13-a de februaro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: Viktoria lago malkovrita
→‎Eventoj: Kipro dividiĝis
Linio 12:
* [[1511]]: [[Albreĥto (Prusio)|Albreĥto]] iĝis alta majstro de la [[Ordeno de germanaj kavaliroj]]
* [[1542]]: '''Hispana esploristo kaj konkistadoro [[Francisco de Orellana]] atingis la riveron [[Amazono (rivero)|Amazono]]'''
* [[1575]]: [[Henriko la 3-a (Francio)|Henriko la 3-a]], la unua elekta reĝo de Pollando, kroniĝis kiel reĝo de Francio
* [[1582]]: '''[[Gregorio la 13-a]] eldonis [[buleo (papo)|buleon]] pri enkonduko de [[gregoria kalendaro]]'''
* [[1633]]: '''[[Galilejo]] alvenis al [[Romo]] por ekstari antaŭ [[Inkvizicio]]'''
Linio 21:
* [[1813]]: [[Napoleonaj Militoj]]: venko de rusa armeo en batalo de [[Kalisz]]
* [[1834]]: '''[[Adam Mickiewicz]] finis verki en [[Parizo]] la polan [[popolaj eposoj|nacian eposon]] ''[[Sinjoro Tadeo]]'''''
* [[1858]]: [[Richard Francis Burton]] kiel la unua [[eŭropano]] atingis la lagon [[Tanganjiko]], kaj [[John Hanning Speke]] malkovris [[Viktoria lago|Viktorian lagon]]
* [[1866]]: [[Usono]]: bando de [[Jesse James]] faris la unuan post secesia milito armitan prirabon de [[banko]] dum tago
* [[1867]]: [[Bruselo]]: laboro pri kovrado de la rivero [[Seno (rivero)|Seno]] komenciĝis - oni kreis modernajn [[bulvardo]]jn
Linio 43:
** Nokte de la 12-a/13-a de februaro [[Reĝa aerarmeo]] per 76 [[atakaviadilo]]j atakis aviadan fabrikon Focke-Wulf en [[Bremeno]]; Albana Fronto: sensukcesa 7-taga atako de greka armeo al [[Tepelenë]] komenciĝis
** [[1942]]: [[Gestapo]] pafmortigis en [[distrikto Legnicki]] 8 judojn
** [[Sovetunio]]: dekreto pri [[mobilizo]] de laborkapabla loĝantaro por produktado kaj konstruado (krom laboristoj de ŝtataj institucioj kaj entreprenoj); [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Novgoroda provinco]]: Nord-Okcidenta Fronto ekatakis germanan 16-an armeonArmeon apud Demiansk; 2 [[krozŝipo]]j kaj 6 [[destrojero]]j de brita [[Mediteraneo|mediteranea]] [[militŝipo|ŝiparo]] pripafis [[Rodoso]]n; [[Sevilla]]: renkonto de [[Francisco Franco]] kun [[António de Oliveira Salazar]]; Indonezia Fronto: japana 38-a Infanteria Divizio albordiĝis al [[Palembang]] ([[Sumatro]])
** [[1943]]: [[konspiro|Konspira]] katolika organizaĵo ''Unia'' (Unio) eniris al [[kristana demokratio|kristan-demokratia]] Labor-Partio kun garantio de aŭtonomeco
** '''En [[Britio]] fondiĝis Pola [[Ĉasaviadilo|Ĉasaviadila]] Skipo batalanta en [[Nord-Afrika kampanjo]]''' - komandata de [[flug-aso]] [[Stanisław Skalski]]; [[Ruĝa Armeo]] liberigis [[Novoŝaĥtinsk]], [[Novoĉerkassk]] kaj atingis antaŭaĵon de [[Ĥarkivo]]; [[Finnlando]]: [[Risto Ryti]] reelektiĝis prezidento; taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] bombatencis rapidan [[fervojo]]n en [[Berlino]]; nokte de la 13-a/14-a de februaro [[Reĝa aerarmeo]] atakis [[Kolonjo]]n
** [[1944]]: '''[[Volinia masakro]]: bando de [[Ukraina Ribela Armeo|ukrainaj "ribelantoj"]] [[masakro|masakris]] loĝantojn de vilaĝo Łanowce (nun [[Ternopila provinco]]) - pereis 72 poloj''' murditaj ĉefe per [[hakilo]]j kaj [[bajoneto]]j; [[Volinio]]: ukrainaj [[bandito]]j atakis vilaĝon Huciska Brodzkie - danke al interveno de 2 germanaj [[tanko]]j kaj subtaĉmento de [[infanterio]] dum duonhoro la [[poloj]] estis savitaj (pro malespero ili informis germanojn, ke atakis ilin sovetaj [[partizano]]j...); taĉmento de Kamparanaj Batalionoj en [[distrikto Hrubieszowski]] batalis kunkontraŭ ukraina [[SS (organizo)|SS]]-taĉmento, kiu bruligis setlejojn kaj [[murdo|murdis]] polojn, i.a. en la vilaĝo Małków - revenĝe likvidis 3 SS-anojn, 7 vundis; '''germanaj soldatoj kaj policanoj kune kun la [[ukrainoj|ukrainaj]] vivbruligis en [[garbejo]] en Brenna ([[distrikto Cieszyński]]) 16 personojn'''; [[Ordnungspolizei|germana polico]] [[pendumo|pendumis]] publike en [[Szczyrk]] 5 personojn pro mortigo de germana [[forsto|forstisto]]; dum labora konsilio en [[Poznań]] por funkciuloj de la tuta Germanio oni postulis post la milito traŝovi orientan [[landlimo]]n de [[Nazia Germanio]] je 500 km direkte al [[Uralo]]
** Usona 14-a Aviada Armeo atakis [[Honkongo]]n; [[Luftwaffe]] atakis nokte de la 13-a/14-a de februaro [[Londono]]n per 230 [[bombaviadilo]]j
** [[1945]]: Konsilio de Ministroj de Provizora Registaro voĉdonis pri amasa reveno de [[poloj]] - de [[Vilno]] foriris laŭvica [[trajno]] kun [[setlado|setliĝantaj]] poloj; Ruĝa Armeo fermis ringon ĉirkaŭ [[Vroclavo]] kaj [[Głogów]], konkeris urbojn: [[Bytom Odrzański]], [[Strzegom]], [[Nowe Miasteczko]], [[Nowa Sól]], [[Szprotawa]], [[Kożuchów]], [[Jawor]] kaj [[Złotoryja]] (kutime 3 tagojn poste [[NKVD]]-taĉmentoj per [[teroro]] enkondukis la novanduan sovetan [[okupado]]n, post okupo kaj [[anekso]] de [[Orientaj Limregionoj]])
** Ambasadoro [[Edward Raczyński]] informis la polan ĉefministron en [[ekzilo]] Tomasz Arciszewski pri decidoj de la Jalta konferenco, '''Pola Konsilio de Ministroj en [[Londono]] voĉdonis proteston kontraŭ decidoj de la [[Konferenco de Jalto]]''': ''La decidoj de la Konferenco de Triopo rilate al [[Pollando]] ne povas esti agnoskitaj de la Pola Registaro kaj ne povas esti observataj de la Pola Nacio. Forŝiro de Pollando ties [[Orientaj Limregionoj|orientan duonon]] de ĝia teritorio pere de altrudo de [[Curzon-linio]] kiel polan-sovetan [[landlimo]]n la Pola Nacio traktos kiel novan [[dispartigoj de Pollando|dispartigon de Pollando]], ĉi-foje faritan de la [[Aliancanoj]] de Pollando''; la kabineto de Arciszewski publikis deklaron en kiu anoncis ke ĝi estas ''sola, rajtigita kaj universale agnoskita registaro de la Pola Respubliko'', krome agnoskis, ke la Aliancanoj leĝigas sovetan intervenon al la polaj aferoj; '''[[Ruĝa Armeo]] konkeris [[Budapeŝto]]n''' - trupoj de 2-a Ukraina Fronto likvidis reziston de la hungara-germana [[garnizono]]; nokte de la 13-a/14-a de februaro '''[[reĝa aerarmeo|RAF]] okazigis per 2 659 tunojn da bomboj [[Aeratakoj kontraŭ Dresdeno|aeratakojn kontraŭ Dresdeno]]''', tagmeze aeratakis per 771 tunoj da bomboj usona 8-a Aviada Armeo - '''en detruita [[Dresdeno]] pereis ĉirkaŭ 35 mil homoj'''; usona 15-a Aviada Armeo atakis [[Vieno]]n; ItalaBirma Fronto: [[Duaokcidente Polade Korpuso[[Mandalajo]] enirisbarata linion20-a deInfanteria laDivizio frontokomencis transprenante de latrairi [[britojIravadio]] komandadonn; BirmaItala Fronto: okcidente de '''[[MandalajoDua Pola Korpuso]] barataeniris 20-alinion Infanteriade Diviziola komencisfronto trairitransprenante komandadon de la [[Iravadiobritoj]]n'''
* [[1948]]: Germana [[sporto|sporta]] [[klubo]] [[1. FC Köln]] fondiĝis
* [[1955]]: '''[[Israelo]] ricevis 4 el 7 [[Manuskriptoj de la Morta Maro]]'''
* [[1960]]: [[Franca Alĝerio]]: '''sur [[Saharo]] [[Francio]] okazigis sian unuan [[Nuklea testo|nuklean teston]]'''
* [[1961]]: Regopovoj de separisma provinco [[Katanga]] anoncis morton de estinta unua ĉefministro de [[Demokratia Respubliko Kongo]] [[Patrice Lumumba]], murditan de katangaj ĝendarmoj; anoncita [[nacia heroo]]
* [[1962]]: Internacia ekspedicio la unuan fojon grimpis la plej altan montpinton de [[Indonezio]] kaj [[Oceanio]] - [[Carstensz-piramido]] (4884 m.)
* [[1963]]: '''En [[Sovetunio]] [[Iosif Brodskij]] estis arestita kiel malica [[parazito]]'''
* [[1970]]: Angla muzikgrupo [[Black Sabbath]] eldonis sian debutan [[muzikalbumo]]n, konatan kiel [[metalroko]]
* [[1974]]: '''[[Aleksandr Solĵenicin]] estis [[ekziligo|elpelita]] de [[Sovetunio]]'''
* [[1975]]: [[Turka Respubliko Norda Kipro]] proklamiĝis - [[Kipro]] dividiĝis inter [[Turkio]] kaj [[Grekio]]
* [[1976]]: Generalo [[Olusegun Obasanjo]] iĝis gvidanto de [[Niĝerio]] - post morto en armea atenco de lia antaŭulo
* [[1980]]: La 13-a [[Vintra Olimpiko 1980|Vintra Olimpiko]] komenciĝis en Usono
* [[1981]]: [[Konzerno]] [[News Corporation]] gvidata de aŭstralia posendanto de [[amaskomunikiloj]] [[Rupert Murdoch]] ekposedis londonajn gazetojn "[[The Times]]" kaj "The Sunday Times".
* [[1982]]: '''[[Milita stato en Pollando]]''': 45 personoj estis batitaj en internigejo en Wierzchowo (proksime al [[Drawsko Pomorskie]]); dum strataj [[manifestacio]]j en [[Poznań]] oni arestis 194 personojn - unu mortis pro vundoj
* [[1984]]: [[Konstantin Ĉernenko]] iĝis ŝtatestro de Sovetunio
* [[1985]]: Funkciuloj de sekureca servo arestis en [[Gdańsk]] sep aktivulojn de la pola subtera [[Solidareco (Pollando)|''Solidareco'']] - tri el ili, interalie [[Adam Michnik]], laŭ verdikto de la urba juĝejo estis kondamnitaj al mallibero de 2,5 ĝis 4,5 jaroj
Linio 70:
* [[1996]]: En [[Nepalo]] eksplodis armita [[Enlanda milito en Nepalo|ribelo]] de [[maoismo|maoistoj]], por anstataŭi [[monarkio]]n per [[komunismo]]
* [[1998]]: Intervena armeo de [[CEDEAO]] faligis militistan registaron en [[Sieraleono]]
* [[2004]]: En [[Doho]] ([[Kataro]]) pereis '''en bomba atenco farita de rusaj agentoj pereis poeto [[Zelimĥan Jandarbijev]], estinta prezidento de Ĉeĉena Respubliko [[Iĉkerio]]'''
* [[2007]]: Kanada [[firmao]] D -Wave Systems prezentis la unuan en la mondo [[kvantumo|kvantuman]] [[komputilo]]n
* [[2008]]: '''Ĉefministro de Aŭstralio [[Kevin Rudd]] publike pardonpetis [[Indiĝenaj aŭstralianoj|Indiĝenajn aŭstralianojn]] pro [[diskriminacio]], [[reprezalio]]j kaj "ŝtelitaj generacioj"'''
* [[2010]]: Armeoj de la Internacia Sekureca Helpo-Forto komencis la plej grandan [[Operaco Muŝtarak|Operacon Muŝtarak]] kontraŭ [[Afganio|afganaj]] [[talibano]]j
* [[2012]]: En [[Nov-Delhio]] kaj [[Tbiliso]] okazis bombaj atencoj kontraŭ israelaj diplomatoj
* [[2012]]: En [[Franca Gviano]] estis lanĉita la unua pola [[artefarita satelito]]
* [[2014]]: Pola skikuristino [[Justyna Kowalczyk]] gajnis oran medalon dum la [[Vintra Olimpiko 2014|22-a Vintra Olimpiko]] en [[skikurado]] laŭ klasika tekniko tra 10 km
* [[2017]]: [[Malajzio]]: sur aviadilejo en la ĉefurbo [[Kuala-Lumpuro]] estis venenigita de du virinoj ([[Vjetnamoj|vietnamino]] kaj indonezianino) 45-jara [[Kim Ĝong-nam]], la plej aĝa filo de la antaŭa gvidanto de [[Nord-Koreio]] [[Kim Ĝong-il]]