Angola Enlanda Milito: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[File:Building with Bullet-holes in Huambo, Angola.jpg|thumb|right|Konstruaĵo en [[Huambo]] montrante efikon de milito.]]
La '''Angola Enlanda Milito''' ({{lang-pt|Guerra civil angolana}}) estis grava [[enlanda milito]] en [[Angolo]], komencinta en 1975 kaj pluinta, kun kelkaj interhaltoj, ĝis 2002. Tiu milito ekis tuj post Angolo iĝis sendependa el [[Portugalio]] en Novembro 1975. Antaŭ tio estis okazinta [[Malkoloniigo|malkoloniiga]] konflikto, nome la [[Angola Milito de Sendependigo]] (1961–74). La poste sekva enlanda milito estis esence lukto por la povo inter la du iamaj ĉefaj liberigaj movadoj, nome la Popola Movado por Liberigo de Angolo ([[MPLA]]) kaj la Nacia Unuiĝo por la Totala Sendependo de Angolo ([[UNITA]], estrita de [[Jonas Savimbi]]). Samtempe, tiu milito utilis kiel submilito por la [[Malvarma Milito]] kaj al grandskalaj rektaj kaj nerektaj internaciaj interplektiĝoj de kontraŭaj povoj kiaj [[Sovetunio]], [[Kubo]], [[Sudafriko]] kaj [[Usono]], kio estis grava trajto de la konflikto.<ref name="Angola General Conflict Information">{{cite web |title=Angola General Conflict Information |work= Uppsala Conflict Data Program |url=http://www.ucdp.uu.se/gpdatabase/gpcountry.php?id=4&regionSelect=2-Southern_Africa# |deadurl=no |accessdate=5a de Junio 2013}}</ref>
 
La movadaj militorganizoj MPLA kaj UNITA havis diferencajn radikojn en la angola socia medio kaj tute reciproke nekongruaj estroj, spite ties kunhavantan celon finigi la kolonian regadon. Kvankam dekomncedekomence ambaŭ havis [[socialismo|socialismajn]] tendencojn, por la celo allogi internacian subtenon ili aliĝis al "[[Marksismo-leninismo]]" kaj "[[Kontraŭkomunismo]]", respektive.<ref>La MPLA adoptis la etikedon "Marksisma-Leninisma" en 1977 kaj tio pluis ĝis 1991. UNITA adoptis kontraŭkomunisman retorikon pro konvenaj tialoj, kaj ankaŭ tio pluis ĝis 1991.</ref> Tria movado, nome ''Frente Nacional de Libertação de Angola'' (FNLA), luktinte kontraŭ la MPLA kun UNITA dum la Milito de Sendependigo kaj la malkoloniiga konflikto, apenaŭ ludis rolon en la Enlanda Milito. Aldone, la ''Frente para a Libertação do Enclave de Cabinda'' (FLEC), nome asocio de separatismaj militantaj grupoj, luktis por la sendependigo de la provinco [[Provinco Kabindo|Kabindo]] disde Angolo.
 
[[File:Krichsmaterial.jpg|thumb|270px|Kaptitaj militvehikloj de UNITA nome BMP-1 kaj BM-21 Grad.]]