Petr Petroviĉ Trojanskij: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreita per traduko de la paĝo "Pëtr Trojanskij"
 
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Pёtr Petroviĉ Smirnov-Trojanskij''' ([[Orenburgo|Orenburg]], januaro 1894 – 1950<ref>{{Citaĵo nameel libro|aŭtoro=":0"Sergei Nirenburg, H. L. Somers, Yorick Wilks|titolo=Readings in Machine Translation|Eldonejo=MIT Press|jaro=2003|paĝoj=44-48|ISBN=9780262140744}}</ref>) estis rusa inĝeniero kaj investisto.
 
Li estis unu el la pioniroj de meĥanika tradukado <ref name=":0">{{Citaĵo el libro|titolo=Early Years in Machine Translation: Memoirs and biographies of pioneers|url=https://books.google.it/books?id=3dU5AAAAQBAJ&lpg=PA5&dq=Petr%20Trojanskij&hl=it&pg=PA5#v=onepage&q&f=false|ISBN=9789027283719}}</ref> . Li studis ĉe la [[Universitato de Sankt-Peterburgo]], sed siaj studoj baldaŭ estis interrompitaj de la [[unua mondmilito]] . Post la [[Rusia revolucio de 1917|rusa revolucio]] de 1917 li eniris la Instituton de Ruĝaj Instruistoj (''Institut krasnoj professory''), fondita de [[Lenin]] kun la celo trejni kvalifikitan dungitaron por instrui apartajn ekonomiajn, filozofiajn kaj historiajn sektorojn. Kelkajn jarojn poste li kontribuis al la kompilaĵo de la [[Granda Sovetia Enciklopedio|Granda Sovetia enciklopedio]] . Lia plej revolucia projekto estis tiu de la unua maŝino por aŭtomata tradukado, kiun li priskribis kiel "maŝino por elekti kaj skribi vortojn en traduko de unu lingvo en unu aŭ plurajn aliajn lingvojn". Ĝi estis patentita en [[Moskvo]] en 1933 sub la titolo de "nova tipografia kunmeta metodo", sed neniam konstruita. Simila projekto estis patentita en [[Parizo]] de G. B. Artsouni, armeno frncefrance naturaligita, kiu studis kune kun Trojanskij en Petrograd-Leningrad. En la fino de la 1950-aj jaroj, la intereso de Rusio pri maŝina tradukado donis al Trojanskij momenton faman kaj en 1959 la Akademio de Sciencoj de Sovetunio eldonis ĉiujn siajn artikolojn por laboro de Dimitrij Panov kaj Izabella Bel'skaja. Yehoshua Bar-Hillel raportis al li kiel la "Charles Babbage de meĥanika tradukado"
 
== Maŝino de Trojanskij ==
Linio 9:
 
La procedo devus estis la jena: en la unua fazo la nacia-gramatika teksto (A) estis transformita de la unua kunlaboranto en logikan formon (A'); en la dua fazo, la maŝino transformis A' en la logikan formon de la dua lingvo (B') per la uzo de [[Esperanto]] kaj glosaro inkluzive de [[sinonimoj]], homonimoj kaj idiomatismoj; en la tria fazo la dua monolingva kunlaboranto transformis la tekston B 'al la responda naturlingva teksto (B). La kapabloj bezonataj de la du homoj estus limigitaj al logika analizo.
 
{{Citaĵo|teksto=«Kompreneble, mi ne kontraŭas: ke la malnovaj dulingvaj tradukistoj tradukas sole eĉ sen la maŝino en la lingvojn kiujn ili konas! Sed estas lingvoj, kiujn ili ne scipovas. Por ĉi tiuj, la malnovaj tradukistoj haltas kvazaŭ antaŭ ŝtona muro. [...] Nun antaŭ ili estas monolingva metodaro, kiu malfermas la eblecon vaste uzi fremdajn lingvojn sen koni ilin. Ĉi tio ne malhelpos ilin studi lingvojn por kuniĝi kun iuj el ili sen la maŝino. Ĉi tio ne estos malpermesita al iu ajn kaj la studado de lingvoj daŭros »}}
 
La projekto malsukcesis i.a. pro la antaŭtempa morto de la aŭtoro, kaj estis forgesita post la kolapso de la tiel nomata ''meĥanika revo'' por esti reevaluita nur en postaj lastatempaj tempoj. Eĉ se la maŝino de Trojanskij neniam estis finita, la rolo de la inventisto estis grava por postaj studoj en la kampo de maŝina tradukado. Sen ia lingva preparo li estis senkonscia pioniro de transformaj teorioj.