ITER: Malsamoj inter versioj

La nunaj partneroj de la ITER-projekto estas [[Eŭropa Unio]], [[Japanio]], [[Kanado]], [[Usono]] kaj [[Rusio]]. Usono, kiu unuflanke sin retiris de la projekto en 1998, re-aliĝis al ĝi en 2003. Ankaŭ [[Ĉinio]] partneriĝis en la jaro 2003.

 

Pluraj landoj proponis sidejon por la ITER: [[Francio]], [[Hispanio]], [[Kanado]] kaj [[Japanio]]. Post for-elekta [[proceduro]] nur postrestis du eblaj ejoj: [[Cadarache]] en Francio kaj [[Rokkasho-mura]] en Japanio. Eŭropo kaj Japanio dumlonge ne interkonsentis, kie oni ekkonstruu la ITER-ejon. Ambaŭ landoj estis subtenataj de same multaj partneroj. En junio 2005 finfine oni decidis ekkonstrui la [[reaktoro]]n en Cadarache.

 

Laŭ ĝiaj elpensintoj, ITER devontus finiĝi en 2018, kun malfruo de du jaroj laŭ antaŭpensita kalendaro<ref>[http://www.iter.org/a/n1/timeline.htm ''Timeline''], www.iter.org. Ĝisdatigo: komuniko de konsilantaro de ITER, 17-a - 18-a de junio 2008 : http://www.iter.org/PR_18.06.08_FR.pdf</ref>.

La [[buĝeto]], unue estimata je 10 miliardoj da eŭroj (50% por konstruado kaj 50% por ekspluatado), hazardas pliiĝi je 3 miliardoj<ref>[http://www.letemps.ch/template/societe.asp?page=8&article=241631 « ITER: le coût de la fusion nucléaire explose »], ''Le Temps'' (Suisse), 13-a de oktobro 2008</ref>. La {{daton|17|junio|2009}}, [[BBC]] asertis ke la kosto de la projekto duobliĝis rilate al la unue estimata buĝeto, ĝis 16 miliardoj da [[Usona dolaro|dolaroj]], tio kio povus emigi la respondeculoj al malpliigo de la projekto<ref>{{Citaĵo el gazeto|lingvo=angle

[[Pierre-Gilles de Gennes]] asertas, ke la ŝanĝo de skalo inter la nunaj prototipoj kaj ITER ne estas superregata kaj ke oni havas neniun pruvon pri ke ĝi povos provizi energion: ''Konante sufiĉe bone la superkonduktivajn metalojn, mi scias, ke ili estas ege rompiĝemaj. Dume, kreo de bobenaĵoj superkonduktivaj, uzataj por ĉirkaŭbari [[plasmo]]n, suferantaj de fluoj de rapidaj [[neŭtrono]]j similaj kun [[atombombo|H-bombo]], kapablaj rezisti dum la tuta vivo de tia reaktoro (inter dek kaj dudek jaroj), ŝajnas al mi freneza'' <ref>intervjuo publikigita en la ĵurnalo ''Les Échos'' de la 12-a de januaro 2006, interalie kopiita [http://www.monde-solidaire.org/spip/article.php3?id_article=2710 ĉi tie]</ref>.

 

En la [[latina lingvo]] la vorto ''iter'' signifas "vojo" aŭ "itinero".

 

== Referencoj ==

{{referencoj}}

 

== Eksteraj ligiloj ==

* http://www.efda.org retejo de EFDA

* http://fire.pppl.gov retejo de FIRE

* http://www.frascati.enea.it/ifmif retejo de IFMIF

 

[[Kategorio:Energio]]