Vicio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 47:
'''Vicio''' (''Vicia'') estas genro de unu- kaj plurjaraj herboj kun plume kunmetaj folioj, kies finfolieron anstataŭas ĉiro aŭ mukro, kaj kun ofte okulfrape koloraj floroj unuopaj, duopaj aŭ en grapoloj; subkosmopolita genro de ĉirkaŭ 140 specioj, pluraj kultivataj por ornamo, furaĝo ([[kultiva vicio]]) aŭ legomo.<ref>[[PIV2]], p. 1232.</ref>
Unu el la plej gravaj specioj de vicio kiel legomo estas [[fabo]], kiel [[planto]] ĝi estas unujara herbo, specio de [[vicio]] (''Vicia faba''), nomdonanto de la planta familio [[fabacoj]]. Ĝi havas pli ol 1 m altan, staran, kavan, angulecan [[tigo]]n, grandajn [[folio#Priskibo|pinatajn foliojn]], purpure makulitajn blankajn [[floro]]jn kaj larĝajn [[guŝo]]jn, kiuj enhavas grandajn platajn [[grajno]]jn de medoleca konsisto, kiujn oni manĝas kiel [[legomo]]n. Iuj varioj estas uzataj kiel [[furaĝo]].
[[File:Jarzeu e furmija.jpg|thumb|left|La vicio kaj la formiko (printempfablo)]]▼
[[Fabo]] estas ankaŭ la grajnoj de faba planto, sed oni nomas ankaŭ la similaspektajn grajnojn fabo, precipe tiujn de [[fazeolo]]. Legu ankaŭ la artikolojn [[kafofabo]], [[kakaofabo]], [[sojfabo]], [[tonka fabo]].
La '''fabismo''' estas [[malsano]], karakterizita per [[hemolizo|hemoliza]] [[iktero]] kun [[anemio]] kaj hemoglobinurio, per [[febro]] kaj [[digesto|digestaj]] perturboj. Ĝin kaŭzas substanco, entenata en la floro de fabo, se tiun englutas aŭ enspiras iuj predispoziciaj individuoj.
La interno de faboguŝo estas uzata kontraŭ [[veruko]]j. Se oni frotas ĝin plurfoje sur veruko tiu malaperus baldaŭ laŭ iuj.
[[Dosiero:Tuinboon_zaden_in_peul.jpg|250px|maldekstra|eta|faboj kun flava [[hilumo]] en guŝo]]
La [[nutra valoro]] de 100 g freŝaj faboj estas:
{| border="1"
|-----
| Energia valoro || 163 [[Ĵulo|kĴ]]
|-----
| [[Karbonhidrato]] || 4 g
|-----
| [[Proteino]] || 5 g
|-----
| [[Graso]] || 0,3 g
|-----
| [[Vitamino C]] || 80 mg
|-----
| [[Karoteno]] || 0,16 mg
|-----
| [[Tiamino|Vitamino B1]] || 0,10 mg
|-----
| [[Riboflavino|Vitamino B2]] || 0,15 mg
|-----
| [[Kalcio]] || 20 mg
|-----
| [[Fero]] || 1 mg
|}
== Vidu ankaŭ ==
* [[Faba kurbo]]
* [[Rizobio]]
▲[[
{{clr}}
| |||