Faŝismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 81:
[[File:IR Lübeck 033 - EB.jpg|thumb|upright=1.5|left|Germanaj soldatoj parade tra Lübeck en la tagoj kiuj kondukis al la Unua Mondmilito. La koncepto de [[Johann Plenge]] pri la "Spirito de 1914" identigis la eksplodon de la milito kiel momento kiu forĝis la naciisman germanan solidarecon.]]
 
Similaj politikaj ideoj aperis en Germanio post la eksplodo de la milito. Germana sociologo [[Johann Plenge]] parolis pri la apero de "Nacia Socialismo" en Germanio ene de tio kion li terminigis kiel la "ideoj de 1914" kiuj estis militdeklaro kontraŭ la "ideoj de 1789" (nome de la [[Franca Revolucio]]).<ref name="Martin Kitchen 2006. p. 205" /> Laŭ Plenge, la "ideoj de 1789" inter kiuj estis [[homaj rajtoj]], demokratio, individuismo kaj liberalismo estis malakceptitaj favore al "la ideoj de 1914" kiuj inkludis "Germanajn valorojn" de devo, [[disciplino]], [[juro]] kaj ordo.<ref name="Martin Kitchen 2006. p. 205"/> Plenge kredis, ke la rasa solidareco aŭ popola komunumo (''Volksgemeinschaft'') anstataŭas la klasdividon kaj ke la "rasaj kamaradoj" unuiĝos por krei socialisman socion en la lukto de "proletara" Germanio kontraŭ "kapitalisma" Britio.<ref name="Martin Kitchen 2006. p. 205"/> Li kredis, ke la "Spirito de 1914" manifestiĝis en la koncepto de la "Popola Ligo de Nacia Socialismo".<ref name="Bernd-Rüdiger Hüppauf 1997. p. 92" /> Tiu Nacia Socialismo estis formo de ŝtata socialismo kiu malakceptis la "ideon de senlandlima libereco" kaj defendis ekonomion kiu servu la tuton de Germanio sub la estreco de la ŝtato.<ref name="Bernd-Rüdiger Hüppauf 1997. p. 92"/> Tiu Nacia Socialismo estis kontraŭa al kapitalismo pro la komponantoj kiuj estis kontraŭ "la nacia intereso" de Germanio, sed insistis, ke Nacia Socialismo klopodos al pli granda efikeco en la ekonomio.<ref name="Bernd-Rüdiger Hüppauf 1997. p. 92"/><ref name=CritTheory /> Plenge postulis aŭtoritatan racian regantan [[elito]]n kiu disvolvigu Nacian Socialismon pere de hierarkia [[Teknokratio|teknokratia]] ŝtato.<ref name="Thomas Rohkrämer 2007. p. 130" />
 
{{redaktata}}
Faŝistoj rigardis la Unuan Mondmiliton kiel io kiu portos revoluciajn ŝanĝojn en la naturo de milito, socio, ŝtato kaj teknologio, kiel la alveno de [[totala milito]] kaj amasmobilizado estis foriginta la distingon inter civiluloj kaj militantoj, ĉar civiluloj estis iĝanta kritika parto en la ekonomia produktado forpor thela warmilitklopodoj effortkaj andtiele thus arose akreis "militarymilitan citizenshipcivitanecon" in which allen citizenskiu wereĉiuj involvedcivitanoj toestis theimplikitaj militaryen inla somemilitistaro manneriel duringdum thela warmilito.<ref name="encyclopedia"/><ref name="mann65"/> WorldLa WarUnua IMondmilito hadestis resultedrezultinta inen thela rise ofapero ade powerfulpova stateŝtato capablekapabla ofmobilizi mobilizingmilionojn millionsde ofpersonoj peoplepor toservi servela onfrontoliniojn thepor fronthavigi linesekonomian orproduktadon providekaj economiclogistikon productionpor andsubteni logisticstiujn tokiuj supportestis thoseen onla the front linesfrontolinioj, assame wellkiel ashavis havingsenprecedencan unprecedentedaŭtoritaton authoritypor tointerveni interveneen inla thevivoj livesde ofla citizenscivitanoj.<ref name="encyclopedia"/><ref name="mann65" /> FascistsFaŝistoj viewedvidis technologicalla developmentsteknologian ofdisvolvigon weaponryde andarmilaro thekaj state'sla totalŝtatan mobilizationtotalan ofmobilizadon itsde populationties inloĝantaro theen warla asmilito symbolizingkiel the[[simbolo]] beginningde ofla akomenco newde eranova fusingepoko statekiu powerkunigis withla [[massŝtatan politics]]povon kun la amaspolitiko, technologyteknologio kaj partikulare andla particularlymobiliza themito mobilizingkun mythkiu thatili theyestis contendedkonkurencante hadesti triumphedvenkinta oversuper thela mythmito ofde progressprogreso andkaj thela eraepoko ofde liberalismliberalismo.<ref name="encyclopedia"/>
 
[[File:Italian Arditi.jpg|thumb|upright=1.35|Membroj de la Italia korpuso ''Arditi'' (ĉi tie en 1918 svingantaj ponardojn, simbolo de ilia grupo), kiu estis formita en 1917 kiel grupoj de soldatoj trejnitaj por danĝeraj misioj, karakterizitaj per malakcepto de kapitulaco kaj volo lukti ĝismorte. Iliaj nigraj uniformoj inspiris tiujn de la itala faŝisma movado.]]
 
====Efiko de la Bolŝevika Revolucio====
{{redaktata}}
La [[Oktobra Revolucio]] de 1917 — en kiu komunistaj [[Bolŝevikoj]] estritaj de [[Vladimir Lenin]] seized power in Russia—greatly influenced the development of fascism.<ref name="Blamires, Cyprian 2006 p. 95-96" /> In 1917, Mussolini, as leader of the [[Fasci d'Azione Rivoluzionaria|Fasci of Revolutionary Action]], praised the October Revolution, but later he became unimpressed with Lenin, regarding him as merely a new version of Tsar Nicholas.<ref name="Peter Neville 2004. p. 36" /> After World War I, fascists have commonly campaigned on anti-Marxist agendas.<ref name="Blamires, Cyprian 2006 p. 95-96"/>
 
Liberal opponents of both fascism and the Bolsheviks argue that there are various similarities between the two, including that they believed in the necessity of a vanguard leadership, had disdain for bourgeois values and it is argued had totalitarian ambitions.<ref name="Blamires, Cyprian 2006 p. 95-96"/> In practice, both have commonly emphasized revolutionary action, proletarian nation theories, one-party states and party-armies.<ref name="Blamires, Cyprian 2006 p. 95-96"/> However, both draw clear distinctions from each other both in aims and tactics, with the Bolsheviks emphasizing the need for an [[Soviet democracy|organized participatory democracy]] and an egalitarian, [[Proletarian internationalism|internationalist]] vision for society while the fascists emphasize [[hyper-nationalism]] and open hostility towards democracy, envisioning a hierarchical social structure as essential to their aims.
 
With the antagonism between anti-interventionist Marxists and pro-interventionist Fascists complete by the end of the war, the two sides became irreconcilable. The Fascists presented themselves as [[Anti-communism|anti-Marxists]] and as opposed to the Marxists.<ref name="revolution28" /> Mussolini consolidated control over the Fascist movement, known as [[Sansepolcrismo]], in 1919 with the founding of the ''[[Fasci italiani di combattimento]]''.
 
== Mussolini kaj la itala faŝismo ==