23-a de oktobro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
→‎Eventoj: Batalo de Lejtea Golfo komencita
Linio 16:
* [[1707]]: '''Unua kunveno de la [[britoj|brita]] [[parlamento]]'''
* [[1739]]: [[Britio]] deklaris militon al [[Hispanio]]
* [[1793]]: '''Kontrolata de [[rusoj]] [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]] de [[Grodno]] ratifis la [[dispartigoj de Pollando|2-aan dispartigon de Pollando]]'''
* [[1817]]: '''[[Instituto]] de [[surdmuteco|Surdmutuloj]] en [[Varsovio]] fondiĝis'''
* [[1848]]: [[Revolucio de 1848|Printempo de la Popoloj]]: armeo de [[habsburgoj]] komencis [[sturmo]]n de [[Vieno]]
Linio 27:
** [[1914]]: Bataloj de kavaleriaj [[trupo (armeo)|trupoj]] de la Unua [[Regimento]] de [[Polaj Legioj (1914-1918)|Polaj Legioj]] apud [[Łowicz]], kaj ĉe [[Karpatoj|Karpata]] fronto venkaj bataloj de la Dua Regimento
** [[1915]]: Brita [[submarŝipo]] sinkigis sur [[Balta Maro]] germanan kirasitan [[krozŝipo]]n ''SMS Printz Adalbert'' kune kun 672-persona skipo
** [[1917]]: [[Lenin]] alvokis al [[Oktobra Revolucio]], tio estas al [[bolŝevismo|bolŝevisma]] puĉo
** [[1918]]: Regenta Koncilio de Pola Reĝlando nomumis Józef Świeżyński al posteno de [[ĉefministro]]
* [[1921]]: Subskribo de la [[Historio de Armenio|Traktato de Kars]]: Turkio transdonis al Sovetio [[Aĝario]]n ricevante armenan [[Kars]]
Linio 36:
* [[1941]]: Premiero de usona [[animacia filmo]] ''[[Dumbo]]'' de [[produktoro]] [[Walt Disney]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: [[Soveta invado en Pollandon]]: ĉirkaŭ Orany/[[Varėna]] apud rivero Mereĉanka '''ĉe la litova [[landlimo]] leŭtenanto Władysław Wysocki malfondis sian taĉmenton - verŝajne la lastalastan regularegulan unuounuon de la pola armeo en [[Orientaj Limregionoj]]''' - kiu eskapis ...de germanaj taĉmentoj kaj estis pripafita de ... germanaj aviadiloj (pereonta en la batalo de Lenino, 1943); [[Kościan]]: germanoj pafmortigis sur [[foirejo]] 18 [[ostaĝo]]jn
** Nokte de la 22-a/23-a '''germana ebria distriktestro de [[Inowrocław]] persone kun policanoj [[Masakro|masakris]] 56 [[poloj]]n el loka punejo, la intelektularon''' - instruistojn, prezidanton de la urbo, apotekiston, forstiston ktp (parto da ili estis tiom masakrita, ke postmilite ili estis malfacile identigeblaj); '''germana sekureca polico [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Tczew]] 23 katolikajn [[pastro]]jn''', kaj en tri aliaj lokoj 40 personojn; en [[Kościan]] germanoj pafmortigis sur [[foirejo]] 18 [[ostaĝo]]jn
** En [[Berlino]] aperis la lasta 12-a n-ro de la "Ĵurnalo de disponoj por areoj [[okupado|okupataj]] en Pollando", eldonata de la 11-a de septembro; [[Vatikano]]: [[papa legato]] transdonis al sekretario de [[Apostola Seĝo]] raporton de pastro, kiu restis en Varsovio de la 15-a de oktobro, pri damaĝo - dum la batalo de Varsovio - de 50 [[preĝejo]]j, morto de kelkaj [[sacerdoto]]j kaj aresto de ĉirkaŭ 300 pastroj
** [[1940]]: En [[Poznań]] aperis 2680 ekzempleroj de multobligita [[konspiro|konspira]] revuo "Polska Narodowa" (Nacia Pollando)
Linio 44:
** [[1942]]: En [[Poznań]] germanoj ekzekutis 5 polojn
** [[Heinrich Himmler]] nomumis sia rajtigito por "kontraŭbatali [[partizano|bandojn]]" [[SS (organizaĵo)|SS]]-oficiron, generalon de polico [[Erich von dem Bach-Zelewski]]
** [[1943]]: '''Germana sekreta amasa [[ekzekuto]] de ĉirkaŭ 300 [[ostaĝo]]j el [[Pawiak]] en ruinoj de [[varsovia geto]]''' - '''post falo de la [[ribelo en varsovia geto]] pro dispono de [[Franz Kutschera]] komeniĝis [[genocido]] de polaj politikaj malliberuloj kaj sustrate amase forkaptitaj personoj''', ĝis la [[ribelo de Varsovio]] pereos ĉirkaŭ 20 000 varsovianoj; en Śniadówka (proksime al [[Puławy]]) germanoj pafmortigis 17 polojn kaj en aliaj 5 lokoj 44 personojn; '''taĉmento de Popola Gvardio [[atenco|atencis]] kontraŭ germana [[restoracio]] en [[Varsovio]] - pereis 16 [[SS (organizo)|SS]]-anoj kaj ĝendarmoj'''; laŭ germana statistiko en ĜG ĝis tiu ĉi tago pereis flanke de la pola [[rezistomovadoPola Rezistomovado]] ĉirkaŭ 1000 germanoj
** [[1944]]: [[Ruĝa Armeo]] konkeris [[Suwałki]]; [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis en Ochotnica ([[distrikto Nowotarski]]) 13 personojn; [[Ruĝa Armeo]] konkeris [[Suwałki]] - kutime 3 tagojn poste [[NKVD]] taĉmentoj per [[teroro]] altrudis la duan sovetan [[okupado]]n; [[Universitato Maria Curie-Skłodowska]] en [[Lublin]] fondiĝis - tri monatojn post liberigo de la urbo
** Asocio de Polaj Ĵurnalistoj aranĝis en [[Edinburgo]] vesperon por omaĝi al heroa Varsovio; membro de brita parlamento en [[Londono]], [[kolonelo]] Harold Mitchell, parolis pri "[[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento|Polaj Armitaj Fortoj]] en [[Belgio]] kaj [[Nederlando]]" alte taksinte polajn soldatojn; [[Filipina Maro]]: '''en [[golfo]]Batalo de [[LejteoLejtea Golfo]] komenciĝiskomencita aera-mara la plej granda maraera batalo de la dua mondmilito''', kie la usona armeo frakasis la japanan ŝiparon, - unuafoje japanaj pilotoj, [[kamikazo]]j, atakis usonajn ŝipojn
* [[1945]]: [[Pola Radio]] en [[Katowice]] ekfunkciis pere de [[Radiostacio de Gliwice]]
* [[1950]]: Sur [[strato]]j de [[Varsovio]] aperis la unuaj [[taksio]]j
* [[1954]]: [[Okcident-Eŭropa Unio]] fondiĝis kiel politik-defenda [[organizaĵo]]
* [[1956]]: '''[[Hungara revolucio de 1956|Revolucio en Hungario]] kiel batalo por [[libereco]] de la [[vorto]] kaj [[homaj rajtoj]], kontraŭ komunista registaro komenciĝis''' - [[sango|sange]] subpremita de soveta [[Ruĝa Armeo]]: ĉirkaŭ 2700 [[hungaroj]] pereis, 13 mil vundiĝis kaj ĉirkaŭ 300 estis ekzekutitaj kune kun ĉefministro [[Imre Nagy (politikisto)|Imre Nagy]], 20 000 elmigris tra [[landlimo]] kun [[Aŭstrio]] (trionon da helpo [[Pol', hungaro: frata paro, Dum batalo, drink-regalo|spontane liveris poloj]]; oficiale pereis 600 sovetiaj soldatoj)
* [[1957]]: [[Pola Popola Respubliko]] kaj [[Sovetunio]] subskribis interkonsenton pri nombreco, dislokiĝo kaj movoj de [[Soveta Armeo]] restadanta en Pollando (ĝis 62-66 mil soldatoj)
Linio 56:
* [[1971]]: Kun konsento de komunistaj regopovoj [[primaso]] de Hungario [[József Mindszenty]], post 15-jara restado en usona ambasadejo en Budapeŝto, foriris al [[Vieno]]
* [[1971]]: '''En Pollando finiĝis proceso de la gvidantoj de [[antikomunismo|kontraŭkomunista]] [[organizaĵo]] "Ruch" (Movado)''' - Andrzej Czuma kaj aliaj pro "provo faligi [[socialismo|socialisman]] reĝimon en [[Pola Popola Respubliko]]" estis kondamnitaj al 4 ĝis 7 jaroj de mallibero
* [[1983]]: '''En [[Bejruto]] eksplodis du [[kamiono]]j plenigitaj de [[TNT]];''' - pereis 269 usonaj kaj francaj soldatoj
* [[1984]]: En [[Pollando]] oni kaptis [[oficiro]]jn de sekureca servo, kiuj [[kidnapo|kidnapis]] kaj [[murdo|murdis]] kapelanon de "[[Solidareco (Pollando)|Solidareco]]" pastron [[Jerzy Popiełuszko]]
* [[1989]]: Proklamo de la Respubliko [[Hungario]]
* [[1989]]: Hispana ĵurnalo ''"[[El Mundo]]''" aperis
* [[1992]]: [[Akihito]] kiel la unua [[imperiestro de Japanio]] vizitis [[Ĉinio]]n
* [[1996]]: Papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] konstatis en la letero al [[Papa Akademio de la Sciencoj]], ke [[Charles Darwin|darvinismo]] estas io pli ol nura [[hipotezo]]
* [[2001]]: '''Premiero de [[iPod]] - portebla [[MP3]]-ludilo de la firmao [[Apple]]'''
Linio 66:
* [[2005]]: [[Pollando]]: en prezidenta balotado [[Lech Kaczyński]] venkis [[Donald Tusk|Donaldon Tusk]] malgraŭ tute kontraŭa [[opinisondado]]
* [[2008]]: Ĉina [[disidento]] [[Hu Jia]] ricevis [[Saĥarov-Premio]]n atribuatan de [[Eŭropa Parlamento]]
* [[2011]]: '''Novaj regopovoj de [[Libio]] oficiale anoncis liberigon de la lando kaj finon de la [[Libia enlanda milito]]'''
* [[2011]]: 604 personoj pereis kaj 4152 vundiĝis rezulte de [[tertremo]], kies forteco estis 7,1 gradoj laŭ [[skalo de Richter]], en turka provinco [[Van]]
* [[2011]]: En [[Tunizio]] okazis la unua baloto[[voĉdono]] post faligo de [[diktatoreco]] de prezidento [[Zine El Abidine Ben Ali]]
* [[2015]]: [[Francio]]: 43 personoj pereis kaj 8 vundiĝis pro [[akcidento]] de pasaĝera [[aŭtomobilo]] kun [[kamiono]] en Puisseguin apud [[Bordeaux]]
* [[2016]]: [[Kamparana Popola Unio de Litovio]] gajnis parlamentan [[voĉdonado]]n en [[Litovio]]