Alzheimer-malsano: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
As eo (diskuto | kontribuoj)
aldonita: kelkaj fontoj
formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Projektoj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 36:
 
== Epidemiologio ==
La Alzheimer-malsano estas la plej ofta el la degeneraj demencoj. El ĉiuj demencoj ĝi kovras elcentaĵon de proksimume 60%. Ĝi trafas precipe maljunulojn, tamen malofte la malsano aperas en junaj plenkreskuloj. La plej juna paciento de Alzheimer-malsano mortis 33jara.<ref>Skript der Sendung ''Quarks & Co'' zum Thema Alzheimer (Memento vom 21. September 2008 im ''Internet Archive'') (PDF; 612 kB)</ref>
 
Kvankam la ofteco iomete varias laŭ etno kaj sekso, oni povas diri, ke ĝenerale de la aĝo de 65 jaroj la prevalenco de Alzheimer-malsano duobliĝas pli-malpli ĉiujn 5 jarojn. Tio signifas, ke el la homoj en la aĝo inter 65-74 jaroj 2,5-6% suferas de Alzheimer-malsano, en la grupo de vivaĝo inter 75-84 jaroj estas 7,5-14%. En la aĝo de 85 jaroj aŭ pli jam ĉe 12,5-25% de la homoj detekteblas la malsano.<ref><nowiki>http://www.who.int/medicines/areas/priority_medicines/BP6_11Alzheimer.pdf</nowiki> p.11, elŝutita la 20an de februaro 2018</ref>
Linio 73:
 
* Ripetado de sama konversacio
* Problemoj kun parolo (stereotipa ripetiĝo de vortoj au frazoj,
* Timo, paranojo
* pliiĝantaj problemoj kun moviĝo (altiĝanta muskola tonuso, nenormala sintenado, stereotipaj au sensencaj movoj)
 
Fine pacientoj ne plu povas piediri, havas problemojn kun manĝado, la lingva kapablo estas limigita al facilaj kaj mallongaj frazoj, kelkfoje paciento eĉ ne plu povas paroli. Agresemo povas okazi, ĉar la pacientoj ofte ne plu komprenas la cirkonstancoj aŭ la celoj de siaj helpantoj aŭ flegistoj; ankaŭ apatio kaj elĉerpiĝo videblas.
 
=== Prognozo ===
 
Ankoraŭ ne ekzistas kuracilo por komplete haltigi la malsanon; pro tio la malsano ĉiam finiĝas fatale<ref name=":0" />. Tamen ĝi havas subformojn kaj progresas en malsama rapideco ĉe diversaj homoj, tiel ke preciza prognozo malfacilas. Post diagnozado paciento averaĝe vivas ankoraŭ inter 7 kaj 10 jaroj; sed oni konas pacientojn, kiuj vivis ankoraŭ ĝis 20 jarojn post diagnozado, kaj aliajn, kiuj mortis jam malmultajn jarojn poste. Kaŭzo de morto ĉiam estas kroma malsano kiel pneŭmonio aŭ infekticiita dekubito ekestanta pro la malmoviĝebleco en la fina stadio.[[Dosiero:APP-Schema.jpg|eta|maldekstra|180px|<!-- de:[[Prozessierung]] des Amyloid Precursor Proteins -->]]
 
Linio 87 ⟶ 86:
 
== Notoj kaj referencoj ==
{{Referencoj}}
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
* http://www.alzheimer-nederland.nl retejo de la Fondaĵo ''Alzheimer'' en Nederlando] ({{nl}})
* [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=pubmed&dopt=Abstract&list_uids=15716586&query_hl=8 faka artikolo "lipida homeostazo kaj apolipoproteino E en la evoluo kaj progreso de Alzheimer-malsano" el 2005] ({{en}})
* [http://www.alzforum.org retejo ''alzforum.org''] ({{en}})
Linio 97:
{{Medicinaj temoj}}
 
{{havendaHavenda artikolo|Alzheimer-malsano}}
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Proteinopatio]]