4-a de oktobro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
→‎Eventoj: prusianoj rabis polajn kronajn insignojn
Linio 17:
* [[1745]]: [[Francisko la 1-a Stefano (Sankta Romia Imperio)|Francisko la 1-a Stefano]] kroniĝis kiel imperiestro de Sankta Romia Imperio
* [[1762]]: En [[Vieno]] okazis premiero de la [[opero]] [[Orfeo ed Euridice|''Orfeo kaj Eŭridiko'']] komponita de [[Christoph Willibald von Gluck]]
* [[1795]]: [[Dispartigoj de Pollando]]: '''[[Prusio|prusianoj]] rabis de la [[trezorejo]] sur [[Vavelo]] polajn [[krono|kronajn]] [[insigno]]jn'''
* [[1824]]: '''[[Meksiko]] iĝis respubliko'''
* [[1830]]: [[Belga Revolucio]]: '''[[Belgio]] apartiĝis de [[Malaltaj Landoj]]'''
Linio 27 ⟶ 28:
* [[Unua mondmilito]]:
** [[1917]]: Batalo de Broodseinde ([[Okcidenta Flandrio]]) inter brita kaj germana armeoj
** [[1918]]: '''Generalo [[Józef Haller]] estis nomumita Ĉefkomandanto de Pola Armeo en Francio'''
* [[1927]]: En Usono Gutzon Borglum komencis [[skulptarto|skulpti]] [[Mount Rushmore]] kun kapoj de la [[Usona Prezidento|usonaj prezidentoj]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: '''La 18-a tago de la [[Soveta invado en Pollandon]]''' (pli da eventoj): en [[Lviva Universitato|Universitato de Lvovo]] komenciĝis studjaro - sovetaj regopovoj komencis reorganizi la altlernejon kaj la balotan kampanjon sur [[Orientaj Limregionoj|aneksitaj teritorioj]] de la [[Dua Pola Respubliko]];
** '''La 34-a tago de la [[invado en Pollandon|germana-pola milito]]''' (pli da eventoj): laŭ ensribo en [[taglibro]] de Halina Regulska: ''La tuta urbo laboras. Oni konstruis [[barikado]]jn, kaj nun ili estas malkonstruataj (...) La plej granda revo de ĉiu estas posedo de ajna ĉareto''; '''[[Ordnungspolizei|germana polico]] murdis ĉ. 100 personojn hazarde kaptitajn sur la stratoj de [[Częstochowa]]''' (dum la germana [[invado]] ĉiutage okazis ĉ. 15 amasaj [[ekzekuto]]j)
** '''[[Hitler]] dekretis pri [[amnestio]] por ĉiuj [[germanoj]], kiuj [[krimo|krimis]] kontraŭ [[poloj]]''' "sur [[okupado|okupataj]] polaj areoj" inter la 1-a septembro kaj la 4-a de oktobro; '''armeaj regopovoj de [[Nazia Germanio]] rajtigis germanajn juĝejojn [[mortpuno|mortpuni]] polojn, kiuj finis 16 jarojn de la vivo'''; [[Germanio]] kaj [[Sovetunio]] subskribis aldonan protokolon pri trapaso de komuna [[landlimo]]
** [[1940]]: [[Hans Frank]] dum renkonto kun urbestroj de [[Lublinio]] anoncis [[deportado]]n de judoj de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]]
** [[Alpoj]]: sur [[montpasejo Brenero]] renkontiĝas [[Adolf Hitler]] kun [[Benito Mussolini]]
** [[1941]]: [[Japanio]] rompis diplomatiajn kontaktojn kun [[Pollando]]; '''germanoj murdis 1983 [[judoj]]n en [[Vilno]]'''
** [[1942]]: En [[Argentino]] ekde la 3-a de aprilo 1941 ĝis la 4-a de oktobro 1942 al [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]] anoncis sin 1 823 volontuloj, en tio 968 poloj, 449 [[ukraino]]j, 187 [[belorusoj]] kaj 219 judoj
** [[1943]]: '''De [[Varsovio]] foriris al [[koncentrejo]] en [[Aŭŝvico]] transporto kun 1 049 personoj, en tio 244 virinoj'''; [[Kontraŭslavismo]]: dum kunveno de [[SS (organizo)|SS]]-altranguloj en [[Poznań]] '''[[Heinrich Himmler]] apelaciis pri [[Eksterordinara Ekstermiga Agado|ekstermigo]] de [[slavoj]] kaj senkompata utiligo de ilia laborproduktiveco favore al [[Nazia Germanio]]'''
** Usona armeo konkeris [[Salomonoj]]n; greka insulo [[Kos (insulo)|Kos]] estis konkerita de germana armeo
** [[1944]]: '''La unuaUnua tago post falo de la [[Ribelo de Varsovio]]''' (pli da eventoj): '''konsilantaro de ministroj voĉdonis pri nacia dusemajna [[funebro]]'''; oni disaŭdigis la lastan 10-minutan komunikaĵon de [[Radiostacio "Fulmo"]], sekve de tio la radiostacio estis detruita; aperis lastaj numeroj de ribelaj revuoj: ""Dziennik Radiowy" (Radia Ĵurnalo; 211 numeroj), "Robotnik" (Laboristo; 62 numeroj), "Wiadomości Powstańcze" (Ribelaj Sciigoj; ne malpli ol 19 numeroj) kaj "[[Biuletyn Informacyjny]]" (n-ro 102); taĉmentoj de [[Pola Enlanda Armeo]] komencis transiri al germana mallibero - '''dum la ribelo mortis pli ol 180 mil loĝantoj de la ĉefurbo, en tio 15 mil ribelantoj''', dekkelkaj mil iris al germana mallibero, germanoj [[ekziligo|ekziligis]] ĉ. 500 mil loĝantojn kaj [[deportado|deportis]] al trudlaboro en [[Nazia Germanio]] 67 mil personojn
** [[Londono]]: titolpaĝo de "Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza" tekstas ''Lasta defendejo de senfleksebla Varsovio - la [[Śródmieście|Mezurbo]] falis. Post 63 tagoj de heroaj, solecaj luktadoj''; [[Jerusalemo]]: titolpaĝo de "Gazeta Polska": ''[[Funebro]] de Pola Nacio. Varsovio - [[Termopiloj]] de [[okcidenta civilizo]]''.
* [[1950]]: En Pollando oni decidis alkonstrui Novan Urbon [[Tychy]]
* [[1957]]: '''[[Sovetunio]]: la unua [[artefarita satelito]] de la [[Tero]] [[Sputnik-1]] lanĉita''' de [[Kosmodromo Bajkonur]], kio kaŭzis [[Sputnik-ŝoko]]n en Usono
* [[1958]]: '''[[Franca konstitucio de 1958|Franca konstitucio]] ekvalidis''' - sekvatage la [[Kvina Respubliko de Francio]] proklamiĝis
* [[1959]]: '''Lanĉo de la [[kosmosondilo]] [[Luna 3]]''' - ĝi liveris fotojn de la kaŝita flanko de [[Luno]]
* [[1960]]: Post [[kolizio]] kun [[grego]] da [[sturnedoj]] alocenaiĝisaloceaniĝis mallonge post starto aviadilo de la [[entrepreno]] [[Lockheed]] - 62 personoj pereis, 10 vundiĝis
* [[1964]]: En [[Italio]] ekfunkciis [[Itala aŭtovojo A1]] nomata ''[[Autostrada del Sole]]''
* [[1965]]: [[Paŭlo la 6-a]] kiel la unu [[papo]] alvenis vizite al [[Usono]]
Linio 53 ⟶ 54:
* [[1968]]: Testoflugo de la pasaĝera aviadilo [[Tupolev Tu-154]]
* [[1974]]: En [[Grekio]] fondiĝis nova partio [[Nea Dimokratia]]
* [[1982]]: En [[Federacia Respubliko Germanio]] ekfunkciis la unua registaro de [[Helmut Kohl]]
* [[1982]]: Militista Ĉambro de Supera Tribunalo kontumace kondamnis al [[mortpuno]] estintan [[ambasadoro]]n de [[Pola Popola Respubliko]] [[Romuald Spasowski]], kiu post proklamo de la [[milita stato en Pollando]] petis politikan [[azilo]]n en [[Usono]]
* [[1983]]: [[Ronald Reagan]] subskribis leĝon pri [[Radio Martí|radiodisaŭdigo]] al [[Kubo]]
Linio 61 ⟶ 62:
* [[1992]]: En [[katastrofo]] de israela aviada transportilo [[Boeing 747]] en [[Amsterdamo]] 43 personoj pereis, en tio 39 surtere
* [[1993]]: [[Moskvo]]: sturmo al [[Blanka Domo (Moskvo)|Blanka Domo]], sidejo de la [[registaro de Rusio]]
* [[2004]]: Privata skipa [[kosmoveturilo]] [[SpaceShipOne]] la duan fojon [[kosmoflugo|kosmoflugis]] suborbite, gajnante [[premio]]n Ansari X PRIZE
* [[2009]]: [[Tutgrekia Socialista Movado]] gajnis parlamentan baloton en [[Grekio]]
* [[2010]]: [[Ruĝ-ŝlima katastrofo en Hungario]] - pro [[ruĝa ŝlimo]] pereis 10 personoj, 120 vundiĝis