Kemia ekvilibro: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→Enkonduko: Claude Louis Berthollet, se oni nomu lin per lia plena nomo. |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita parametro, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
En kemia procezo, '''kemia [[ekvilibro]]''' estas stato kie la [[kemia aktiveco]] aŭ [[koncentriteco]] de ĉiu reakcianto kaj produkto ne ŝanĝiĝas laŭ tempo. Kutime, tio estas la situacio kiu rezultas kiam la antaŭena [[kemia reakcio]] kaj la inversa reakcio progresas samrapide. La [[reakcia rapido]] de la antaŭena kaj inversa reakcioj ĝenerale ne estas nulaj sed egalas, do la koncentriteco de ĉiu reakcianto aŭ produkto ne varias. Tiu procezo nomiĝas ''dinamika ekvilibro''<ref>Atkins & Jones, 2001</ref> <ref>[[Gold Book]] definition [http://goldbook.iupac.org/C01023.html Link]</ref>.
== Enkonduko ==
[[
En [[kemia reakcio]], kiam reakciantoj miksiĝas en reakciujo (kaj varmigataj se necese), la tuta kvanto da reakciantoj ne konvertiĝas al produktoj. Post ioma tempo (kiu povas esti malpli ol mikrosekundo, aŭ pli longa ol la aĝo de la universo) alvenos tempo kiam fiksita kvanto da reakciantoj ekzistos kune kun fiksita kvanto da produktoj, ambaŭ ne plu ŝanĝiĝantaj. Tion oni nomas kemia ekvilibro.
Linio 8:
Oni evoluigis la nocion de kemia ekvilibro post kiam [[Claude Louis Berthollet|Berthollet]] (1803) trovis ke iuj kemiaj reakcioj estas inversigeblaj. Por iu reakcio, ekzemple
:<math> \alpha A + \beta B \rightleftharpoons \sigma S + \tau T</math>
esti en ekvilibro, la [[reakcia rapido|rapidoj]] de la antaŭena kaj inversa reakcioj devas egali. En ĉi tiu [[kemia ekvacio]] kun sagoj montrantaj ambaŭdirekten por indiki ekvilibron, A kaj B estas reakciantoj, S kaj T estas produktoj, kaj [[Alpha (letter)|α]], [[Beta (letter)|β]], [[sigma|σ]], kaj [[tau|τ]] estas la [[stekiometrio|stekiometriaj koeficientoj]] de la respektivaj reakciantoj kaj produktoj. Oni diras ke la ekvilibra pozicio de reakcio staras tre dekstre se, je ekvilibro, preskaŭ ĉiomaj reakciantoj eluziĝis, kaj tre maldekstre se nur eta kvanto de produkto formiĝis el la reakciantoj.
[[Cato Maximilian Guldberg|Guldberg ]] kaj [[Peter Waage|Waage]] (1865), evoluigante la ideojn de Berthollet, proponis la ''leĝon pri masefiko'':
<!-- Troviĝas cimo en la analizilo. Kiam mi metis la tekston "rapido de antaŭena reakcio" en la ekvacio,
la analizilo malsukcesis analizi la tekston. Mi supozas ke la ŭ ŝokis ĝin!
-->
Linio 32:
Malgraŭ la malsukceso de tiu derivado, la ekvilibra konstanto por reakcio ja estas konstanto, sendepende de la aktivecoj de la diversaj specioj enplektitaj, kvankam ĝi dependas de temperaturo, kiel montras la [[ekvacio de van't Hoff]].
Aldoni [[katalizilo]]n influos kaj la antaŭenan reakcion kaj la inversan reakcion same sed ne influos la ekvilibran konstanton. La katalizilo plirapidigos ambaŭ reakciojn, tiel pliigante la rapidon laŭ kiu ekvilibro atingiĝos.<ref>''Chemistry: Matter and Its Changes'' James E. Brady , Fred Senese 4th Ed. ISBN 0471215171</ref> <ref>''Chemical Principles: The Quest for Insight'' Peter Atkins, Loretta Jones 2nd Ed. ISBN 0716757010 </ref>
Kvankam la makroskopaj ekvilibraj koncentritecoj estas konstantaj laŭ tempo, reakcioj ja okazas je la molekula nivelo. Ekzemple, en la kazo de [[etan-acido]] solvita en akvo kaj formante [[etilata]]jn kaj [[hidronia]]jn jonojn,
:CH<sub>3</sub>CO<sub>2</sub>H + H<sub>2</sub>O {{unicode|⇌}} CH<sub>3</sub>CO<sub>2</sub><sup>−</sup> + H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>
Linio 52:
:<math>
\Delta G^\ominus = -RT \ln K_{eq}
</math>
Linio 61:
kie [A] estas la koncentriteco de A, ktp., estas sendependa de la analiza koncentriteco de la reakciantoj. Tial oni kutime mezuras ekvilibrajn konstantojn por solvaĵoj en medioj kun alta jona forto. K<sub>c</sub>, varias laŭ jona forto, temperaturo kaj premo (aŭ volumeno). Simile K<sub>p</sub> por gasoj dependas de [[parta premo]].
{{
{{Projektoj}}
[[Kategorio:Fizika kemio]]
| |||