Municipa Muzeo Quiñones de León: Malsamoj inter versioj

| dosiero_priskribo = La palacosinjordomo Quiñones de León, sidejo de la samnoma muzeo. Maldekstre staras la kapelo kaj dekstre videblas surgazone romi-epoka heksagona oliv-muelejo.

La '''Municipa Muzeo Quiñones de León''' situas en la urbo [[Vigo]], en [[Galegio]]. Ĝi sidas ĉe la samnoma palacosinjordomo kaj estas ĉirkaŭata de imponaj ĝardenoj. La ensemblo kaŝas sin ene de la granda parko Castrelos, unu el la pulmoj de Vigo.

La granda parko de Castrelos estis antaŭ tre longe kulturkampoj de etnobela palaco: Palacosinjordomo Lavandeira. Komence la palacodomo estis nur turo kiun Benito de Tavares vane defendis kontraŭ la portugaloj en la milito de 1665. Kvin jarojn poste, li kun sia edzino, Ana Ozores de Soutomaior, rekonstruis la turon kaj masonigis la centran parton kaj la dekstran turon. Tamen ĉi lasta restis nefinita kaj povis esti elkonstruita nur meze de la 19-a jarcento.

Sed la [[12an de decembro]] [[1924]], la markizo de Alcedo donis la palaconsinjordomon de Castrelos al la popolo de [[Vigo]] por transformi ĝin en muzeon de galega arto. Tial la magistrato de Vigo iĝis la posedanto de tiu etnobela palaco ekde 1924, sed ne tuj povis disponi ĝin ĉar tie ankoraŭ loĝis la vidvino de la markizo, la anglino Mariana de White. Oni devis aĉeti al ŝi la frukt-uzon, kaj tiu pagado finiĝis nur dek jarojn poste, en 1934.

Tiutempe la oficiala kronikisto de la urbo, Avelino Rodríguez Elías, sukcesis starigi proponon pri fondo de muzeo de galega arto, kaj artaĵoj ekariĝis por la onta muzeo: ŝtonblazonoj, parto de la malaperinta fontano de Neptuno, iam ŝprucinta en la Sunpordo aŭ ''Porta do Sol'' -pli konkrete, la dio Neptuno kaj ŝildo, hodiaŭ videblaj en la palacaj ĝardenoj, meze de baseno-, restaĵoj de la [[Vigo#De la 15a ĝis la 18a jarcentoj|Batalo de Rande]], medaloj ktp.

Kiam la muzeo fondiĝis, kreiĝis ankaŭ ties konsilio, al kiu apartenis interalie la arkitekto Palacios kaj Sánchez Cantón, subdirektoro de la [[Prado-Muzeo|Muzeo El Prado]] (Madrido). Danke al tiu ĉi lasta bonfaranto, la muzeo ricevis, kiel deponaĵon de la Muzeo El Prado kaj de la Nacia Muzeo de Moderna Arto, verkojn de artistoj el pluraj epokoj, kiaj Correa de Vivar, Luca Giordano, Antolínez, Beruete, Alenza k.a. Samtempe kun tio, oni riparis la internon de la palacosinjordomo. Ĝi estis preskaŭ malplena ĉar la markizino forportis aŭ vendis la pompajn meblojn kiujn ŝi posedis.

==La palacosinjordomo==

* La '''orumita salono''' estas unu el la plej kuriozaj ĉambroj de la palacosinjordomo. Kreita en la 20a jarcento de dekoraciisto, ĝi sugestas lokon por flustrado, por perditaj horoj babilplenaj. La drapir-aspekta farbaĵo de la muro kaj pluraj mebloj estas orkoloraj. Surmura papero kun orientecaj desegnoj kaj belaj orientaj objektoj (kiel rajdant-forma incensujo sur tableto) donas al la loko apartan ĉarmon, laŭ la eŭropa ŝato pri orient-aziaj dekoraciaĵoj (''chinoiserie'') tipa de la [[18a jarcento]]. La meblaro apartenas al la franca stilo [[Ludoviko la 16-a (Francio)|Ludoviko la 16a]] (vitrino, ekranego, tabloj, seĝoj, speguloj). En la orumita salono ankaŭ videblas du ekzemploj de plej bona eŭropa ceramiko de la 18a jc.: el [[Saksio]], du kandelingoj kaj unu horloĝo sur kiu sin apogas virino, eble reprezento de la diino Flora, kun forplena surtuko; kaj blua vazo el [[Sèvres]], kun teniloj en formo de virkapro.

Same el la romia epoko videblas fragmento de mozaiko, moneroj, ceramiko, tegoloj, tri brikoj kun desegnoj de zodiakaj simboloj, amforoj el marfundo, kaj interesaj altar-ŝtonoj kun supraj kavaĵetoj. Aliaj romi-epokaj restaĵoj akceptas la vizitanton en la fasad-ĝardenoj de la palacosinjordomo.

[[Dosiero:Dalioj elstaras inter buksoj, Castrelos, Vigo.jpg|eta|Dalioj (''Dahlia spp.'') elstaras inter buksoj (''Buxus sempervirens''). Fone videblas partenociso (''Parthenocissus tricuspidata'') kovranta la palacondomegon.]]

La tuta parko kovras areon de 20 hektaroj kaj ĝi estas elektata de multaj viganoj jen por sporti (ĉefe de kuristoj), jen por promeni rifuĝe de la urba bruo. En ties koro situas liberaera grekstila teatro kiu gastas abundan programon de spektakloj en somero. La parkon trafluas la rivero Lagares. Sed la vegetaĵaj specialaĵoj kaŝas malantaŭ la ĉirkaŭmuroj de la palacosinjordomo. La palacajn ĝardenojn karakterizas tri ĝeneralaj trajtoj:

* la proksimeco inter la palacodomego kaj la ĝardenoj, kiuj konsistigas unuon en interdependo,

* la vegetaĵa tapiŝo kaj volvotigoj ([[visterio]], partenociso kaj [[fikuso]]) kiuj kovras la murojn de la palacosinjordomo kaj donas al la konstruaĵo kaj ĝardenoj aspekton de kontinueco kaj harmonio, kaj

* la palacodomego kun ĝardenoj (kun la supre menciitaj tri niveloj),

Post la pordego la enirĝardeno montriĝas kiel respeguliĝo de la simetrio de la palacodomo. Ĝi celas „brakumi” la fasadon. Por pli bona vido de la monumento, oni malaltigis la nivelon de la ŝprucfontano de la centro. Maldekstre staras la arkeologia muzeo. Antaŭ li, sur la gazono, staras ĉina ventumil-palmo ''Trachycarpus fortunei'' kaj serio da romiaj [[mejloŝtono]]j kaj aliflanke, dekstre, kontempleblas vaŝingtonio (speco de palmo, ''Washingtonia robusta''), amaraj oranĝarboj (''Citrus aurantium'') kaj heksagona romia olivmuelilo trovita en la viga kvartalo Teis. Tuj apud ĝi arkaĵo gvidas nin al flanka koridoro al la franca ĝardeno. Malantaŭ la arkaĵo kuŝas statueto de la Virgulino. [[Visterio]]j (''Wisteria sinensis''), la Fuĵi-floro de japanoj, rampas el la malsupra teraso kaj dum florado inundas la aeron per dolĉa aromo.[[Dosiero:Visterio kaj Virgulino, Castrelos, Vigo.jpg|eta|Virgulino kaj visterio (''Wisteria sinensis'')]]

La franca ĝardeno estas regula novklasika ĝardeno: du aksoj dividas la ĝardenon en kvar partojn el desegnoj faritaj el [[bukso]] (''Buxus sempervirens''); apud la palacosinjordomo estas varianto de la buksodesegno malpli vasta kaj iom pli komplika ol la granda desegno. La celo de la tuto estas veki ĉe la spektanto la impreson de stabilecon per simetrio kaj per la uzo de nefalfoliaj specoj kiuj aspektas same laŭlonge de la jaro. Temas pri la serĉado de beleco kaj eterneco pere de proporcio. Pritondado de la buksoj kaj harmonia simetrio (nepermesanta hazardajn kreskaĵojn) montras ankaŭ la regon de la homo super la naturo. [[Dosiero:Pazo de Castrelos, xardín francés.jpg|eta|La franca ĝardeno]]

Inter la buksoj floras paradizaj birdoj aŭ strelicioj (''Strelitzia reginae''), el Sudafriko, inter aliaj ornamaj kreskaĵoj. La malantaŭan fasadon de la palacodomego kovras partenociso (''Parthenocissus tricuspidata''), el orienta Azio, kies belaj koloroj ŝanĝiĝas laŭ la jarsezono, dum alia samdevena planto, grimpanta fikuso (''Ficus repens'') konstruas ŝirmilon super ŝtonbenko.

Sed la vera juvelo de la franca ĝardeno restas la pli-ol-ducent-jara granda kamelio, kun baza diametro de ĉirkaŭ 1 m. La kamelioj de la palacosinjordomo venis el ĝardenika entrepreno fondita de Marques Loureiro en Porto de Portugalio (1849). [[Dosiero:La granda kamelio de Castrelos, Vigo.jpg|eta|maldekstra|La pli-ol-ducent-jara granda kamelio (''Camellia sinensis'')]]

La plej malaltan terason de la palacĝardenojĝardenoj okupas la angla ĝardeno, [[romantikismo|romantikstila]], kie la gemarkizoj trinkis teon laŭ la angla maniero. En ĝi oni celas ĝuste la malon ol en la franca ĝardeno: koncepti la ĝardenon kiel kontinuaĵon de la natura pejzaĝo. Pro tio pluraj specoj estas [[falfolia planto|falfoliaj]], kiel la impona [[tuliparbo]] (''Liriodendron tulipifera''), kiu somerfine disŝutas siajn semojn en rava kvazaŭpluva spektaklo. Tie la plantadon ne regas raciecon. Oni plantis malparajn specimenojn. La vegetaĵaj formoj plenas je dinamiko (male al la rektaj stipoj (trunkoj) de la palmoj de la franca ĝardeno. La promenadoj ne estas markitaj de buksaj desegnoj, sed estas liberaj, kaj la tereno ne estas plata kaj disponas interarbajn herbejojn. Aliaj specioj en la angla ĝardeno estas la orient-azia ''Lagerstroemia indica'', [[Brazila araŭkario]] (''Araucaria brasiliensis''), [[Melaleŭko]] (''Melaleuca armillaris''), kun sia arom-oleo en la folioj, aŭ la grimpanta sendorna [[rozo]] ''Rosa banksiae'' el Ĉinio. Meze de la angla ĝardeno situas lageto kun insulo kie staras miniatura reprodukto de la palacodomego, laŭ la tiama angla kutimo. Nuntempe anasoj ne kolektiĝas tie, sed en la pasinto ili ŝirmiĝis nokte en tiu eta fabeleca palaco.

Sekvas aliaj partoj de la palacaj ĝardenoj. Rimarkindas ampleksaj herbejoj, kun la ŝtona balkonego el la domo de [[Concepción Arenal]] kaj antikva vestolava baseno kie hodiaŭ kreskas [[papiruscipero]]j (''Cyperus papyrus''). Intiman angulon konsistigas baseno kun la supre menciita skulptaĵo de la dio Neptuno, kun [[bambuo]]j, kolokazio (''Colocasia esculenta'') kaj papirusciperoj, sub elstara ekzemplero de [[magnolio]] (''Magnolia x soulangeana'').

[[Dosiero:Muzeo Quiñones de León. Herbejo..JPG|eta|Herbejo. Fone, la palacosinjordomo.]]

Dosiero:Palaco Quiñones de León. Kapelo.JPG|La palacasinjordoma kapelo

Dosiero:Pazo de Castrelos dende o xardín inglés.jpg|La palacosinjordomo vidata de la angla ĝardeno

Dosiero:Pazo de Castrelos, miniatura.jpg|Miniatura palacosinjordomo en baseno

Dosiero:Pazo de Castrelos, fachada sur.jpg|Suda fasado de la palacosinjordomo rigardata de la rozuja promenejo