14-a de januaro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: 2005-kompletigo
Linio 9:
* [[1236]]: Angla reĝo [[Henriko la 3-a (Anglio)|Henriko la 3-a]] edziĝis al [[Eleanora de Provenco]]
* [[1301]]: '''Kun morto de la hungara reĝo [[Andreo la 3-a (Hungario)|Andreo la 3-a]] formortis [[Árpád-dinastio]]'''
* [[1343]]: [[Arnošt z Pardubic]] iĝis la lasta [[episkopo]] de [[Prago]]
* [[1392]]: Pola reĝo [[Ladislao la 2-a Jogajlo]] donis [[urborajto]]n al [[Chełm]]
* [[1506]]: [[Romo]]: en [[vitejo]] '''sur [[Eskvilino]] estis malkovrita skulpta grupo ''[[Laokoonto]] kaj siaj filoj'''''
Linio 27:
* [[1919]]: [[Argentino]]: [[Tragedia Semajno (Argentino)|Tragedia Semajno]] en [[Bonaero]] finiĝis
* [[1919]]: [[Ĉarlota (Luksemburgo)|Ĉarlota]] iĝis [[grandduko|granddukino]] de Luksemburgo
* [[1925]]: Tria[[Dua Pola Respubliko]]: tria kunsido de eksterleĝa [[komunismo|Komunista]] [[partio (politiko)|Partio]] de Laborista [[Dua Pola Respubliko|Pollando]] komenciĝis - dum ĝi oni alinomis ĝin al Komunista Partio de Pollando
* [[1930]]: [[Berlino]]: komunisto morte vundigis [[Horst Wessel]], aŭtoron de la teksto al [[Nacisocialisma Germana Laborista Partio|germana-nazia]] [[himno]]
* [[1933]]: [[Alexandru Vaida-Voevod]] la trian fojon iĝis ĉefministro de Rumanio
Linio 35:
** [[Harbin]]: "Tygodnik Polski" ricevis [[letero]]n de polo el [[Siberio]] - datita la 2-an de decembro - komenciĝantan de la vortoj ''De hodiaŭ oni jam povas [[korespondado|korespondi]]''; "Głos Polski" publikigas komunikon de Pola [[Ruĝa Kruco]] pri serĉado de [[familio]]j informante ke sub la litova [[okupado]] oni povas senpere korespondi, sed estas malfacilaĵoj rilatantaj al la soveta okupado; Ministro pri eksteraj aferoj [[August Zaleski]] finis en [[Londono]] interŝtatan parolon polan-britan, dum kiu anoncis flanke de polaj regopovoj militan helpon al [[Finnlando]] batalanta kontraŭ [[Sovetunio]]; [[Litovio|litovaj]] regopovoj komencis eldoni por poloj ĵurnalon "Nowe Słowo" (Nova Vorto); [[Francio]]: decido de Supera Komandejo pri preteco realigi enir-planon al [[Belgio]]
** [[1941]]: En [[Poznań]] germanoj [[ekzekuto|ekzekutis]] 11 polojn
** En [[Britio]] aperis la unua numero de "Przegląd Literatury Polskiej" (Trarigardo de [[pola literaturo|Pola Literaturo]]); [[Egiptio]]: "Ku Wolnej Polsce" (Al Libera Pollando) en vasta artikolo ''Pola diasporo en [[Harbin]]'' estas informo pri alveno de 14 voluntuloj al [[Bejruto]] por batali en pola [[brigado]]
** [[1942]]: [[Pola Rezistomovado]]: '''[[Ordnungspolizei|Germanagermana polico]] publike [[pendumo|pendumis]] en [[Jaworzno|Szczakowa]] pro [[sabotado]] 21 polojn kaj judon pro [[sabotado]]'''
** [[Krimeo]]: germana [[Wehrmacht|11-a germana armeoArmeo]] transiris al atako apud [[Teodozio (Krimeo)|Teodozio]]
** [[1943]]: En Brańszczyk ([[distrikto Wyszkowski]]) ĝendarmoj kaj [[gestapo]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] 16 judojn kaj 5 sovetajn [[militkaptito]]jn; en [[Poznań]] germanoj ekzekutis 6 polojn
** '''[[Franklin D. Roosevelt]], [[Winston Churchill]] kaj [[Charles de Gaulle]] komencis konferencon de [[Kazablanko]] por prilabori [[strategio]]n de [[Aliancanoj]]'''; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: armeoj de Sud-Okcidenta Fronto aliris sudan [[Donec]], oriente de [[Kamensk-Ŝaĥtinskij]]
** [[1944]]: [[Hans Frank]], guberniestro de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] diris: ''Post nia venko en la milito laŭ mia opinio ni povos fari kun [[poloj]], [[ukrainoj]] kaj aliaj [[vagabondo]]j hakaĵon, fari ĉion laŭ nia volo''; '''diversaj germanaj policoj pafekzekutis''': en ruinoj de [[Varsovia geto]] 60 virojn kaj kelke da virinoj, en Leokadiów 32 enprizonigitojn de [[Radom]] (revenĝe pro helpo al [[partizano]]j), en [[Lvovo]] pli ol 20 polojn, en tio 13 oficirojn kaj soldatojn de [[Pola Enlanda Armeo]], en [[Ostrowiec Świętokrzyski]] 10 personojn (revenĝe pro mortigo de germana oficiro), en Stara Huta 7 polojn; en [[Varsovio]] germanoj murdis profesoron pri [[neorganika kemio]] Walenty Dominik; funkciulo de germana sekura polico proponis [[armistico]]n al brigado komandata en [[Vilno]]-regiono de [[Zygmunt Szendzielarz]] kaj komunan batalon kontraŭ sovetaj partizanoj (la propono ne akceptita); Areo [[Lodzo]]: [[Pola Enlanda Armeo|partizana taĉmento]] de Witold Kucharski batalis kun germana puna ekspedicio
** Leningrada kaj [[Volĥov]]a Frontoj komencis atakojn helpataj de Balta Ŝiparo; 59-a armeoArmeo atakis apud [[Velikij Novgorod|Novgorod]]; Orienta [[Polesio]]: armeoj de Belorusa Fronto konkeris [[Mazir]] kaj [[Kalinkaviĉi]]; [[Britio]] aeratakis [[Braunschweig]] de la 14-a/15-a de januaro; [[Londono]]: en deklaro de [[pola ekzila registaro en [[ekzilo]] oni forĵetis [[Curzon-linio]]n kiel bazon por la estonta pola-soveta [[landlimo]]
** [[1945]]: Germanaj regopovoj likvidis en Płaszów apud [[Krakovo]] trudlaborejon kaj perpiede pelis lastajn malliberulojn al sia [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]]; en Wieprz ĝendarmoj pafmortigis 5 personojn; 2-a BelorusaFrontoBelorusa Fronto ekatakis de [[Serock]] kaj la 1-a de [[distrikto Kozienicki]] kaj [[Puławy]]
** Meze de [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]] [[Usono]] okazigis 2895 aviadilflugojaviadilflugojn; [[Ĉeĥoslovakio]]: 40-a kaj 27-a armeoj liberigis [[Lučenec]] kaj [[Plešivec]]; [[Birmo]]: maldekstre de [[Iravadio]] [[Barato|barata]] 19-a [[infanterio|Infanteria]] Divizio sekurigis eron de [[Mandalajo]]-regiono; [[armitaj fortoj]] de [[Francio]] konsistis el miliono da soldatoj, en tio 63 mil [[maristo]]j
* [[1945]]: [[Pollando]]: inaŭguro de la unua [[lekcio|lernojaro]] ĉe [[Universitato Maria Curie-Skłodowska]] en [[Lublin]]
* [[1953]]: '''[[Josip Broz Tito]] iĝis prezidento de [[Socialisma federacia respubliko Jugoslavio]]'''
* [[1954]]: En [[San-Francisko]] okazis nupto de [[Marilyn Monroe]] kun [[Joe DiMaggio]]
* [[1961]]: '''[[Portugala Barato]] estis aligita al [[Barato]]'''
* [[1962]]: [[Eŭropa Ekonomia Komunumo]] akceptis la unuajn principojn de [[Komuna Agrikultura Politiko]]
* [[1965]]: La unuaUnua post 44 jaroj renkonto inter ĉefministroj de [[Irlando]] kaj [[Nord-Irlando]]
* [[1967]]: '''Komenco de la [[Hipio|hipia movado]]''': en [[Golden-Gate-Parko]] de [[San-Francisko]] okazis [[manifestacio]] de 250 000 personoj proteste de eksterleĝigo de [[LSD]]-uzado kaj unuigo kun politikemuloj de la [[Universitato de Kalifornio en Berkeley]]
* [[1972]]: [[Margareta la 2-a (Danio)|Margareta la 2-a]] iĝis reĝino de Danio
* [[1978]]: En [[San-Francisko]] okazis la lasta, antaŭ 18-jara paŭzo, koncerto de brita [[punko|punka]] muzikbando [[Sex Pistols]]
* [[1980]]: [[Barata Nacia Kongreso]] transprenis regopovon en Barato
* [[1982]]: [[Pollando]]: unua numero de registara gazeto "[[Rzeczpospolita (gazeto)|''Rzeczpospolita'']]" aperis
* [[1996]]: [[Jorge Sampaio]] gajnis prezidentan balotadon en Portugalio
* [[2004]]: [[Parlamento de Kartvelio]] oficialigis [[flago de Kartvelio|novan flagon]]
* [[2005]]: [[Misio Cassini-Huygens]]: '''Sondilosondilo [[Huygens (sondilo)|Huygens]] sendis unuajn fotojn desur [[Titano (luno)|Titano]], la plej granda luno de [[Saturno (planedo)|Saturno]]'''
* [[2005]]: Unua vintra [[grimpado|grimpo]] al [[Shishapangma]] farita de pol-itala paro
* [[2008]]: [[Álvaro Colom Caballeros]] iĝis prezidento de Gvatemalo
* [[2008]]: '''Usona kosmosondilo [[MESSENGER]] alproksimiĝis al [[Merkuro (planedo)|Merkuro]] je la distanco de 200 kilometrojn'''
* [[2010]]: [[Aeroflot]] rezignis pri utiligado de [[Tupolev Tu-154]]
* [[2010]]: [[Jemeno]] deklaris malfermitan militon kontraŭ la terorisma grupo [[Al Kaida]]
* [[2010]]: [[horo|Hor]]-montriloj ĉe la simbola [[apokalipsa horloĝo]] en la [[Universitato de Ĉikago]] estis delokitaj de 11:55 al 11:54
* [[2011]]: [[Tunizia ribelo en 2010-2011|Tunizia ribelo]]: oficanta prezidento [[Zine El Abidine Ben Ali]] fuĝis kun sia familio al [[Sauda Arabio]]
* [[2011]]: [[Papo]] [[Benedikto la 16-a]] anoncis dekreton pri agnosko de la [[miraklo]] de [[Johano Paŭlo la 2-a]] kaj daton de lia [[beatigo]]
* [[2014]]: 31 personoj pereis kaj pli ol 50 vundiĝis en bomba [[atenco]] de sinmortiginto farita de [[islamo|islama]] [[teroro|terorisma]] organizaĵo [[Boko Haram]] en niĝeria urbo [[Maiduguri]]
* [[2017]]: Solena oficiala bonvenigo de [[Usono|usonaj]] soldatoj - fare de ĉefministrino [[Beata Szydło]] kaj ministro [[Antoni Macierewicz]] - alvenintaj kun Kirasita [[Brigado]] al [[Żagań]], por defeni orientan [[landlimo|landliman]] regionon de [[NATO]] - laŭ decidoj de NATO-[[pintkunveno]] en [[Varsovio]] julie 2016, kune kun akompanantaj [[militisto|militistaj]] [[pikniko]]j en dekkelkaj [[provincoj de Pollando]] sub la [[slogano]] ''[[sekureco|Sekura]] Pollando''