Kiel registrite je 16:10, 24 aŭg. 2019 redakti RG72 (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 161 531 redaktoj →‎Eksteraj ligiloj ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 18:12, 9 sep. 2019 redakti malfari LiMrBot (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Robotoj, Administrantoj 682 745 redaktoj esperantigita ŝablono (Referencoj), esperantigita parametro, kosmetikaj ŝanĝoj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Phrenology1.jpg\|~~thumb~~eta\|200px\|Frenologia mapado<ref>Oliver Elbs, ''Neuro-Esthetics: Mapological foundations and applications (Map 2003)'', (Munich 2005)</ref> de la cerbo. Frenologio estis inter la unuaj provoj por korelacii mensajn funkciojn kun specifaj partoj de la [[cerbo]].]] [[Dosiero:Descartes mind and body.gif\|~~thumb~~eta\|200px\|~~right~~dekstra\|Ilustraĵo de [[René Descartes]] pri menso/korpa dualismo. Descartes kredis ke enigaĵoj estas pludonitaj fare de la sensorganoj al la [[epifizo]] en la cerbo kaj de tie al la malgrava spirito.<ref name="Descartes1641">Descartes, R. (1641) ''Meditations on First Philosophy'', en ''The Philosophical Writings of René Descartes'', trad. de J. Cottingham, R. Stoothoff kaj D. Murdoch, Cambridge: Cambridge University Press, 1984, vol. 2, pp. 1-62.</ref>]] La termino '''menso''' estas uzata por priskribi la pli altajn funkciojn de la [[homo\|homa]] [[cerbo]], precipe tiujn, pri kiuj homoj subjektive konscias, kiel [[personeco]], [[penso]], [[racio]], [[memoro]], [[inteligenteco]] kaj [[emocio]]. Kvankam aliaj [[animalo]]j havas kelkajn el tiuj kapabloj, la termino kutime estas nur uzata rilate al homoj. Ĝi ankaŭ estas uzata rilate al postulataj [[supernatura]]j estaĵoj, al kiuj oni atribuas homecajn ecojn, kiel en la esprimo "la menso de Dio". Linio 14: == Difino == La atributoj kiuj konsistigas la menson estas diskutitaj. Kelkaj psikologoj argumentas ke nur la "plej altaj" intelektulfunkcioj konsistigas menson, precipe racio kaj [[memoro]].<ref>{{~~cite~~Cite book\|last1=Başar\|first1=Erol\|title=Brain body mind oscillations in scope of uncertainty principle\|date=2010\|publisher=Springer\|location=New York\|isbn=1441961364\|page=5\|url=https://books.google.com/books?id=NAbMHo-ŭ58C&pg=PA5&lpg=PA5&dq=Some+psychologists+argue+that+only+the+%22higher%22+intellectual+functions+constitute+mind,+particularly+reason+and+memory&source=bl&ots=y-hd87gbZ0&sig=7S9HliQILy80A7xhfZPePCdXuFY&hl=en&sa=X&ei=VSgyVZjnJNSMuATByIDoBQ&ved=0CCsQ6AEwAw#v=onepage&q=Some%20psychologists%20argue%20that%20only%20the%20%22higher%22%20intellectual%20functions%20constitute%20mind%2C%20particularly%20reason%20and%20memory&f=false}}</ref> En tiu projekcio la emocioj - [[amo]], [[malamo]], [[timo]], [[ĝojo]] - estas pli primitivaj aŭ subjektivaj en naturo kaj devus esti viditaj tiel diferenca de la menso kiel tia. Aliaj argumentas ke diversaj raciaj kaj emociaj statoj ne povas esti tiel separitaj, ke ili estas de la sama naturo kaj origino, kaj devus tial esti konsideritaj ĉio parto de tio kion ni nomas la ''menso''. En populara uzokutimo, menso estas ofte sinonima kun [[penso]]: la privata konversacio kun ni mem ke ni daŭrigas "ene de niaj kapoj."<ref>{{~~cite~~Cite book\|last1=Israel\|first1=Richard\|last2=North\|first2=Vanda\|title=Mind Chi Re-wire Your Brain in 8 Minutes a Day ; Strategies for Success in Business and Life.\|date=2010\|publisher=John Wiley & Sons\|location=Chichester\|isbn=1907321373\|page=12\|url=https://books.google.com/books?id=VCP63CWtVqIC&pg=PA12&dq=mind+is+frequently+synonymous+with+thought:&hl=en&sa=X&ei=tiYyVZySB9CbuQSGi4G4Cw&ved=0CCUQ6AEwAg#v=onepage&q=mind%20is%20frequently%20synonymous%20with%20thought%3A&f=false\|accessdate=18a de Aprilo 2015}}</ref> Tiel ni "konsistigas niajn mensojn", "ŝanĝas opiniojn" aŭ estas "de du mensoj" koncerne ion. Unu el la esencaj atributoj de la menso en tiu signifo estas ke ĝi estas privata sfero al kiu neniu sed la posedanto havas aliron. Neniu alie povas "scii nian menson." Ili povas nur interpreti tion kion ni konscie aŭ senkonscie komunikas.<ref>{{~~cite~~Cite web\|last1=Masters\|first1=Frances\|title=Harness your Amazingly Creative Mind\|url=http://www.thefusionmodel.com/harness-amazingly-creative-mind/\|website=www.thefusionmodel.com\|accessdate=18a de Aprilo 2015}}</ref> == Mensaj kapabloj == Larĝe parolante, intelekto estas la diversaj funkcioj de la menso, aŭ aĵoj kiujn la menso povas "fari". == Mensa enhavo == == Rilato al la cerbo == Linio 25 ⟶ 26: == Filozofio de la menso == == Scienca studo == == Mensa sano == [[Mensa sano]] estas nivelo de [[psikologio\|psikologia]] [[Vivkvalito\|bonfarto]], aŭ foresto de [[mensa malsano]];<ref name=About>About.com (2006, Julio 25a). ''What is Mental Health?''. Konsultita la 1a de Junio, 2007, el [http://mentalhealth.about.com/cs/stressmanagement/a/whatismental.htm About.com]</ref> ĝi estas la "psikologia stato de iu kiu estas funkcianta je kontentiga nivelo de emocia kaj konduta alĝustigo".<ref name=Princeton>[[Princeton University]]. Konsultita la 4an de Majo, 2014, el [ordnetweb.princeton.edu/perl/webwn?s=mental+health&sub=Search+WordNet&o2=&o0=1&o8=1&o1=1&o7=&o5=&o9=&o6=&o3=&o4=&h= Princeton.edu]</ref> El la vidpunkto de [[pozitiva psikologio]] aŭ [[holismo]], mensa sano povas inkludi individuan kapablon por ĝui la vivon, kaj krei ekvilibron inter vivagado kaj klopodoj por atingi [[psikologia rezisto\|psikologian reziston]].<ref name=About/> Laŭ la [[Monda Organizaĵo pri Sano]] (MOS aŭ en angla WHO) mensa sano inkludas "subjektivan bonfarton, perceptitan memefikon, aŭtonomecon, kapablon, intergeneracian dependon, kaj mem-ĝisdatigon de la propra intelekta kaj emocia potencialo, inter aliaj."<ref name="WHO">{{cite web \| url=http://www.who.int/whr/2001/en/whr01_en.pdf?ua=1 \| title=The world health report 2001 - Mental Health: New Understanding, New Hope \| publisher=WHO \| accessdate=4a de Majo 2014}}</ref> Krome la MOS asertas ke la bonfarto de individuo estas enhavata en la realigo de ties kapabloj, fronte al normalaj stresoj en la vivo, al produktiva laboro kaj al kontribuo al sia komunumo.<ref name="WHO factsheet">{{cite web \| url=http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs220/en/ \| title=Mental health: strengthening our response \| publisher=WHO \| accessdate=4a de Majo 2014}}</ref> Tamen, kulturaj diferencoj, subjektivaj taksadoj, kaj konkurencaj profesiaj teorioj, ĉio tuŝas la stato kiel "mensa sano" estas difinita.<ref name=WHO/> Linio 37: == Notoj == {{Referencoj}} ~~<references/>~~ == Eksteraj ligiloj == Linio 43: * http://www.madeasy.de/1/2geist.htm <!-- _Sammlung_ --> * http://magma.nationalgeographic.com/ngm/0503/feature1/index.html * {{citaĵo el la reto \| url = http://stanobelov.blogspot.ru/2016/12/krimaj-mensoj-criminal-minds-krimulo.html \| titolo = Krimaj Mensoj (Criminal minds): Krimulo interne de ni Linio 73: * {{Tradukita\|lingvo= en \|artikolo=Mind\|revizio=687444054}} {{~~projektoj~~Projektoj\|q=Menso}} {{~~ĝermo~~Ĝermo}} {{~~havenda~~Havenda artikolo\|Menso}} [[Kategorio:Menso\| ]]

Menso: Malsamoj inter versioj