Acipenseredoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 14:
}}
'''Acipenseredoj''' estas [[familio (biologio)|familio]] de 27 specioj de [[fiŝoj]] nome ''Acipenseridae'' en la ordo [[Acipenseroformaj]]. Ties evoluo datas reen el la [[Triaso]] nome antaŭ ĉirkaŭ 245 ĝis 208 milionoj da jaroj.<ref>{{cite book|last1=Birstein|first1= V. J.|first2= R.|last2= Hanner|first3=R.|last3= DeSalle|date= 1997|chapter= Phylogeny of the Acipenseriformes: cytogenic and molecular approaches|series=Developments in Environmental Biology of Fishes |volume=17|pages= 127–155|doi=10.1007/0-306-46854-9_6 |title=Sturgeon Biodiversity and Conservation|editor1-last=Birstein|editor1-first=V. J.|editor2-last=Waldman|editor2-first=J. R.|editor3-last=Bemis|editor3-first=W. E.|isbn=978-0-306-46854-4
}}</ref> La familio estas grupigita en du subfamilioj (Acipenserenoj kaj Skafirinkenoj) kaj kvar genroj: ''[[Acipenser]]'', ''[[Huso]]'', ''Scaphirhynchus'' kaj ''Pseudoscaphirhynchus''. Kvar specioj eble jam estas [[formortinta]]j.<ref name="IUCN">{{cite web | url=http://www.iucn.org/?4928/Sturgeon-more-critically-endangered-than-any-other-group-of-species | title=Sturgeon More Critically Endangered Than Any Other Group of Species | publisher=International Union for Conservation of Nature | work=International News Release | date=18a de marto, 2010 | accessdate=19a de septembro, 2015 |author1=Chadwick, Niki |author2=Drzewinski, Pia |author3=Hurt, Leigh Ann }}</ref> Du proksime rilataj specioj, ''[[Polyodon spathula]]'' kaj ''[[Psephurus gladius]]'' (eble formortintaj) estas de la sama ordo, [[Acipenseroformaj]], sed estas en la familio [[Poliodontedoj]] kaj ne estas konsiderataj kiel "veraj" acipenseroj. Kaj acipenseroj kaj poliodonoj estis referencataj kiel "prafiŝoj" pro siaj [[Morfologio (biologio)|morfologiaj]] karakteroj restis relative senŝanĝe ekde la plej antikva [[Fosilio|fosilia registro]].<ref name=USFWS>{{cite web|title=Atlantic Sturgeon|url=http://www.fws.gov/chesapeakebay/sturgeon.html|publisher=U.S. Fish & Wildlife Service|author=Chesapeake Bay Field Office|accessdate=10a de junio, 2014}}</ref><ref>{{cite web|title=Lake sturgeon|url=http://www.dnr.state.mn.us/rsg/profile.html?action=elementDetail&selectedElement=AFCAA01020|publisher=Minnesota Dept. of Natural Resources|accessdate=10a de junio, 2014}}</ref> Acipenseredoj estas indiĝenaj de subtropikaj, moderklimataj kaj ĉearktaj riveroj, lagoj kaj marbordoj de [[Eŭrazio]] kaj [[Nordameriko]].<ref name=WashingtonEdu>{{cite web|url=http://courses.washington.edu/fish311/FISH%20311%20files/08-Primitive%20bony.pdf|publisher=University of Washington|title=Biology of Fishes (chapter: Biodiversity II: Primitive Bony Fishes and The Rise of Modern Teleosts)|accessdate=30a de majo, 2014}}</ref>
 
Acipenseredoj estas long-vivaj, malfru-maturaj fiŝoj kun distingaj karakteroj, kiel [[Naĝilo#Vosta naĝilo|heterocerka vosta naĝilo]] simila al tiuj de [[ŝarko]]j, kaj longeca, ŝpinileca korpo kiu estas mild-haŭta, senskvama kaj kirasita per kvin flankaj strioj de ostecaj platoj nome ŝildoj. Kelkaj specioj povas kreskiĝi multe, tipe game 2–3 1⁄2 m longe. La plej granda acipensero registrita estis [[Beluga huzo|beluga]] ino kaptita en la [[Volga Delto]] en 1827, kiu pezis 1,571 kg kaj estis 7.2 m longa. Plej acipenseroj estas anadromaj [[bentoso|fundomanĝantoj]], kiuj migras suprenriveren por [[frajo]], sed pasigas plej el siaj vivoj manĝante en [[riverdelto]]j kaj [[estuaro]]j. Kelkaj specioj loĝas nur en nesalakvaj medioj, dum alliaj principe loĝas en marmedioj proksime de areoj de [[marbordo]]j, kaj estas registroj ke ili kuraĝas al malferma oceano.