Henri Rousseau: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Commonscat el Vikidatumoj, esperantigita parametro, uzo de ŝablono, pli bona ŝablono (Projektoj), formatigo de titoloj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
{{ Informkesto artisto
| nomo = Henri Rousseau
| dosiero = [[Dosiero:Rousseau09.jpg|300px|center]]
Linio 20:
En 1869 li edziĝis al Clémence Boitard kun kiu li havis sep infanojn, el kiuj nur unu ĝisatingis plenaĝon. Post la milito de 1870, li eniris la akcizejon de Parizo kiel duaklasa komizo. Tiu organizaĵo kolektis akcizojn por la varoj enirantaj en Parizon. De tio venis lia kromnomo «la doganisto». Li tiam komencis pentristan karieron kiel aŭtodidakto. Li akiris karton de kopiisto en Muzeo de [[Luvro]], kio ebligis al li familiariĝi kun ĉef-verkoj. Lia eniro en artisman medion estis do relative malfrua. Li sensukcese provis ekspozicii en Oficiala Salono en 1885 kaj nur en 1886 li partoprenis al [[Salono de Sendependuloj]], dank'al foresto de enira ĵurio. Li tie ekspoziciis plurajn pentraĵojn el kiuj ''Vespero en Karnavalo''.
 
[[Dosiero:Douanier Rousseau.png|thumbeta|leftmaldekstra|225px|Henri Rousseau en 1902]]
 
Lia famo kreskis kun la jaroj kaj li daŭre partoprenis ĉiujare al Salono de Sendependuloj. En 1891 li montris sian unuan «ĝangalan pentraĵon», ''Surprizita!'', reprezentantan la marŝon de tigro en florplena arbetaro. Tiu verko estis aparte ŝatita de pentristo [[Félix Vallotton]], parolante pri ĝi kiel «Alfa kaj Omega de la pentrado».
Linio 29:
 
La {{daton|2|septembro|1910}}, li mortis pro gangreno en hospitalo Necker en [[Parizo]].
{{-}}
<br clear=all>
 
== Pentraĵoj ==
[[Dosiero: Henri Rousseau 008.jpg|thumbeta|300px|rightdekstra|''Batalo de tigro kaj bubalo'', 1891]]
[[Dosiero: Henri Rousseau 002.jpg|thumbeta|300px|rightdekstra|''Vido de ponto de Sèvres'', 1908]]
Por pentri, li klopodis reprodukti tion, kion li vidis kaj provis koincidigi tion, kion li vidis kun tio, kion li sciis pri la faktoj. Ekzotismo abundis en lia verkaro eĉ se Rousseau praktike neniam forlasis Parizon. Lia ekzotismo estis imagita kaj stilizita, devenanta de [[Ĝardeno de la Plantoj (Parizo)]], de [[Ĝardeno de alklimatiĝo]], de ilustritaj revuoj aŭ de botanikaj revuoj de tiu epoko. Solulo, li tamen ĝuis la protekton kaj admiron de avangardaj artismaj medioj. Originala koloristo, per stilo supraĵa tamen preciza, li influis la naivan pentrarton.
 
Linio 47 ⟶ 48:
=== Portretoj ===
La personoj estas fiksaj, fruntaj, la vizaĝo pleofte senesprima. Se ili estas pluraj, ili estas prezentitaj simple almetitaj. Ili aspektas masivaj, gigantaj kompare kun elementoj de dekoro, sed tio ŝajnas esti konsekvenco de la fakto ke la pentristo ne mastras reprezenton de perpektivoj. Fakte, la pejzaĝo estas preskaŭ sur la sama plano ol la subjekto, kun abundo da detaloj sed forestanta perspektivo. Liaj portretoj estas plej ofte sen nomoj, eĉ se indicoj ebligas identigi personon, ekzemple [[Pierre Loti]] en lia ''Portreto de S-ro X'' (1910, KunstHaus de [[Zuriĥo]]). Same, la unua portreto realizita de la pentristo, prezentanta virinon elirantan el bosko, ŝajnas esti tiu de lia unua edzino, Clémence.
{{-}}
<br clear=all>
 
== Verkoj ==
Inter liaj konatuloj troviĝis tiom da pentristoj kiom da verkistoj. Inter ili , oni povas citi, krom [[Alfred Jarry]] kaj [[Guillaume Apollinaire]], [[Blaise Cendrars]] kaj [[André Breton]]. Li verkis plurajn teatraĵojn:
Linio 57 ⟶ 59:
== Bibliografio ==
* André Salmon, ''Henri Rousseau dit Le Douanier'', Eld. Georges Crès, [[1927]].
* A. Basler, ''Henri Rousseau, sa vie, son œuvre'', Librairie de France, [[1927]].
* Pierre Courthion. ''Henri Rousseau, le Douanier'' Eld. Albert Skira. Tiu eldono de [[1944]] enhavas kelkajn erarojn en la biografio de la Doganisto.
* [[Wilhelm Uhde]], Cinq maîtres primitifs - Rousseau - Louis Vivin - Camille Bombois - André Bauchant - Séraphine de Senlis, traduko el la germana de F-ino A. Ponchont, antaŭparolo de Henri-Bing-Bodmer. Librairie Palmes - Philippe Daudy, éditeur, [[1949]].
* ''Henri Rousseau dit « Le Douanier » 1844-1910 - Exposition de son cinquantenaire - Galerie Charpentier'', Parizo, Galerio Charpentier [[1961]]
* Henry Certigny, ''La vérité sur le Douanier Rousseau''. Plon. [[1961]].
* ''La Vérité sur le Douanier Rousseau. Le Conseil municipal de Paris et les Artistes indépendants: [[1880]]-[[1900]]'', La Bibliothèque des Arts, Lausanne-Parizo, [[1971]], de Henry Certigny
* Henry Certigny, ''Le Douanier Rousseau et Frumence Biche'', La Bibliothèque des Arts, Lausanne-Parizo. [[1973]].
* Dora Vallier. ''Tout l'œuvre peint de Henri Rousseau'', collection Les classiques de l'Art (Éditions Flammarion)
* Götz Adriani, ''Le livre de l'exposition de Tübingen [[2001]]'' ({{en}})
* Gilles Plazy, ''Le Douanier Rousseau, un naïf dans la jungle'', Gallimard, coll. “[[Découvertes Gallimard]]”
* David Larkin, ''Rousseau'', Éditions du Chêne
* Cornelia Stabenow, ''Rousseau'', Éditions Taschen
* ''Rousseau'', Découvrons l'Art (Cercle d'Art)
* Angela Wenzel, ''Henri Rousseau, La Gitana Dormida'' ({{es}})
Linio 76 ⟶ 78:
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
{{Commonscat|Henri Rousseau}}
* [http://perso.wanadoo.fr/le_douanier_rousseau/ La revo de doganisto Rousseau]
* [http://www.rdl.com.lb/2004/q3/3961/arts.html Grandaj artaj homoj… Henri Rousseau, kromnomita «la doganisto»]