Kiel registrite je 22:13, 31 aŭg. 2019 redakti Vulgaristo (diskuto \| kontribuoj) 197 redaktoj Neniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 17:35, 9 sep. 2019 redakti malfari LiMrBot (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Robotoj, Administrantoj 682 745 redaktoj uzo de ŝablono, formatigo de titoloj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 6: Por la nomoj de la Qing-regantoj la ĉinoj skribas: "Qing" + la [[erao]]-nomon + "Di" (=imperiestro), ekzemple imperiestro Kanĝi: Qing Kang Xi Di, krom pri la du unuaj, kiujn oni nomas per iliaj manĉuraj naskiĝnomoj, do: [[Nurgachi\|Ai-xin-jue-luo Nurgachi (Nu-er-ha-chi)]] kaj [[Huang Tai Ji\|Ai-xin-jue-luo Abahai, honora titolo: Huang-tai-ji]]. La dinastio Qing estis la lasta imperia dinastio de Ĉinio. Fine de la 16-a jarcento, Nurhaci, origine vasala Gardistaro Ming Jianzhou, komencis organizi "Bannerojn", militajn-sociajn unuojn, kiuj inkluzivis manĉuajn, Hanajn kaj mongolajn elementojn. Nurhaci formis la Manĉuajn klanojn en unuigita ento. Antaŭ 1636, lia filo [[Hong Taiji]] komencis veturigi Ming-fortojn el la [[Liaodong-duoninsulo]] kaj deklaris novan dinastion, la Qing-a. En senrilata disvolviĝo, kamparanaj ribeluloj gviditaj de [[Li Zicheng]] konkeris la Mingan ĉefurbon, [[Pekino]] en 1644. Anstataŭ ol servi ilin, Ming-generalo [[Wu Sangui]] alianciĝis kun la [[Manĉuroj]] kaj malfermis la [[Ŝanhai-Pass]] al la [[Banner-Armeoj]] gvidata de la reganta Princo, [[Dorgon]]. Li venkis la ribelulojn kaj kaptis la ĉefurbon. Rezisto de la Suda Ming kaj la [[Ribelo de la Tri Feudatoroj]] gviditaj de Wu Sangui prokrastis la Qing-konkeron de Ĉinio mem antaŭ preskaŭ kvar jardekoj. La konkero estis finita nur en 1683 sub la regado de imperiestro [[Kangxi]] (1661-1722). La [[Dek Grandaj Kampanjoj]] de la Qianlong Imperiestro de la [[1750-aj jaroj]] ĝis la [[1790-aj jaroj]] etendis Qing-regadon al [[Ena Azio]]. La fruaj Qing-regantoj konservis siajn Manĉur-doganojn, kaj dum ilia titolo estis Imperiestro, ili uzis "Bogd khaan" dum traktado de la [[mongoloj]] kaj ili estis patronoj de [[Tibeta budhismo\|Tibeta Budhismo]]. Ili regis uzante [[Konfuceismo\|konfuceanajn]] stilojn kaj instituciojn de burokrata registaro kaj retenis la imperiajn ekzamenojn por rekruti Han-ĉinojn por labori sub aŭ paralele kun Manĉuroj. Ili ankaŭ adaptis la idealojn de la alfluanta sistemo por trakti apudajn teritoriojn. Linio 17: [[Nurhaci]] deklaris sin la "Brila ĥano" de la posta ''Jin'' ("oro") ŝtato honore kaj al la [[Jurĉenoj\|jurĉena]] [[Dinastio Jin\|Jin-dinastio]] de la 12a - 13a jarcentoj kaj de la klano [[Aisin Gioro]] (Aisin en la manĉura, por la ĉina 金 (jīn) "oro"). Lia filo [[Hong Taiji]] renomis ĝin kiel ''Granda Qinq'' en 1636. Ekzistas konkurencaj klarigoj pri la signifo de Qīng (laŭvorte "klara" aŭ "pura"). La nomo eble estis selektita kiel reago al la nomo de la [[Dinastio Ming\|Ming-dinastio]] (明), kiu konsistas el la ĉinaj karakteroj por "suno" (日) kaj "luno" (月), ambaŭ asociitaj kun la fajra elemento de la [[ĉina zodiako]]. La signo Qīng (清) konsistas el "akvo" (氵) kaj "azure" (青), ambaŭ asociitaj kun la akva elemento. Ĉi tiu asocio pravigus la Qing-konkeron kiel malvenkon de fajro super akvo. La akva bildaro de la nova nomo eble ankaŭ havis budhismajn nuancojn de perspaco kaj [[klerismo]] kaj ligojn kun la [[Manĝuŝrio\|Bodisatvo Manjusri]]. La manĉua vorto ''daicing'', kiu sonas kiel fonetika priskribo de ''Dà Qīng'' aŭ ''Dai Ching'', fakte devenis de mongola vorto "ᠳᠠᠢᠢᠴᠢᠨ, дайчин" kiu signifas "batalanto". ''Daicing gurun'' eble signifis "batala ŝtato", lingvaĵo nur komprenebla por manĉuraj kaj mongolaj homoj. En la posta parto de la dinastio, eĉ la manĉuroj mem forgesis ĉi tiun eblan signifon. Post konkeri "propran Ĉinion", la manĉuroj identigis sian ŝtaton kiel "Ĉinio" (中國, Zhōngguó; "Meza Regno"), kaj nomis ĝin Dulimbai Gurun en [[manĉura lingvo]] (Dulimbai signifas "centra" aŭ "meza", gurun signifas "nacio" aŭ "ŝtato"). La imperiestroj egaligis la landojn de la Qing-ŝtato (inkluzive de hodiaŭa [[Nordorienta Ĉinio]], [[Ŝjinĝjiango\|Ŝinĝjango]], [[Mongolio]], [[Tibeto]] kaj aliaj areoj) kiel "Ĉinio" en la ĉina kaj manĉura lingvoj, difinante Ĉinion kiel mult-etnan ŝtaton, kaj malakceptante la ideon, ke "Ĉinio" nur signifis Han-areojn. La Qing-imperiestroj proklamis, ke ambaŭ Han-aj kaj ne-hanaj popoloj estas parto de "Ĉinio". Ili uzis kaj "Ĉinion" kaj "Qing" por nomi sian ŝtaton en oficialaj dokumentoj, internaciaj traktatoj (ĉar la Qing estis konata internacie kiel "Ĉinio" aŭ kiel "Ĉina Imperio") kaj eksterlandaj aferoj, kaj "Ĉina lingvo" Dulimbai gurun i bithe) inkludis ĉinajn, manĉurajn kaj mongolajn lingvojn, kaj "ĉina popolo" (u 之人 Zhōngguó zhī ren; manĉure: Dulimbai gurun i niyalma) rilatis al ĉiuj subjektoj de la imperio. En la ĉinlingvaj versioj de ĝiaj traktatoj kaj ĝiaj mapoj de la mondo, la Qing-registaro uzis "Qing" kaj "Ĉinio" sendistinge. La dinastio foje estis nomata "Manĉur-dinastio" aŭ "Pura dinastio" en fremdlingvaj fontoj. == Historio == Linio 25: Du jarojn poste, Nurhaci anoncis la "Sep Plendojn" kaj malkaŝe rezignis la suverenecon de Ming supernatura por kompletigi la unuigon de tiuj jurĉenaj triboj ankoraŭ aliancitaj kun la Ming-imperiestro. Post serio de sukcesaj bataloj, li translokigis sian ĉefurbon el [[Hetu Ala]] al sinsekve pli grandaj kaptitaj urboj Ming-aj en Liaodong: unue Liaoyang en 1621, poste Shenyang (Mukden) en 1625. Kiam la jurĉenoj estis reorganizitaj de Nurhaci en la''' ok flagojn''', multaj manĉuraj klanoj estis kreitaj artefarite kiam grupo de neparencaj homoj fondis novan manĉuran klanon (mukun) uzante nomon de geografia origino kiel loknomo por sia hala (nomo de klano). <table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0"> Linio 151 ⟶ 149: </table> {{-}} ~~<br clear=all>~~ == Vidu ankaŭ == * [[Historio de Ming]] {{Commons\|Qing Dynasty}} {{~~havenda~~Havenda artikolo\|Dinastio Qing}} {{Bibliotekoj}} [[Kategorio:Dinastio Qing\| ]]

Dinastio Qing: Malsamoj inter versioj