Hemoglobino: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
esperantigita parametro, uzo de ŝablono, pli bona ŝablono (Projektoj), kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
'''Hemoglobino''' estas la [[fero]]entena ruĝkolorigaĵo en la [[eritrocito]]j de la [[vertebrulo]]j. La hemoglobino konstruiĝas el kvar feroligaj [[hemo]]j kiel [[prosteta grupo]] kaj el [[globino]] kiel [[proteino|proteina]] parto.
 
Hemoglobino ebligas la transporton de [[oksigeno]] (O<sub>2</sub>, kaptita de la [[pulmo]]j aŭ [[branko]]j dum [[enspiro]] de [[vertebrulo]]j), al [[histo]][[ĉelo]]j, liverante al ili [[energio]]n por la bonfunkcio de la organismo (Vd [[metabolismo]]-n). Aliflanke hemoglobino ebligas ankaŭ la transporton de [[karbona dioksido]] (CO<sub>2</sub>), produktita de tiaj ĉeloj, kiu estas emisiita al [[aero]] per la [[pulmo]]j aŭ [[branko]]j dum [[elspiro]].
 
Karakterizaĵoj de la hemoglobin-molekulo:
Linio 11:
* protekto de la 2-valora hem-fero kontraŭ la valorŝanĝo.
<gallery>
Dosiero:3hhb.jpg|Strukturo de hemoglobino<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|3-dimensia strukturo de hemoglobino. -->
Dosiero:Hemoglobin.jpg|Tridimensia strukturo de hemoglobino kun ĝia kvar [[hemo]]j (verdkoloraj)<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|3-dimensia strukturo de hemoglobino. La kvar _subunits_ estas montrita en (ruĝa, legita) kaj flava, kaj la hemo (grupoj, grupas) en verda. -->
Dosiero:Heme b.svg|Ĥemia formulo pri la [[hemo]] b<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|(enkadrigita, kadrita)|Hema grupo -->
Dosiero:Hemoglobin t-r state ani.gif|Vidigo de la du ligoj: <br /> la oksigen-liga kaj la [[karbona duoksido|karbondioksid]]-liga: alproksimiĝas la feraj atomoj (ruĝaj sferoj) kaj la [[histidino]]j (ruĝaj kvinlateroj)<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|(enkadrigita, kadrita)|_Steric_ _conformations_ de hemoglobino en _oxy_ kaj _deoxy_ (formoj, formas). -->
Dosiero:Hemoglobin saturation curve.svg|Kurbo montranta la eblecon de hemoglobino kapti la dioksigenon (O<sub>2</sub>)<!-- thumb|leftmaldekstra|180px|Hemoglobino _sigmoidal_ oksigeno _dissociation_ kurbo -->
</gallery>
{{-}}
<br clear=all>
 
== Vidu ankaŭ ==
{{commonscatProjektoj}}
* [[Globulo]]
* [[Hemolizo]]