Germana lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 113:
La germana apartenas al la [[Okcidentĝermana lingvaro|okcidenta branĉo]] de la [[Ĝermana lingvaro|ĝermana lingvaro]] en la [[Lingva familio|familio]] [[Hindeŭropa lingvaro|hindeŭropa]]. Kun la [[nederlanda lingvo|nederlanda]], nome ĝia plej proksima parenco, ĝi formas lingvaran zonon tre koheran kaj tre bone difinita kiu klare apartiĝas disde siaj najbaroj per precizaj lingvaj limoj. Tiuj najbaroj estas la jenaj: norde, la [[Frisa lingvaro|frisa]] kaj la [[dana lingvo|dana]]; oriente, la [[pola lingvo|pola]], la [[Soraba lingvo|soraba]], la [[Ĉeĥa lingvo|ĉeĥo]], la [[hungara lingvo|hungara]] kaj la [[kroata lingvo|kroata]]; sude, la [[slovena lingvo|slovena]], la [[Friula lingvo|friula]], la [[Ladina lingvo|ladina]], la [[Romanĉa lingvo|romanĉa]], la [[Lombarda lingvo|lombarda]] kaj la [[itala lingvo|itala]]; kaj okcidente, la [[nederlanda lingvo|nederlanda]], la [[Limburga lingvo|limburga]], la [[Luksemburga lingvo|luksemburga]], la [[franca lingvo|franca]] kaj la [[Arpitana lingvo|frankoprovenca]]. Scepte pro la frisa, la nederlanda, la limburga kaj la luksemburga, neniu el tiuj lingvoj estas okcidenta ĝermana: konsekvence, ili estas klare diferencaj el la germana kaj el la nederlanda. Tamen, spite la fakton ke la frisa estas ĝermana lingvo, same kiel la germana kaj la nederlanda, oni konsideras, ke ĝi ne estas reciproke komprenebla kun tiuj.<ref name="Hawkins" />
 
La situacio estas pli komplika rilate al la distingo inter la germana kaj la nederlanda. Ĝis antaŭ nelonge estis [[dialekta komplekso]] laŭlonge de la tuta germanparolanta areo, sen lingvaj limoj. En tiu dialektaro, la dialektoj ĉiam estas reciproke interkompreneblaj kun siaj plej najbaraj [[dialekto]]j, sed tiuj kiuj estas pli malproksimaj plej ofte ne estas interkompreneblaj. La germana-nederlanda dialekta komplekso rilatas al klasigo de la dialektoj en supra germana kaj malsupra germana kun bazo sur la dua konsonanta mutacio. Tiel la nederlanda estus parto de la grupo malsupra germana. Tamen, pro la politika apartigo inter Germanio kaj Nederlando, la dialektoj de la malsupra germana de Germanio kaj de Nederlando ekevoluis sendepende laŭlonge de la [[20a jarcento]]. Krome, en ambaŭ landoj multaj dialektoj estas preskaŭ formortantaj ĉar ili estas anstataŭataj per la [[normiga lingvo]]. Pro tio, ekformiĝas la lingva limo inter la nederlanda kaj la germana.
La situación es más compleja con respecto a la distinción entre alemán y neerlandés. Hasta hace poco ha existido un [[continuo dialectal|''continuum'' dialectal]] a lo largo de toda el área germanohablante, sin fronteras lingüísticas. En ese continuum, los dialectos siempre son mutuamente inteligibles con sus vecinos, pero los dialectos que están alejados no suelen serlo. El continuum alemán-neerlandés se presta a una clasificación de los dialectos en alto alemán y bajo alemán basándose en la presencia de la segunda mutación consonántica. El neerlandés es parte del grupo bajo alemán. Sin embargo, debido a la separación política entre Alemania y los Países Bajos, los dialectos del bajo alemán de Alemania y de los Países Bajos empezaron a evolucionar independientemente a lo largo del [[siglo XX]]. Además, en ambos países muchos dialectos están al borde de la extinción al haber sido reemplazados por la lengua estándar. Por esto, está comenzando a formarse la frontera lingüística entre el neerlandés y el alemán.
 
Kvankam la germana estas gramatike tre simila al la nederlanda, ĝi estas tre diferenca en la dialogo. Parolanto de unu de la lingvoj bezonas iom da praktiko por kompreni parolanton de la alian. Komparu, por ekzemplo:
Mientras que el alemán es gramaticalmente muy similar al neerlandés, es muy diferente en el diálogo. Un hablante de uno de los idiomas necesita algo de práctica para poder entender a un hablante del otro. Compárese, por ejemplo:
:''De kleinste kameleon is volwassen 2&nbsp;cm groot, de grootste kan wel 80&nbsp;cm worden.'' (neerlandésnederlanda)
:''Das kleinste Chamäleon ist ausgewachsen 2&nbsp;cm groß, das größte kann gut 80&nbsp;cm werden.'' (alemángermana)
: («ElLa camaleónplenkreska adulto[[kamaleono]] másplej pequeñomalgranda mideestas 2&nbsp;cm, ellonga, másla grandeplej biengranda puedepovas alcanzaratingi 80&nbsp;cm.»)
 
La unulingvaj parolantoj de nederlanda ĝenerale kapablas legi germanan, kaj la parolantoj de malsupra germana ĝenerale kapablas legi la nederlandan, sed ili havas problemojn por kompreni la parolatan nederlandan.
Los hablantes monolingües de neerlandés generalmente pueden leer alemán, y los hablantes de alemán que pueden hablar bajo alemán generalmente entienden el neerlandés leído, pero tienen problemas para entender el neerlandés hablado.
 
== Famaj aŭtoroj de la germana ==