Epoko de la revolucioj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Kreis novan paĝon kun "{{redaktata}} La '''Epoko de la revolucioj''' aŭ '''Revolucia Epoko''' estas periodo el la fino de la 18a al la mezo de la 19a jarcentoj en kiu nombraj gravaj revo..." |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{redaktata}}
La '''Epoko de la revolucioj''' aŭ '''Revolucia Epoko''' estas periodo el la fino de la 18a al la mezo de la [[19a jarcento]]j en kiu nombraj gravaj [[revolucio|revoluciaj]] movadoj okais en plej el [[Eŭropo]] kaj el [[Ameriko]].<ref> Matson, Cathy (Julio 2005). "The Atlantic Economy in an Era of Revolutions: An Introduction". William and Mary Quarterly. </ref> Tiu periodo estas karakterizita per la ŝanĝo el [[absolutisma monarkio|absolutismaj monarkioj]] al reprezentaj registaroj kun skriba [[konstitucio]], kaj la kreado de [[Nacio-ŝtato|naciaj ŝtatoj]].
Influita de la novaj ideoj de la [[Klerismo]], la [[Usona Revolucio]] (1765–1783) estas kutime konsiderata komenco de la Revolucia Epoko. Ĝi siavice inspiris al la [[Franca Revolucio]] de 1789, kiu rapide disvastiĝis al la cetero de Eŭropo pere de la [[Francaj revoluciaj militoj|revoluciaj militoj]]. En 1799, [[Napoleono]] [[18a de Brumero|enpoviĝis en Francio]] kaj pluigis la revoluciajn militojn konkerante plej el la kontinenta Eŭropo. Kvankam Napoleono trudis en siaj konkeraĵoj kelkajn el modernaj konceptoj kiel [[egaleco antaŭ la leĝo]], aŭ [[Franca civila kodo|civila kodo]], lia rigora militokupacio okazigis naciajn ribelojn, ĉefe en [[Milito de Hispana Sendependiĝo|Hispanio]] kaj [[Milito de la Sesa Koalicio|Germanio]]. After Napoleon's defeat, European great powers forged the [[Holy Alliance]] at the [[Congress of Vienna]] in 1814–15—in an attempt to prevent future revolutions—and also restored the previous monarchies. Nevertheless, Spain was considerably weakened by the Napoleonic Wars and could not control its [[Spanish colonization of the Americas|American colonies]], almost all of which [[Latin American wars of independence|proclaimed their independence]] between 1810 and 1820. Revolution then spread back to southern Europe in 1820, with [[Revolutions of 1820|uprisings]] in [[Liberal Revolution of 1820|Portugal]], [[Trienio Liberal|Spain]], [[Carbonari|Italy]], and [[Greek War of Independence|Greece]]. Continental Europe was shaken by two similar revolutionary waves in [[Revolutions of 1830|1830]] and [[Revolutions of 1848|1848]], also called the Spring of Nations. The democratic demands of the revolutionaries often merged with independence or national unification movements, such as in [[Italian unification|Italy]], [[German revolutions of 1848–49|Germany]], [[Greater Poland uprising (1848)|Poland]], [[Hungarian Revolution of 1848|Hungary]], etc. The violent repression of the Spring of Nations marked the end of the era.
==Revolucioj==
* [[Usona Revolucio]]
|