Astrometrio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
La '''astrometrio''' (laŭvorte ''stela mezuro'') estas la geometria parto de [[astronomio]] kaj estas rigardata kiel necesa fundamento de [[astrofiziko]]. Ĝi inkluzivas la mezuradon kaj komputadon de astraj pozicioj kaj iliaj movadoj kaj distancoj. Ĝis la granda kreskado de astrofiziko post la invento de [[spektroskopio]] je ĉirkaŭ [[1850]], la astrometrio kaj la sfera geometrio ludis plej ĉefan parton en la astronomio.
 
Ĉiuj branchoj de astronomio uzadas astrometriajn rezultojn, speciale post la lanĉoj de la astrometriaj satelitoj Hipparcos kaj Gaia en respektive 1989 kaj 2013<ref>Høg E. 2009, 400 Years of Astrometry: From Tycho Brahe to Hipparcos. Experimental Astronomy, Volume 25, Issue 1-3, pp. 225-240. DOI: 10.1007/s10686-009-9156-7, Bibcode: 2009ExA....25..225H</ref><ref>(en) Høg E. 2018, ''[http://arxiv.org/abs/1804.10881 Astrometry history: Hipparcos from 1964 to 1980]''. 52 pp.</ref>. Gaia jam donis precizajn astrometriajn resultojn por du mil milionoj da steloj<ref>[http://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Gaia_overview Gaia] </ref>.
 
Laŭ Chr. de Vegt, la astrometrio estas la scienco de la geometria konstruo de la [[universo]] (pozicio, movado kaj distanco de astroj) aŭ la ''mezurado de la ĉielo''. Plue ĝi donas koordinatan bazon por la [[geodezio]].
 
Taskoj en la nuntaga astrometrio estas tiaj:
* konstruado de katalogoj kun precizaj pozicioj kaj mem-movadoj de pozicioj kaj iliaj, movadoj kaj distancoj de astroj
* konstrui spacajn datenbankojn
* konstruado de la fundamenta koordinatoj por rilati sistemola sistemon de astronomio kun tiu de tersciencoj
* evoluo de mezurmetodoj kaj mezuriloj: unuflanke surtere (optikaj teleskopoj kaj sensoroj, infraruĝ- kaj radioteleskopoj ktp.); aliaflanke per astrometriaj satelitoj kaj interplanedaraj kosmosondiloj
* efektivigi koncernajn mezuradojn kaj internaciajn kampanjojn