Etiko: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 118:
La teorio de [[Immanuel Kant]] pri etiko estas konsiderita deontologia pro kelkaj diversaj tialoj.<ref name="Orend, Brian 2000">Orend, Brian. 2000. ''War and International Justice: A Kantian Perspective''. West Waterloo, Ontario: Wilfrid Laurier University Press: 19.</ref><ref>Kelly, Eugene. 2006. ''The Basics of Western Philosophy''. Greenwood Press: 160.</ref> Dekomence, Kant argumentas, ke por agadi laŭ morale justa maniero, personoj devas agadi el devigo (''Pflicht'').<ref> Thomas Kingsmill Abbott (trad.), [https://ebooks.adelaide.edu.au/k/kant/immanuel/k16e/#nr1 Immanuel Kant, ''The Metaphysical Elements of Ethics''], 1889 [Preface and Introduction to [http://www.zeno.org/Philosophie/M/Kant,+Immanuel/Die+Metaphysik+der+Sitten/Zweiter+Teil.+Metaphysische+Anfangsgr%C3%BCnde+der+Tugendlehre ''Metaphysische Anfangsgründe der Tugendlehre''], 1797]. La deontologio de Abbott tradukas la koncepton de Kant {{lang|de|Pflichtenlehre}}.</ref> Duapunkte, Kant argumnetas, ke ne estas la konsekvencoj de agoj kio faras ilin bonaj aŭ malbonaj, sed la motivoj de la persono kiu plenumis la agon.
La argumento de Kant ke por agi laŭ la morale justa maniero oni devas agadi pure el devo komencas per argumento ke la plej bono devas esti kaj bona en si mem kaj bona senkvalifike.<ref name="transition">Kant, Immanuel. 1785. 'First Section: Transition from the Common Rational Knowledge of Morals to the Philosophical', Groundwork of the Metaphysic of Morals.</ref> Io estas "bona en si mem" kiam ĝi estas esence bona, kaj "bona senkvalifike", kiam la aldono de afero neniam faras situacion etike pli malbona. Kant tiam argumentas, ke tiuj aferoj kiuj estas kutime konsiderataj bonaj, kiaj [[inteligento]], [[wikt:perseverance|persevero]] kaj [[plezuro]], malsukcesas esti aŭ esence bonaj aŭ bonaj senkvalifike. Plezuro, por ekzemplo, ŝajnas ne esti bona senkvalifike, ĉar kiam homoj atingas plezuron rigardante la suferon de aliulo, tii ŝajnas fari la situacion etije pli malbona. Li konkludas, ke estas nur unu afero kiu estas vere bona:
{{quote|Nenio en la mondo — eĉ nenio trans la mondo — povas esti konceptita tiel kiel oni povas nomi tion bona senkvalifike escepte la ''bona volo''.<ref name="transition"/>}}
Kant tiam
{{redaktata}}
▲Kant tiam argues that the consequences of an act of willing cannot be used to determine that the person has a good will; good consequences could arise by accident from an action that was motivated by a desire to cause harm to an innocent person, and bad consequences could arise from an action that was well-motivated. Instead, he claims, a person has a good will when he 'acts out of respect for the moral law'.<ref name="transition" /> People 'act out of respect for the moral law' when they act in some way ''because'' they have a duty to do so. So, the only thing that is truly good in itself is a good will, and a good will is only good when the willer chooses to do something because it is that person's duty, i.e. out of "respect" for the law. He defines respect as "the concept of a worth which thwarts my self-love".<ref>{{cite book|last=Kant|first=Immanuel|title=Fundamental Principles of the Metaphysic of Morals|url=https://archive.org/details/fundamentalprinc05682gut|year=1785|publisher=Project Gutenberg|page=23|edition=10|editor=Thomas Kingsmill Abbott}}</ref>
Kant's three significant formulations of the [[categorical imperative]] are:
| |||