Jakobeno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Aliaj jakobenoj: aldono de ligiloj
esperantigita parametro, formatigo de titoloj, +Projektoj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
[[Dosiero:Le_Serment_du_Jeu_de_paume.jpg|thumbeta|rightdekstra|200px|La "Pilkoludeja Ĵuro" de la Nacia Asembleo, skizo de [[Jacques-Louis David]]; de tiu asembleo eliris jakobenoj]]
[[Dosiero:Robespierre.jpg|thumbeta|rightdekstra|200px|[[Robespiero]], tre verŝajne la plej fama jakobeno]]
En la kunteksto de la [[Franca revolucio de 1789]], '''Jakobeno''' estis membro de politika grupo de la Nacia Asembleo nomita ''Klubo de la Jakobenoj'' aŭ ''Société des Amis de la Constitution''. Ĝi nomiĝis tiele ĉar ĝi kunsidis en la ejo de eksa monaĥejo ĉe la strato de Saint-Jacques (Sankta Jakobo) aŭ strato kies anoj ricevis tiun nomon pro la iama monaĥejo. Eĉ kiam la grupo ankoraŭ ekzistis, la nomo ''jakobeno'' aplikiĝis al tiuj radikaluloj kiuj apogas ekstremajn revoluciajn opiniojn. En la nuntempa [[Francio]] tamen oni uzas la terminon [[jakobenismo]] por aludi al centralisma koncepto de la Respubliko, respektive de la [[ŝtato]].
 
Linio 11:
 
== Politika idearo de la Jakobenoj en 1793 ==
La [[demokratio]] kiun defendis la jakobenoj estis rekta heredanto de la modelo de demokratio de [[Jean Jacques Rousseau]], en siaj aspektoj pri komunumismo kaj kontraŭ la individuo kaj la politika pluralismo. La malakcepto de Rousseau kontraŭ la reprezenta sistemo ne estis, tamen, kunhavita entute de la jakobenoj, kiuj, spite lian kontraŭon, konsideris ĝin nepra malgranda malbonaĵo, pro teknika maleblo, ke la nacio entute esprimu sian volon de rekta formo.
 
Post tiuj kontraŭaĵoj, la jakobenismo disvolvis sian propran modelon de politika reprezentado. Laŭ tiu, la parlamentanoj devus esti konstante kontrolataj kaj perfortataj de la popola povo (organizaĵoj jakobenecaj kiel kluboj, la armeo,...) por eviti disvojigojn en direkto kontraŭa al la revolucio. Tiele, al la povo de la parlamento, elstariĝas la popola povo, la strata povo, kio en la praktiko kialis la naskiĝon de duobla povo: unu el la parlamento, kiu posedis la nacian suverenecon, kaj alia de fizika karaktero kaj perforta en la jakobenaj aktivuloj. Tiu duoblaĵo alportis ian kontraŭdiron inter la koncepto de politika reprezentado kaj la surstrata aktivismo, per kio la aktivuloj kiuj reprezentus parton de la loĝantaro povis regi sur la popola volo per la subpremado.
Linio 21:
* [[Georges Couthon]]
* [[Augustin Robespierre]]
* [[Louis Antoine de Saint-Just]]
* [[Danton]]
* [[Saint Just]]
 
== Vidu ankaŭ ==
 
* [[Anarkiismo]]
* [[Ĝirondano]]j
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
[http://www.galeon.com/ateneosant/Ateneo/Historia/SigloXIX/drf-jacobinos.html La jakobenoj]: Fernando Prieto, de la libro ''La Revolución Francesa''. Eld. Istmo.
 
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Franca Revolucio]]