Vojaĝo al Kazohinio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Roboto: Anstataŭigo de kategorio Bibliografio de Esperanto (1998) per Esperanto-libroj aperintaj en 1998
→‎La lingvoj de la verkado: fariĝis Lingvoj kaj historio de la verko; ĝisfunda reskribo.
Linio 39:
[[Kalocsay]] diras pri ''Vojaĝo al Kazohinio''', - "la libro estas insida". [[William Auld|Auld]] metas la verkon de Szathmári samnivele kun Swift, Wells, Anatole France. [[Michel Duc-Goninaz|Duc-Goninaz]] trovas, ke la legado de Szathmári estas "potenca instigo al pensado". [[Vilmos Benczik|Benczik]] precizigas la klasifon de la verko de Szathmári per la esprimo "sobriga humanismo".
 
== LaLingvoj lingvojkaj historio de la verkadoverko ==
 
Estas ioma disputo, ĉu Szathmári unue verkis ĝin hungare aŭ Esperante. Kelkaj tezas, ke la hungara versio estis la vera originalo, kaj citas certan pruvon ke Szathmári ne vere flue regis Esperanton je la tempo, kiam li unue verkis la romanon. Laŭ la «Prezento» de la unua esperanta eldono, li unue ekverkis ĝin hungare en 1935, sed reverkis kaj finis ĝin Esperante. Kiam ''[[Literatura Mondo]]'' akceptis ĝian publikigon, Kalman Kalocsay reviziis kaj lingve korektis la tekston, sed la komenciĝo de la Dua Mondmilito malebligis la publikigon; jam en 1939 SAT akceptis publikigi ĝin, sed denove la milito malhelpis. Tiam la aŭtoro serĉis eblecon por hungarlingva eldono, ĉar Hungario ankoraŭ restis ekster la milito. Ĝi aperis en 1941 en 3500 ekzempleroj kiel ''Gulliver utazás Kazohiniában'' (Vojaĝo de Gulliver al Kazohinio) kun ilustraĵoj de [[Lajos Szalay]], sed la cenzuro estis forstrekinta multajn gravajn partojn. La dua hungarlingva eldono de 1946 ''Utazás Kazohiniában'' (Vojaĝo al Kazohinio) rehavis tiujn cenzuritajn partojn plus pluraj novaj ĉapitroj aldonitaj de Szathmári, kiu taksis ke multaj legantoj de la unua eldono miskomprenis ĝian celon; tiuj aldonitaj ĉapitroj ŝajne mankas en postaj hungaraj kaj esperantaj eldonoj. Malgraŭ la malgranda eldonkvanto pro la postmilita manko de papero, la dua eldono estis granda sukceso kaj rapide elĉerpiĝis, eble ĉar la publiko rimarkis similecojn de la rakonto kun la tiama politika situacio de Hungario. Poste la nova komunista registaro malpermesis pluajn eldonojn kaj eĉ vendadon de la libro; tria hungarlingva eldono eblis, kun kelkaj modifoj, nur en 1957, kiam SAT jam pretigadis eldonon de la esperanta originalo.
Estas ioma disputo, ĉu Szathmári unue verkis ĝin hungare aŭ Esperante. Laŭdire li unue ekverkis ĝin hungare, sed reverkis kaj finis ĝin Esperante. Kiam ''[[Literatura Mondo]]'', kiu estis akceptinta ĝin, fiaskis pro la komenciĝo de la Dua mondmilito, li reverkis aŭ tradukis ĝin hungaren kaj ĝi eldoniĝis tiulingve dum la Dua mondmilito. Sed aliaj tezas, ke la hungara versio estis la vera originalo, kaj citas certan pruvon ke Szathmári ne vere flue regis Esperanton je la tempo, kiam li unue verkis la romanon.
 
==Bibliografio==