Shirley Chisholm: Malsamoj inter versioj
Kreita per traduko de la paĝo "Shirley Chisholm" |
(Neniu diferenco)
|
Kiel registrite je 00:29, 16 aŭg. 2020
Ŝablono:Infobox officeholderShirley Anita Chisholm (naskita St. Hill; 30a de novembro, 1924 – 1a de januaro, 2005) estis usona politikisto, edukisto kaj aŭtoro.[1] En 1968, ŝi fariĝis la unua nigra virino elektita al Usona Kongreso de 1969 al 1983.[2] En la 1972 Usono prezidenta balotado, ŝi fariĝis la unua nigra kandidato por kandidatigo de grava partio por Prezidanto de Usono kaj la unua virino kiu eniris elektprocezon por iĝi prezidenta kandidato de la Demokrata Partio.
En 2015, Chisholm post sia morto ricevis la Prezidentan Medalon de Libereco.
Frua vivo kaj edukado
Shirley Anita St. Hill naskiĝis la 30an de novembro, 1924, en Brooklyn, Nov-Jorko, al enmigrintaj gepatroj de la Karibea regiono.[3] Ŝi havis tri pli junajn fratinojn.[4] Ŝia patro, Charles Christopher St. Hill, naskiĝis en brita Guiana[5] antaŭ translokiĝo al Barbados.[6] Li alvenis en Nov-Jorko tra Antilla, Kubo en 1923. Ŝia patrino, Ruby Seale, naskiĝis en Barbados kaj alvenis en Nov-Jorko en 1921.[7]
Frua kariero
Post fini altlernejon en 1946, Chisolm komencis labori kiel helpanto de instruisto en Harlem.[8]:395 Chisholm laboris dume kiam ŝi studis por sia magistra diplomon en elementa edukado de Columbia Universitato en 1952.[9]
Ŝtata leĝdonanto
Chisholm kandidatiĝis por la Novjorka ŝtata asembleo en 1964.[8]:397 Chishom alfrontis problemon kiel virina kandidato.:397 Chisholm parolis rekte al virinaj balotantoj.:398 Chisholm gajnis la Demokratan nomumon en junio 1964.:398 Poste ŝi gajnis la seĝon en decembro kun multe pli da voĉdonoj ol kandidatoj de la respublikana kaj liberala partioj.:398
Chisholm estis membro de la Novjorka Ŝtata Asembleo de 1965 al 1968. [10] Unu el ŝiaj fruaj agoj en la asembleo estis argumenti kontraŭ la testo de angla legokapablo de la stato, dirante ke nur ĉar persono "funkcias pli bone en sia denaska lingvo ne signifas ke ne scipovas legi".[11] En 1966 ŝi estis unu el la gvidantoj en puŝo de organizo por nigraj demokratoj por nigra reprezentado en kernaj komisionoj en la Asembleo.[12]
En aŭgusto 1968, ŝi estis elektita al la kongreso de la stato de Novjorko.[13]
Kongreso
Chisholm nur dungis virinojn por sia oficejo; duone de ili estis nigraj.[2] Chisholm diris ke ŝi alfrontis multe pli da diskriminacio en la Novjorka politiko ĉar ŝi estis virino ol pro raso.
Chisholm kunfondis la Nigran Kongresan Movadon en 1971.[14] En la sama jaro, ŝi estis ankaŭ fondanta membro de Virina Politika Kongresa Movado.[4] Kongresaj movadoj en Usono estas kuniĝoj de kongresanoj por specifaj celoj.
De 1977 al 1981, Chisholm estis elektita al pozicio en la Demokrata gvidantaro.[15]
Ŝi kontraŭis la usonan enmiksiĝon en la Vjetnamia Militon kaj la vastigo de armilaj evoluadoj. Dum la registaro de Jimmy Carter, ŝi petis pli bonan traktadon de rifuĝintoj de Haitio.
1972 prezidenta kampanjo
Chisholm komencis esplori sian kandidatiĝon en julio 1971 kaj formale anoncis sian prezidentan kandidatiĝon la 25an de januaro, 1972, en Brooklyn.[2][4] Tie ŝi petis "senperfortan revolucion" ĉe la venonta Demokrata kongreso. Chisholm fariĝis la unua nigra kandidato de grava partio por Prezidanto de Usono, en la 1972 Usono prezidenta balotado. La unua virina kandidato por nomumo de la demokrata partio. Senatano Margaret Chase Smith antaŭe kandidatiĝis por la Respublikana prezidenta kandidatigo en 1964. En sia prezidenta anonco, Chisholm priskribis sin mem kiel reprezentanto de la homoj kaj proponis novan komprenon de usona identeco: "mi ne estas la kandidato de nigra Usono, kvankam mi estas nigra kaj fiera. Mi ne estas la kandidato de la movado de la virinoj de ĉi tiu lando, kvankam mi estas virino kaj egale fiera pri tio. Mi estas la kandidato de la homoj kaj mia ĉeesto antaŭ vi estas simbolo de nova epoko en usona politika historio."[16]
Ŝia kampanjo ne havis sufiĉe da mono, nur $300,000 entute.[2] Ŝi ne estis rigardita kiel serioza kandidato, sed nur kiel politika simbolo; ŝi estis ignorita de multaj el la demokratoj kaj ricevis malgrandan subtenon de ŝiaj nigraj viraj kolegoj.[17][18] Ŝi poste diris, "Kiam mi kandidatiĝis por la Kongreso, kiam mi kandidatiĝis por prezidanto, mi renkontis pli da diskriminacio kiel virino ol por esti nigrulo. Viroj estas viroj."[9] Ŝi aparte esprimis frustriĝon kun nigraj viroj. "La nigra viro devas paŝi antaŭen, sed tio ne signifas ke la nigra virino devas paŝi reen."[4] Ŝia edzo, estis plene helpema pri ŝia kandidateco kaj diris, "mi ne havas problemojn pri virina kandidatiĝo por prezidanto."[19] Ŝi ricevis tri konfirmitajn mortminacojn kaj ŝi ricevis ŝtatan protektan servon en majo 1972.[20]
Chisholm ricevis etne diversan subtenon inter alie de la Nacian Organizon por Virinoj. Betty Friedan kaj Gloria Steinem kandidatiĝis kiel Chisholm delegitoj en Novjorko. Ŝi ricevis 430,703 voĉdonojn, kiu estis 2.7 procento de la totalo de preskaŭ 16 miliono kaj atingis la sepan lokon inter la Demokrataj kandidatoj. En junio, Chisholm estis la unua virino kiu aperis en Usono prezidenta debato.[21]
La 1972 Demokrata Nacia Kongreso okazis en Miami Plaĝo, Florido, Ŝia plej granda subteno venis de Ohio, kun 23 delegitoj (iomete pli ol duona de ili blankaj).[22] Ŝia atingis la kvaran lokon en la kalkulo, kaj la voĉdono gajnis senatano George McGovern.
Dum la kampanjo, la germana filmfaranto Peter Lilienthal faris la dokumentan filmon Shirley Chisholm por Prezidanto por germana televida kanalo ZDF.
Chisholm mortis la 1an de januaro, 2005.[9][23] Ŝi estas entombigita en la Oakwood Maŭzoleo en Buffalo, kun la vortoj sur la tombejo: "Unbought kaj Unbossed".
Heredaĵo
La parolado de Chisholm "Por la Egala Rajto" en 1970, estas listigita kiel unu el la gravaj usonaj retorikaj paroladoj de la 20a jarcento.[24]
La heredaĵo de Chisholm videbliĝis en 2008, kiam Barack Obama kaj Hillary Clinton okazigis ilian unuan debaton – kie la venkinto aŭ estus la unua afrikano-usonano nomito de grava partio aŭ la unua virina nomito – kun la kampanjo de Chisholm en 1972 kiel tiu, kiu pretigis la vojon por ambaŭ el ili.[18]
Referencoj
This article incorporates material from the Citizendium article "Shirley Chisholm", which is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License but not under the GFDL.
- ↑ PBS P.O.V. documentary. Chisholm '72: Unbought & Unbossed.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Eraro vokante la ŝablonon {{citaĵo el la reto}}: la parametroj url kaj titolo estu ambaŭ precizigitaj (February 2005).
- ↑ Brooks-Bertram and Nevergold, Uncrowned Queens, p. 146.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Eraro vokante la ŝablonon {{citaĵo el la reto}}: la parametroj url kaj titolo estu ambaŭ precizigitaj (1923-04-10).
- ↑ Winslow, Shirley Chisholm, pp. 7–8.
- ↑ Eraro vokante la ŝablonon {{citaĵo el la reto}}: la parametroj url kaj titolo estu ambaŭ precizigitaj (March 8, 1921).
- ↑ 8,0 8,1 “{{{Titolo}}}”.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Eraro vokante la ŝablonon {{citaĵo el la reto}}: la parametroj url kaj titolo estu ambaŭ precizigitaj .
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ 18,0 18,1 Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Winslow, Shirley Chisholm, p. 124.
- ↑ Eraro vokante la ŝablonon {{citaĵo el la reto}}: la parametroj url kaj titolo estu ambaŭ precizigitaj .
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Ŝablona eraro: la argumento titolo estas bezonata.
- ↑ Eraro vokante la ŝablonon {{citaĵo el la reto}}: la parametroj url kaj titolo estu ambaŭ precizigitaj (August 10, 1970).