23-a de junio: Malsamoj inter versioj

** [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: germanoj okupis [[Rochefort]], [[Royan]], [[Saintes]], [[Poitiers]] kaj [[Châteauroux]]; Meza Fronto: itala Armea Grupo "Okcidento" daŭre sensukcese atakis; en Francio aperis lasta numero de la [[pola]] revuo "Wiadomości Polskie" (Polaj Sciigoj) - fakte, kiel kutime, kelkajn tagojn pli frue; [[Hitler]] alvenis al konkerita [[Parizo]] kaj armistica delegitaro al [[Romo]] - negocado itala-franca komencita

** [[1941]]: [[Germana okupado de Pollando]]: '''unua [[Sovetunio|soveta]] aeratako per [[bombaviadilo]]j kontraŭ [[Varsovio]] - 34 personoj pereis kaj kelkdeko vundiĝis''' (entute ĉirkaŭ 1000 personoj pereis, kelkmil vundiĝis kaj 300 domoj tute detruiĝis); en [[Poznań]] germana sekureca servo notis [[spritaĵo]]n cirkulantan inter poloj: ''- Kiel nomiĝas infano, kiu ion ŝtelis? - [[Ŝtelisto]]. - Kion oni diras pri [[oficisto]], kiu ŝtelas? - Ke suferas pri kleptomanio. - Kaj kiel nomiĝas la tuta nacio, kiu ŝtelas? - [[Germanio]]''; [[Sovetunio|sovetaj]] regopovoj deportis de Vilno-regiono 10 mil personojn, kiun [[Wehrmacht]] konkeris; '''dum la germana [[fulmomilito]] kontraŭ [[Sovetunio]] komenciĝis [[malliberejaj masakroj de NKVD]], kiu pafmortigis en [[Lucko]] 2000 [[poloj]]n kaj [[ukraino]]jn''' ([[pastro]] Władysław Bukowiński mirakle evitas la morton); nokte de la 23-a/24-a de junio '''[[funkciulo]]j de [[NKVD]] masakris en Dubno ([[Rivna provinco]]) pli ol 500 malliberulojn, en arestejo de Sądowa Wisznia ([[Lviva provinco]]) ĉirkaŭ 70''', kaj Oszmianka ([[Grodna regiono]]) minimume 57 malliberulojn; retiriĝantaj sovetaj taĉmentoj bruligis malliberejon en [[Lida]]; '''[[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]''': direkte al [[Belorusio]] germanoj atingis de nordo kaj sudo [[Bjalistoko]]n - soveta kontraŭatako de Mekanigita Korpuso; direkte al [[Volinio]] '''komenco de granda [[tanko|tanka]] batalo en regiono de [[Lucko]], [[Brodi|Brody]], [[Dubno]] kaj [[Rivno|Równe]]''' (finiĝis la 29-an de junio) - apud Brody soveta kontraŭatako de 15-a kaj 8-a MK

** [[1942]]: '''[[Aranĝo T4]]: [[germanoj]] forveturigis al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] ĉirkaŭ 500 pacientojn de [[psikiatria hospitalo]] en Kobierzyn kaj tie ilin murdis'''; batal-[[milico|milicaj]] Formacioj de Polaj [[Socialisto]]j atencis kontraŭ [[gestapo|gestapejo]] en [[Varsovio]]

** [[Nord-Afrika kampanjo]]: germana-itala Kirasita Armeo trairis libian-egiptan [[landlimo]]n - bataletoj kun britaj ariergardoj en Sollum-regiono; en [[Bankoko]] fondiĝis porgermana Ligo de Sendependeco de [[Barato]], gvidata de [[Subhas Chandra Bose]]

** [[1944]]: '''Likvido de la [[Lodza geto]] komenciĝis''' - germanoj transportis de tie ĉirkaŭ 80 mil judojn al koncentrejo [[Aŭŝvico]], ĉirkaŭ 44 mil mortis pro [[malsatego]] kaj malsanoj; taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] komandata de [[Zygmunt Szendzielarz]], malgraŭ malpermeso de sia estro, revenĝe pro murdo de poloj en Glinciszki ([[Vilnius (subdistrikto)|Vilna subdistrikto]]), murdis 27 [[litovoj]]n kun kelkaj infanoj en Dubniki; ĉirkaŭigitaj en arbaro apud Giełczyn taĉmentoj de EA post kelkhora batalo kontraŭ germanoj sukcesis trairi - 69 [[partizano]]j pereis, 50 vundiĝis; taĉmento de EA el areo [[Włoszczowa]] en [[embusko]] mortigis 8 germanojn de militista patrolo

** [[Operaco Bagration]]: '''[[Ruĝa Armeo]] komencis ofensivon en [[Belarusio]] per fortoj de 4 frontoj''', apogataj de [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj, kontraŭ Grupo de Armeoj "Mitte"; '''[[Francio]]: [[poloj|polaj]] [[piloto]]j el 306-a Skadro de [[Ĉasaviadilo]]j pafalterigis 10 germanajn aviadilojn''' super komunumo [[Le Mans]]; registaroj de [[Usono]] kaj [[Britio]] agnoskis la registaron de [[Bolivio]]; '''ĉefministro de [[pola ekzila registaro]] [[Stanisław Mikołajczyk]] reĵetis [[ultimato]]n de [[Stalin]] pri "reorganizo” de la polaj regopovoj en [[Londono]]''' kiel rompanta [[suvereneco]]n de la pola ŝtato (rezigno de la prezidento [[Władysław Raczkiewicz]], ĉefkomandanto [[Kazimierz Sosnkowski]], defendministro Marian Kukiel kaj ministro pri informado Stanisław Kot kun malkulpigo de [[Sovetunio]] pri la [[masakro de Katin]])

* [[1946]]: Solena enterigo en [[Palmiry]] de [[Maciej Rataj]], ekzekutita de germanoj kadre de amasa [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]] de polaj intelektuloj

* [[1949]]: '''[[Stalinismo]]''': polaj komunistaj regopovoj komencis konstrui urbon Nowa Huta (nun kvartalo de [[Krakovo]]) kiel "modelan [[socialismo|socialisman]] urbon sen [[Dio]]" - en la 50-aj jaroj loĝantoj jam persiste ekbatalis pri konstruo de [[preĝejo]]j