Demografio: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 26:
Estas du specoj de datumkolektado - rektaj kaj nerektaj - kun pluraj malsamaj metodoj de ĉiu tipo.
===
Rekta datumo venas de esencaj statistikaj registroj, kiuj spuras ĉiujn naskiĝojn kaj mortojn same kiel certajn ŝanĝojn en jura statuso kiel geedzeco, eksgeedziĝo kaj migrado (registrado de la loĝloko). En evoluintaj landoj kun bonaj registraj sistemoj (kiel Usono kaj granda parto de Eŭropo), registaraj statistikoj estas la plej bona metodo por taksi la nombron de naskiĝoj kaj mortoj.
Linio 32:
Censoj faras pli ol nur kalkuli homojn. Ili tipe kolektas informojn pri familioj aŭ domanaroj aldone al individuaj trajtoj kiel aĝo, sekso, geedza stato, alfabetigo / edukado, dungista stato, kaj okupo, kaj geografia loko. Ili ankaŭ povas kolekti datumojn pri migrado (aŭ loko de naskiĝo aŭ de antaŭa loĝejo), lingvo, religio, nacieco (aŭ etneco aŭ raso), kaj civitaneco. En landoj, en kiuj la esenca registra sistemo povas esti nekompleta, la censoj estas uzataj ankaŭ kiel rekta fonto de informoj pri fekundeco kaj morteco; ekzemple la censoj de Ĉina Popola Respubliko kolektas informojn pri naskiĝoj kaj mortoj okazintaj en la 18 monatoj tuj antaŭ la censo.
=== Nerektaj metodoj ===
Nerektaj metodoj por kolekti datumojn estas bezonataj en landoj kaj periodoj, kie plenaj datumoj ne haveblas, kiel okazas en granda parto de la evolua mondo kaj plejparte de historia demografio. Unu el ĉi tiuj teknikoj en nuntempa demografio estas la fratinmetodo, kie enketaj esploristoj demandas virinojn, kiom da iliaj fratinoj mortis aŭ havis infanojn kaj je kiu aĝo. Kun ĉi tiuj enketoj, esploristoj tiam povas nerekte taksi naskiĝajn aŭ mortoprocentaĵojn por la tuta loĝantaro. Aliaj nerektaj metodoj en nuntempa demografio inkluzivas demandi homojn pri gefratoj, gepatroj kaj infanoj. Aliaj nerektaj metodoj estas necesaj en historia demografio.
Estas diversaj demografiaj metodoj por modeligi loĝantajn procezojn. Ili inkluzivas modelojn de morteco (inkluzive de la vivotablo, modeloj de Gompertz, modeloj de danĝeroj, modelojn de Cox-proporciaj danĝeroj, multoblajn dekretajn vivajn tabelojn, latunajn rilatajn logilojn), fekundecon (modeloj de Hernes, modeloj de Coale-Trussell, rilatojn de progreso de egaleco), geedzecon (Singuli Mezumo ĉe Geedziĝo, Paĝa modelo), handikapo (la metodo de Sullivan, plurvivaj tabloj), projekcioj pri populacio (Lee-Carter-modelo, La Leslie-Matrico), kaj loĝantara momento (Keyfitz).
Britio havas serion de kvar naciaj kohortaj studoj, la tri unuaj interspacigitaj dek du jarojn: la Nacia Enketo de Sano kaj Disvolviĝo de 1946, la Nacia Infana Disvolva Studo de 1958, la Brita Studo pri Kohorto en 1970, kaj la Jarmila Kohorta Studo, komenciĝis multe pli lastatempe en 2000. Ĉi tiuj sekvis la vivon de specimenoj de homoj (tipe komenciĝantaj kun ĉirkaŭ 17.000 en ĉiu studo) dum multaj jaroj, kaj daŭre daŭras. Ĉar la specimenoj estis tiritaj laŭ nacie reprezenta maniero, oni povas konkludi el ĉi tiuj studoj pri la diferencoj inter kvar apartaj generacioj de britoj rilate al sia sano, edukado, sintenoj, infaneco kaj dungado.
==Eksteraj ligiloj ==
| |||