Artemiso: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 2:
Portreto=Diane de Versailles Leochares.jpg}}
[[Dosiero:Apollo Artemis Brygos Louvre G151.jpg|eta|250px|Bildo de Artemiso (dekstre) kaj [[Apolono]] (maldekstre) de 5-a jarcento a.K.]]
'''Artemiso'''<ref>[[Nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto]]: [http://vortaro.net/#Artemiso Artemis/o]</ref> aŭ '''Artemisa'''<ref>Laŭ [[Francisko Azorín]] '''Artemisa''' estas ''Greka diino, fratino de [[Apolono]], simbolo de [[ĉasteco]], reprezentita ofte de la artistoj per [[ĉasado|ĉasistino]] kun [[cervo]].'' En [[Francisko Azorín]], [[arkitekto]], [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 22.</ref> (helene{{grc|Ἄρτεμῐς|t=''Ártemis''}} Ἀρτεμίς{{IFA|[ártemis]}}, [[Miceno|Micen]]-greke {{lang|foo|𐀀𐀳𐀖𐀵}} ''A-te-mi-to'') estas en la [[helena mitologio]] la [[virgeco|virga]] [[diino]] de la [[ĉasado|ĉaso]] kaj unu el la 12 ĉefaj [[olimpaj dioj|grekaj dioj]], unu el la plej populara inter la [[grekoj]]. Oni komune bildigis ŝin kiel juna virino en cervledaj vestoj, kaj kun arko kaj arĝentaj sagoj en la manoj. Ŝia arbo estas la [[cipreso]]. Ŝia astro estas la [[luno]]. Ŝi helpas la virinojn en la akuŝo. Ŝi gardis sian virgecon tre ĵaluze (unufoje transforminte viron, kiu vidis ŝin sen vesto, en cervon)
 
== Atributoj ==
Oni komune bildigis ŝin kiel juna virino en cervledaj vestoj, kaj kun arko kaj arĝentaj sagoj en la manoj. Ŝia arbo estas la [[cipreso]]. Ŝia astro estas la [[luno]]. Ŝi helpas la virinojn en la akuŝo.
 
== Mitoj ==
Artemiso kaj Apolono estas ĝemelaj gefiloj de [[Zeŭso]] kaj [[Letoa]]. Kiel Apolono estis la dio de la [[suno]], do Artemiso estis la diino de la [[luno]]. Ŝi komplementis Apolonon.
 
Artemiso kaj la giganto [[Oriono (mitologio)|Oriono]] pasigis multan tempon kune, kaj Apolono ne ŝatis tion. Tial Apolono petis Artemison pruvi ŝian arkpafadan lertecon. Ŝi devis trafi malproksiman celon, kiu flosis en la maro. Artemiso estis bona arkisto, kaj ŝi trafis la celon. Ĝi estis la kapo de Oriono. Ŝi mortigis sian bonan ĉaskamaradon, kies [[konstelacio]] nun estas en la ĉielo.
 
En multaj mitoj, Artemiso gardas sian virgecon tre ĵaluze, unufoje transforminte viron, kiu vidis ŝin sen vesto, en cervon.
La centro de ŝia kulto estis en [[Efeso]], kie staris ŝia [[Templo de Artemisa|Templo]], unu el la [[sep mirindaĵoj de la antikva mondo]]. La Templo estis fermita en [[381]] de la ([[kristanismo|kristana]]) imperiestro. En la [[Biblio]], la kristanoj de la [[1-a jarcento]] rigardis ŝin kiel rivalo al sia [[Eternulo|Dio]].
 
== Kulto ==
La centro de ŝia kulto estis en [[Efezo]], kie staris ŝia [[Templo de Artemisa|Templo]], unu el la [[sep mirindaĵoj de la antikva mondo]].
 
== Rilatoj al aliaj diaĵoj ==
La [[romia mitologio|romianoj]] nomis ŝin [[Diana]], kies kulto kunfandis kun la greka kulto de Artemiso.
 
La centro de ŝia kulto estis en [[Efeso]], kie staris ŝia [[Templo de Artemisa|Templo]], unu el la [[sep mirindaĵoj de la antikva mondo]]. La TemploArtemiso estis fermita en [[381]] de la ([[kristanismo|kristana]]) imperiestro. En la [[Biblio]], la kristanoj de la [[1-a jarcento]] rigardis ŝin kiel rivalo al sia [[Eternulo|Dio]].
 
== Notoj ==