17-a de januaro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: premiero de filmo La homo sur trako
→‎Eventoj: prirabo de Bostona banko
Linio 48:
** '''Plurmonata [[Batalo de Monte Cassino]] komenciĝis''' - gajnita de pola armeestro [[Władysław Anders]]; [[Usona Sekretario de Ŝtato]] Cordell Hull proponis [[mediacio]]n en konflikto inter la [[pola ekzila registaro]] kaj soveta registaro; fino de [[Kropivnicko|Kirovograda]] operaco (komencita la 4-an de januaro)
** [[1945]]: Kadre de la 1-a Belorusa Fronto '''[[Ruĝa Armeo]] kun taĉmentoj de la unua Armeo de Pola Soldataro eniris al [[ruino]]j de forlasita de germanoj [[Varsovio]]''' nombranta 162 mil loĝantojn, kion komunistoj priskribis kiel "liberigo" de la pola ĉefurbo organizante defiladon sur unusola traveturigebla strato, krome "liberigis" [[Ciechanów]] kaj Nowe Miasto; soveta armeo konkeris [[Częstochowa]], [[Końskie]], Radoszyce, [[Jasło]], [[Gorlice]] kaj [[Zgierz]] (postirantaj [[NKVD]]-taĉmentoj per [[teroro]] altrudis sovetan [[okupado]]n); '''[[Gestapo]] de Ciechanów [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Mława]] 364 polojn troviĝantajn en la loka malliberejo'''; germana polico pafmortigis en Żabików 10 membrojn de [[Pola Enlanda Armeo]]; de [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Aŭŝvico]] pro alproksimiĝo de [[Ruĝa Armeo]] malliberigitoj ekiris perpiede al [[Wodzisław Śląski]] - '''unua [[mortomarŝo]] komenciĝis, dumvoje pereis 9-15 miloj de personoj''', el inter pli ol 56 mil; nokte de la 17-a/18-a de januaro en polica [[malliberejo]] Radogoszcz '''en [[Lodzo]] germanoj komencis [[masakro]]n de enprizonigitoj kun bruligo de la loko - tuj antaŭ alveno de Ruĝa Armeo ili [[murdo|murdis]] 1500 malliberulojn'''; en [[Krakovo]] sur [[Vavelo]] okazis la lasta kunveno de germana registaro en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]], kiu translokiĝis al [[Opole]]; '''malfondo de Grizaj Taĉmentoj, [[konspiro|konspira]] organizaĵo de la Asocio de Pola [[Skoltismo]]''', aganta de la 27-a de novembro 1939 sur teritorio de [[okupado|okupata]] Pollando, kiu en majo 1944 nombris pli ol 8 mil membroj dividitaj laŭ 3 aĝkategorioj
** Pola [[pola ekzila registaro|ĉefministro en ekzilo]] [[Władysław Raczkiewicz]] kune kun ministro sciigis [[Pola Partizana Ŝtato|Polan Subteran Ŝtaton]] ke la registaro kontraŭstaras malkaŝon al sovetaj regopovoj; '''[[MalaperigoBatalo de Budapeŝto]]: sveda diplomato [[Raoul Wallenberg]], kiu savis milojn da judoj de [[holokaŭsto]], estis arestita de sovetoj en [[Hungario]]''', plu neniam plu publike vidata; [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: en [[Ardenoj]] usona 18-a Aeralteriga Korpuso okupis [[Petit-Thier]] kaj [[Vielsalm]]; [[Balkanoj|Balkana]] Fronto: en [[Srem]] germana 34-a Korpuso atakis jugoslavian 1-an armeon; usona 8-a Aviada Armeo atakis fervojaĵojn en [[Paderborn]] per 1031 tunoj da bomboj; laŭ deklaro de [[Winston Churchill]] en [[Ĉambro de komunuloj]] '''[[Brita Imperio]] perdis de la [[invado en Pollandon|militkomenco]] ĝis la 30-a de novembro 1944 1 043 554 personojn''': [[Unuiĝinta Reĝlando]] - 635 107, [[Kanado]] - 78 985, [[Aŭstralio]] - 84 861, [[Nov-Zelando]] - 34 145, [[Sud-Afriko]] - 28 903, [[Barato]] - 152 597, aliaj [[kolonio]]j - 28 936; [[Budapeŝto]]: hungara-germana [[garnizono]] evakuiĝis de [[Peŝto]] al [[Buda]], nokte de la 17-a/18-a de januaro;
* [[1946]]: '''[[Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj]] unuafoje kunvenis en [[Londono]]'''
* [[1948]]: Sur ferdeko de uson [[militŝipo]] oni subskribias [[armistico|armistican]] interkonsenton inter [[Indonezio]] kaj [[Nederlando]] pri provizora [[suvereneco]] super [[okupado|okupataj]] teritorioj de [[Nederlanda Hindio]] kun ebleco referendumi pri ilia apartaneco
* [[1949]]: '''[[Francio]]: [[Institut Pasteur]] identigis [[viruso]]n de [[gripo]]'''
* [[1950]]: Atako al [[banko]] en [[Bostono]] kaj [[rabo]] de rekorda [[predo]] en la historio de [[Usono]] (1 218 211,29 [[usona dolaro|usonaj dolaroj]] kaj 1 557 183,83 en [[ĉeko]]j kaj aliaj [[valorpapero]]j)
* [[1955]]: '''Unua [[atomŝipo|atomenergia]] [[submarŝipo]] ''[[USS Nautilus (SSN-571)|USS Nautilus]]'' eknavigis'''
* [[1957]]: Premiero de filmo ''[[La homo sur trako]]'', reĝisorita de [[Andrzej Munk]]