegian Coastal Administration''
|year = 2008| url = http://www.safetyatsea.se/index.php?section=northsea
| accessdate = 2008-11-02}}</ref> Ĉe la bordoj de la Norda maroestas grandaj [[insulo]]j kaj [[arkipelago]]j, kiaj [[Ŝetlandoj]], [[Orkadoj]], kaj [[Frisaj Insuloj]].<ref name="American"/> La Norda maroricevas nesalan akvon el nombraj eŭropkontinentaj riverbasenoj, same kiel el la [[Brita Insularo]]. Granda parto de la eŭropa [[akvokolekta areo]] alfluas en la Nordan maron inkludante akvon el la [[Balta maro]]. La plej grandaj kaj ĉefaj riveroj kiuj fluas en la Nordan maron estas la [[Elbo (rivero)|Elbo]] kaj la riverbaseno de [[Rejno]]–[[Mozo]].<ref name="Ray">{{
|last=Ray
|first= Alan
Linio 47 ⟶ 46:
|page=262
}}
</ref> Ĉirkaŭ 185 milionoj da personoj loĝas en la [[akvokolekta areo]] de la [[rivero]]j kiuj alfluas en la Nordan maron, kaj ili loĝas en tre industriigitaj areoj.<ref name="NorthSeaPDF">{{
|title = Chapter 5: North Sea
|work = Environmental Guidebook on the Enclosed Coastal Seas of the World
Linio 114 ⟶ 113:
=== Bibliografio ===
* {{
| title = North Sea
| work = Country Analysis Briefs
Linio 121 ⟶ 120:
| url = http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/absolute_advantage
| accessdate = 2008-01-23}}
* {{
* {{
* {{
* {{
* {{
* {{
* {{
* {{
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 139 ⟶ 138:
{{Commons|North Sea}}
{{Atlantika Oceano}}
{{
{{Bibliotekoj}}
[[Kategorio:Norda maro| ]]
| |||