Interna milito: Malsamoj inter versioj

La [[Konvencio de Ĝenevo]] ne specife difinas la esprimon "interna milito", tamen oni skizas la respondecajn kampojn de partioj en "armita konflikto ne de internacia karaktero". Tio inkludas internajn militojn, aliflanke neniu specifa difino de interna milito estas disponigita en la teksto de la Konvencioj.

 

Tamen la [[Internacia Komitato de la Ruĝa Kruco]] serĉis disponigi iun klarigon tra siaj komentaĵoj pri la Konvencio de Ĝenevo, notante ke la Konvencioj estas "tiel ĝeneralaj, tiel neklaraj, ke multaj el la delegacioj timis ke eble estos prenita por kovri ajnan agon faritan fare de forto de armoj". Sekve la komentaĵoj zorgas pri malsamaj "kondiĉoj" laŭ kiuj la apliko da la Ĝeneva Traktato dependus, la komentaĵo tamen substrekas ke tiuj ne devus esti interpretitaj kiel rigidaj kondiĉoj. La kondiĉoj listigitaj fare de la IKRK en ĝia komentaĵo estas kiel sekvas:<ref>Fina Registro de la Kvara Ĝeneva Konvencio de 1949, (Volume II-B, p. 121)</ref><ref>Vidu ankaŭ la [[Internacia Komitato de la Ruĝa Kruco]] [http://www.icrc.org/ihl.nsf/COM/375-590006?OpenDocument commentary] pri la Tria Ĝeneva Konvencio de 1949, Artikolo III, Sekcio "A. Cases of armed conflict" ĉe la interpreto de IKRK pri la difino kaj listado de proponita alternativa vortumado.</ref>

 

 

=== Ŝancokosto de ribelo ===

Pli alta maskla mezlerneja estado, popersona enspezo kaj ekonomikreska ofteco, ĉio havis signifajn efikojn al reduktado de la ebleco de interna milito. Specife, maskla mezlerneja estado 10% super la mezumo reduktis la eblecon de konflikto je proksimume 3%, dum kreskorapideco 1% pli alta ol la studmezumo rezultigis malkreskon en la ebleco de enlanda milito de proksimume 1%. La studo interpretis tiujn tri faktorojn kiel anstataŭantoj por eviti ribelon, kaj tial ke pli malalta enspezo instigas al ribelo.<ref name=cs16/> Vortumite alimaniere: junaj maskloj (kiuj konsistigas la vastan plimulton de batalistoj en internaj militoj) malpli ligas supozeble ribelon se ili ricevas edukon aŭ havas komfortan [[salajro]]n, kaj povas racie supozi ke ili prosperos en la estonteco.<ref>Henrik Urdal - [http://www.un.org/esa/population/publications/expertpapers/Urdal_Expert%20Paper.pdf A CLASH OF GENERATIONS? YOUTH BULGES AND POLITICAL VIOLENCE] - ''un.org.'' Konsultita la 28-an de decembro 2012.</ref>

 

 

=== Armea avantaĝo ===

Altaj niveloj de loĝantara disiĝo kaj, laŭ pli malgranda mezuro, la ĉeesto de monta tereno, pliigis la eblecon de konflikto. Ambaŭ de tiuj faktoroj favoras ribelantojn, ĉar loĝantaro disiĝinta transe direkte al la limoj estas pli malfacila kontrolebla ol tiu koncentrita en centra regiono, dum montoj havigas terenon kie ribelantoj povas serĉi rifuĝon. Same disponeblo de antaŭvidita armeaj fortoj kompare kun alia flanko kiu aŭ ne disponas je tio aŭ disponos el ĝi nur post ties plua preparo, povas enkuraĝigi la ribelantojn aŭ ekantojn de interna milito.<ref name=cs16/>

 

* [[Ŝtato]]

 

 

[[Kategorio:Enlandaj militoj| ]]