Bubona pesto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) pli bona ŝablono (Referencoj), formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj |
Mankas fonto Etikedoj: Poŝtelefona redakto Redakto per poŝtelefona aplikaĵo Redakto de Android-aplikaĵo |
||
Linio 3:
La esprimo ''Bubona pesto'' estas derivita de la [[greka]] vorto βουβών, kun la signifo "ingveno." Ŝvelintaj [[Limfaj ganglioj|limfoganglioj]] (''bubonoj'') aparte okazas en la [[akselo]] kaj [[ingveno]] en personoj suferantaj de abscesplago. La esprimo ''Bubona pesto'' ofte estis uzita sinonime por [[pesto]], sed ĝi fakte rilatas specife al infekto kiu eniras tra la haŭto kaj vojaĝas tra la limfo, kiel estas ofte vidita en pul-portitaj infektoj.
La Bubona pesto - kune kun la septicema pesto kaj la pulmopesto, kiuj estas la du aliaj manifestiĝoj de ''Y. pestis'' - verŝajne ofte estas la kialo de la [[Nigra Morto]] kiu balais tra Eŭropo en la [[14-a jarcento]] kaj mortigis laŭtakse 25 milionojn da homoj, aŭ 30-60% de la eŭropa loĝantaro.<ref>{{cite journal | doi = 10.1371/journal.ppat.1001134 | title = Distinct Clones of Yersinia pestis Caused the Black Death | journal = PLoS Pathogens | editor1-first = Nora J. | volume = 6 | issue = 10 | pages = e1001134 | date = September 2010 | editor1-last = Besansky | first = Stephanie | last = Haensch | pmid = 20949072 | coauthors = Raffaella Bianucci, Michel Signoli, Minoarisoa Rajerison, Michael Schultz, Sacha Kacki,, Marco Vermunt, Darlene A. Weston, Derek Hurst, Mark Achtman, Elisabeth Carniel, Barbara Bramanti | pmc = 2951374| id = | url = http://www.plospathogens.org/article/info:doi/10.1371/journal.ppat.1001134 | accessdate =16 November 2010 | quote = We confirm that Y. pestis caused the Black Death and later epidemics on the entire European continent over the course of four centuries. Furthermore, on the basis of 17 single nucleotide polymorphisms plus the absence of a deletion in glpD gene, our aDNA results identified two previously unknown but related clades of Y. pestis associated with distinct medieval mass graves. These findings suggest that plague was imported to Europe on two or more occasions, each following a distinct route. These two clades are ancestral to modern isolates of Y. pestis biovars Orientalis and Medievalis. Our results clarify the etiology of the Black Death and provide a paradigm for a detailed historical reconstruction of the infection routes followed by this disease.}}</ref> Ĉe la Mediteranea Regiono, someroj ŝajnis esti la sezono kiam la malsano okazis. Dum en Eŭropo, homoj trovis la malsanon plej okazanta aŭtune.<ref>{{cite book |author=Felipe Armesto |title=The World History Volume 2:The Revenge of Nature: Plague, Cold, and The Limits of Disaster In The Fourteenth Century. |publisher=New Jersey: Pearson, Prentice Hall |pages=451 |year=2007}}</ref>
== Rilato al ekonomio== Ĉar la pesto mortigis tiel multajn el la laboraktiva personaro, salajroj altiĝis kaj kelkaj [[historiisto]]j{{Kiuj?}} vidis tion kiel turnopunkto en eŭropa ekonomia evoluo.{{Mankas fonto}} == Notoj ==
| |||