Usono: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
Linio 216:
Usono estas monda gvidanto de la scienca esplorado kaj teknologia novigado ekde la fino de la [[19-a jarcento]].<ref>http://hdr.undp.org/reports/global/2005/pdf/HDR05_HDI.pdf</ref> En 1876, [[Alexander Graham Bell]] ricevis la unuan usonan [[patento]]n pro la [[telefono]]. La [[laboratorio]] de [[Thomas Alva Edison]] evoluigis la [[fonografo]]n, la unuan long-daŭran [[ampolo]]n, kaj la unuan realigeblan [[kinetoskopo|filmilon]]. [[Nikola Tesla]] estis pioniro en la esplorado de la [[alterna kurento]], la motoro de alterna kurento, kaj la [[radio]]. En la komenco de la 20-a jarcento, la aŭtofirmaoj de [[Ransom E. Olds]] kaj [[Henry Ford]] antaŭenigis la [[muntoĉeno]]n. La [[fratoj Wright]], en 1903, faris la unuan daŭrigan kaj regitan flugon per la [[flyer 1|unua aviadilo]].<ref>http://www.fai.org/news_archives/fai/000295.asp</ref>
La pliiĝo de [[Naziismo]] en la [[1930-aj jaroj]] instigis multajn eŭropajn sciencistojn, inkluzive de [[Albert Einstein]] kaj [[Enrico Fermi]], enmigri al Usono. Dum la [[Dua Mondmilito]], la [[Projekto Manhattan]] evoluigis [[atombombo]]jn, tiel anoncante la atomepokon. La [[Kosmokonkuro]] produktis rapidajn progresojn en [[raketo (fajraĵo)|raketoj]], [[materiala scienco]], kaj [[informadiko]]. Usono plejparte evoluigis la [[ARPANET]] kaj ĝian posteulon, la [[Interreto]]. Hodiaŭ, plejparto el la esplorado kaj evoluofinancado (64%), venas de la privata sektoro.<ref>https://www.census.gov/compendia/statab/2008/tables/08s0775.xls</ref> Usono estas la ĉefgvidanto en la mondo de sciencaj esplorartikoloj<ref>http://www.guardian.co.uk/education/2006/mar/21/highereducation.uk4</ref>. Usonanoj posedas altnivelajn teknologiaĵojn<ref>http://www.nationmaster.com/graph/med_tel_percap-media-televisions-per-capita|http://www.nationmaster.com/graph/med_per_com_percap-media-personal-computers-per-capita |http://www.nationmaster.com/graph/med_rad_percap-media-radios-per-capita</ref>, kaj preskaŭ duono el usonaj domoj havas aliron al
== Demografio ==
| |||