1-a de januaro: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) e ordigilo |
→Eventoj: Nederlanda Hindio kreita |
||
Linio 19:
* [[1739]]: [[Atlantiko]]: malkovro de [[Buvet-Insulo]], sude de [[Polusa cirklo]], fare de [[Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier]]
* [[1773]]: [[Himno]] [[Amazing Grace|''Mirinda graco'']] estis verŝajne unuafoje uzita dum religia renkonto de [[protestantismo|protestantoj]] en [[Sud-orienta Anglio]]
* [[1781]]: Super la rivero [[Severn]] '''en la angla provinco [[Shropshire]] ekfunkciis [[Iron Bridge]],
* [[1788]]: [[Britio]]: '''
* [[1800]]: [[Nederlanda Hindio]] estis kreita de [[Nederlanda Orient-hinda Kompanio]] (nun [[Indonezio]])
* [[1801]]: '''[[Giuseppe Piazzi]]
* [[1801]]: '''[[Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando]] formiĝis''' per unuiĝo de [[Reĝlando de Granda Britio]] kaj [[Reĝlando Irlando]]
* [[1804]]: '''[[Jean Jacques Dessalines]] anoncis sendependecon de [[Haitio]]''' (de [[Francio]])
Linio 27 ⟶ 28:
* [[1818]]: '''[[Ĉilio]] deklaris sendependecon''' (de [[Hispanio]])
* [[1818]]: '''Unua [[sciencfikcio]] [[Frankenŝtejno|''Frankenŝtejno aŭ la moderna Prometeo'']] estis anonime publikigita en [[Londono]]''' - dediĉita de la aŭtorino [[Mary Shelley]] al ŝia patro [[William Godwin]], kun antaŭparolo de ŝia edzo [[Percy Bysshe Shelley]]
* [[1837]]: [[Tertremo]] en [[Galileo (regiono)|Galileo]] kun [[epicentro]] en [[Safed]] mortigis pli ol
* [[1848]]: En Granda Salono de la [[urbodomo]] en [[Vilno]] okazis '''premiero de duakta [[opero]] ''[[Halka]]'' kun muziko de [[Stanisław Moniuszko]]'''
* [[1858]]: En Granda [[Teatro]] de [[Varsovio]] okazis premiero de la nova kvarakta versio de la pola nacia opero ''[[Halka]]'' - esperantigita poste de [[Antoni Grabowski]]
* [[1858]]: '''[[Allan Kardec]] kreis
* [[1860]]: En [[Kongresa Pollando]] aperis
* [[1863]]: '''[[Emancipiga Proklamo]]: [[Usono]] malpermesis [[sklaveco]]n''' - [[aboliciismo]] proklamita de prezidento [[Abraham Lincoln]]
* [[1867]]: '''Sveda industriisto kaj kemiisto [[Alfred Nobel]] inventis
* [[1880]]: [[Ferdinand de Lesseps]] komencis konstrui [[Panama kanalo|Panaman kanalon]]
* [[1880]]: En [[Lvovo]] aperis ukraina [[gazeto]] "Dilo", eldonata kun paŭzo en 1918-22, kaj poste ĝis la dua mondmilito
* [[1885]]: En [[Ĉernivco]] aperis [[ukraina|ukrainlingva]] gazeto "[[Bukovino]]", redaktata de [[Jurij Fedkoviĉ]]
* [[1891]]: Oni la unuan fojon enkondukis [[pensio]]jn (Germanio)
Linio 47 ⟶ 48:
* [[1926]]: [[Raidió Teilifís Éireann|Radio kaj Televido de Irlando]] ekfunkciis
* [[1928]]: En [[Ukraina Soveta Socialisma Respubliko]] oni nuligis [[pensolibero]]n
* [[1928]]: Ukrainaj naciistoj komencis eldoni gazeton "Disvolvo de [[nacio]]" - malpermesita en 1934 post murdo de pola ministro [[Bronisław Pieracki]] fare de la [[Organizo de Ukrainaj Naciistoj]]
* [[1934]]: [[Nazia Germanio]] dekretis [[steriligo]]n
* [[1934]]: [[Golfo de San-Francisko]]: insulo [[Alcatraz]], transformita iama [[fortikaĵo]], fariĝis federacia [[malliberejo]]
* [[1935]]: [[Wilhelm Canaris]] iĝis ĉefo de germana militista spionorganizo [[Abwehr|Abvero]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: Sub la germana [[okupado]] estis 187 644 km² de la pola antaŭmilita ŝtata teritorio; ĝis tiu ĉi tago al [[Lodzo]] alvenis 20 465 [[germanoj]], translokigitaj de la polaj [[Orientaj Limregionoj]], kiuj ektroviĝis sub la [[Soveta invado en Pollandon|soveta okupado]]; laŭ [[taglibro]] de Emmanuel Ringelblum ''Morteco de [[judoj]] en Varsovio estas terura. Tage mortas 50-70 personoj'' (laŭ oficiala statistiko januare 1940 mortis 1004
** '''Tutlanda [[mobilizo]] en [[Britio]]''',
** [[1941]]: En [[Poznań]] loĝas 296 790 personoj, en tio 79,4% de poloj kaj 20,2% de germanoj
** [[poloj|Polaj]] [[rifuĝinto]]j en [[Hungario]] de la 21-a oktobro 1940 ĝis la 1-a de januaro 1941 ricevis de [[Usono]] materian helpon, egalvaloran al 201 243,12 [[usona dolaro|usonaj dolaroj]]
** [[1942]]: En [[Rzeszów]] germanoj establis [[judoj|judan]] [[geto]]n; '''germanaj regopovoj en [[Varto]]-Lando devigis polan loĝantaron al devigaj donitaĵoj - 20% de monata [[salajro]] kaj en [[Galicio]] forprenis de judoj senpage 130 mil diversaj [[pelto]]j'''; en Varto-Lando estis 4 576 503 personoj, en tio 83,06% de poloj
** Nacia Asocio de Pollando en [[Usono]] nombris 273 384 membrojn; '''[[Pollando]] kun 25 aliaj ŝtatoj subskribis en [[Vaŝingtono]] [[Atlantika Ĉarto|Atlantikan Ĉarton]]'''; [[Ruĝa Armeo]]: dum kontraŭofensivo de [[Moskvo]] la 39-a [[armeo]] atingis [[Rĵev]], la 29-a konkeris [[Starica]] kaj la 22-a atingis [[Volgo]]n okcidente de Rĵev; [[Krimeo]]: [[Sebastopolo|Sebastopola]] Defend-Areo reĵetis la duan atakon de [[Wehrmacht]]
| |||