Paul Chabas: Malsamoj inter versioj

[[Dosiero:Paul_Chabas_September_Morn_The_Metropolitan_Museum_of_Art.jpg|eta|288x288ra|''[[Septembra mateno]]'' fare de Paul Chabas Morn, 1912, oleo sur kanvaso, [[Metropola Muzeo de Arto]], [[Novjorko|Nov-Jorko]] ]]

Paul Chabas naskiĝis en [[Nanto (Francio)|Nanto]] kaj lernis pentradon ĉe [[William Adolphe Bouguereau|William-Adolphe Bouguereau]] kaj Tony Robert-Fleury. Li ekspoziciis pentraĵon je la unua fojo en la [[pentrosalono de Parizo]] en 1890. Li sekve gajnis premion okaze de la salono de [[1899]] danke al ''Joyeux Ébats''. Li ricevis ormedalon dum la [[Universala Ekspozicio de Parizo (1900)|Universala Ekspozicio de 1900]] kaj en 1912 ricevis honormedalon.<ref name="minibio">{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1036318/paul_chabas_thumbnail_bio_1937/|url=https://www.newspapers.com/clip/1036318/paul_chabas_thumbnail_bio_1937/}}{{Malferma atingo}}</ref> Lia prefera temo estis nudaj junaj virinoj en naturo. Li estis konsiderita kiel unu el plej gravaj eŭropaj artistoj de tiu tempo rilate al nudpentraĵoj.<ref name="obit">{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1024689/paul_chabas_obituary_1937/?|url=https://www.newspapers.com/clip/1024689/paul_chabas_obituary_1937/?}}</ref>

Lia plej fama pentraĵo, ''Matinée de Septembre'' (''[[Septembra mateno]]'') ([[1912]]) okazigis skandalon en [[Usono]] en majo 1913, kiam Anthony Comstock, sekretario de la Novjorka Societo pri Forigo de Malvirto, taksis ĝin malmorala kaj malĉasta. Chabas ofendiĝis pri la polemiko kaj dumtempe rifuĝis en la Sudon de Francio, serĉante iom da anonimeco.<ref>{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1037651/chabas_spends_time_alone_after|url=https://www.newspapers.com/clip/1037651/chabas_spends_time_alone_after/?}}{{Malferma atingo}}</ref> Multaj reproduktaĵoj de la pentraĵo estis sukcese venditaj dum la sekvaj jaroj. ''Septembra Mateno'' ofte estis citita kiel ekzemplo de la [[Kiĉo|kiĉa ĝenro]]. Chabas ĉiam rifuzis identigi la modelulinon, kiu estis la temo de la pentraĵo, kaj simple nomigis ŝin "Marthe".<ref>{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1024742/chabas_keeps_models_identity_secret/?|url=https://www.newspapers.com/clip/1024742/chabas_keeps_models_identity_secret/?}}{{Malferma atingo}}</ref> Tamen pludaŭris la polemiko rilate al ŝi. Kiel malfrue kiel 1935 aperis onidiro, laŭ kiu la juna virino estis vivanta en malriĉeco. Chabas eĉ ricevis leterojn el Usono de homoj, kiuj deziris helpi ŝin. Tio cetere rememorigis lin pri la kolero, kiun li sentis pli ol dudek jaroj antaŭe.<ref>{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1037729/chabas_dispels_september_morn_rumors/?|url=https://www.newspapers.com/clip/1037729/chabas_dispels_september_morn_rumors/?}}{{Malferma atingo}}</ref>

Chabas unuafoje vizitis Usonon en [[1914]] por pasigi pentradsezonon tie. Antaŭ la vojaĝo li komentis onidirojn, laŭ kiuj li supozebele malŝatis Usonon ĉar li rifuzis vendi ''Septembra matenon'' al usona ĵurnala eldonejo post la polemiko. Chabas diris, ke li origine ne intencis vendi la pentraĵon, ĉar ĝi estis la plej ŝatata verko de lia edzino. Kiam li enkondukis la pentraĵon en la Parizan Salonon de 1912, li indikis prezon de $10,000, kiun li kredis neniu pagus. Leon MantashevMantaŝev, filo de petrola magnato, tamen akceptis tiun prezon kaj la pentraĵo estis vendita al li. Poste Chabas diris, ke li precipe ŝatis la pentraĵon, kiun kelkaj kritikistoj taksis kiel lian majstroverkon. Chabas mem agnoskis, ke en tiu artaĵo "estas ĉio, kion mi scias pri pentrado". Li deklaris, ke li tute ne profitis el la multaj reproduktaĵoj de la pentraĵo. Chabas rimarkis ke tiuj, kiu profitis el sia laboro ne estis "sufiĉe pripensemaj por sendi min eĉ skatolon da cigaroj."

En la [[1890-aj jaroj]], Chabas ilustris librojn de diversaj aŭtoroj kiel [[Paul Bourget]] kaj [[Alfred de Musset]].<ref>{{Citaĵo el libro|titolo=https://archive.org/stream/saintbourget00bour#page/n9/mode/2up|url=https://archive.org/stream/saintbourget00bour#page/n9/mode/2up}} English translation of "Un Saint" with illustrations by Chabas</ref> Li ankaŭ verkis ilustraĵojn por la franca eldonisto Alphonse Lemerre.<ref name="Frenchbook">{{Citaĵo el libro|url=https://archive.org/stream/nospeintresetscu00mart#page/96/mode/2up/search/chalon}} (in French)</ref> Li fariĝis membro de la [[Akademio de Belartoj de Francio]] en 1921 kaj ricevis la [[Honora legio|Honoran Legion]] en 1928. De 1925 al 1935 li estis prezidanto de la Societo de Francaj Artistoj.<ref name="grandma">{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1024760/more_background_on_chabas_and_the/?|url=https://www.newspapers.com/clip/1024760/more_background_on_chabas_and_the/?}}{{Malferma atingo}}</ref> Li mortis en [[Parizo]] la [[10-an de majo]] [[1937]] post longa malsano. Chabas, tiam vidvo, mortis en ĉambro kie staris nur unu pentraĵo — kopio de ''Septembra mateno'', kiun li mem pentris per memoro.<ref name="obit">{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1024689/paul_chabas_obituary_1937/?|url=https://www.newspapers.com/clip/1024689/paul_chabas_obituary_1937/?}}</ref><ref>{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1024532/paul_chabas_dies_in_paris_1937/?|url=https://www.newspapers.com/clip/1024532/paul_chabas_dies_in_paris_1937/?}}{{Malferma atingo}}</ref>

Dum lia vivdaŭro, Paul Chabas estis ankaŭ fama portreta pentristo.<ref name="minibio">{{Citaĵo el novaĵo|titolo=https://www.newspapers.com/clip/1036318/paul_chabas_thumbnail_bio_1937/|url=https://www.newspapers.com/clip/1036318/paul_chabas_thumbnail_bio_1937/}}{{Malferma atingo}}</ref><ref name="visit">{{Citaĵo el novaĵo|urltitolo=https://www.newspapers.com/clip/1024564/chabas_never_meant_to_sell_wifes/?}}{{Malferma atingo}}</ref><ref name="Frenchbook">{{Citaĵo el libro|url=https://archivewww.orgnewspapers.com/streamclip/nospeintresetscu00mart#page1024564/96chabas_never_meant_to_sell_wifes/mode/2up/search/chalon?}}{{Malferma (in French)atingo}}</ref>