Okupacio de Japanio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita ŝablono (Referencoj), esperantigita parametro, formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
[[Dosiero:Shigemitsu-signs-surrender.jpg|thumbeta|upright=1.35|Japana [[Ministro pri eksteraj aferoj|Ministro pri Eksteraj Aferoj]] Mamoru Ŝigemicu subskribas la [[Japana Dokumento de Kapitulaco|Japanan Dokumenton de Kapitulaco]] sur la usona ŝipo ''Missouri'' dum la Generalo Richard K. Sutherland rigardas, 2a de septembro, 1945.]]
La '''Okupacio de Japanio''' fare de [[Aliancanoj]] fine de la [[Dua Mondmilito]] estis estrita de la Generalo [[Douglas MacArthur]], nome [[Supera Komandanto de la Aliancaj Armeoj]], kun subteno de la [[Brita Komunumo]]. Malkiel ĉe la [[Okupacio de Germanio]], [[Sovetunio]] ne estis rajtigita influi super [[Japanio]]. Tiu eksterlanda ĉeesto markis la nuran fojon en la [[historio de Japanio]] kiam ĝi estis okupaciita de eksterlanda potenco.<ref> The Metropolitan Museum of Art. [https://www.metmuseum.org/toah/ht/11/eaj/ht11eaj.htm "Heilbrunn Timeline of Art History: Japan, 1900 a.d.–present".] Alirita 2009-02-01. </ref> La lando iĝis [[parlamenta demokratio]] kiu kongruis kun la prioritatoj de la 1930-aj jaroj en la tiam nova politiko "[[New Deal]]" de [[Roosevelt]].<ref> Theodore Cohen, kaj Herbert Passin, ''Remaking Japan: The American Occupation as New Deal'' (Free Press, 1987). </ref> Tiu okupacio, kun [[kodonomo]] ''Operaco Nigra Listo'',<ref> Takemae, E. (2003). The Allied Occupation of Japan. Continuum International Publishing Group. ISBN 9780826415219. </ref> finis per la [[San-Francisko Pactraktato]], subskribita la 8an de septembro, 1951, kaj valida el la 28a de aprilo, [[1952]], post kio la suvereneco de Japanio – kun la escepto, ĝis 1972, de la [[Rjukjua Insularo]] – estis tute restaŭrita.
 
== Unuaj decidoj ==
[[FileDosiero:Instrument of surrender Japan2.jpg|thumbeta|leftmaldekstra|[[Japana Dokumento de Kapitulaco]], 2a de septembro, 1945.]]
Tuj post la [[kapitulaco de Japanio]], MacArthur alvenis en Tokio la 30an de aŭgusto, kaj tuj dekretis kelkajn leĝojn. Neniu Aliancano rajtis ataki japanon. Neniu Aliancano rajtis manĝi la malabundan manĝon de japanoj. Svingi la [[flago]]n ''[[Hinomaru]]'' aŭ "Aperanta Suno" estis dekomence limigita (kvankam privatuloj kaj registaraj oficejoj rajtis peti permeson svingi ĝin). Tiu limigo estis parte mildigita en [[1948]] kaj komplete nuligita la venontan jaron.
 
La 2an de septembro, 1945, Japanio formale subskribis la tekston de la [[Japana Dokumento de Kapitulaco]]. Jam la 2an de septembro, la [[Usona Prezidento]] [[Harry Truman]] aprobis dokumenton<ref> Teksto de "US Initial Post-Surrender Policy for Japan" en Department of State Bulletin, 23a de septembro, 1945, pp. 423–427. </ref> La dokumento markis du ĉefajn celojn por la okupacio: (1) elimini la Japanan militeblon kaj (2) turni Japanion en demokratec-stila lando kun tendenco al la nova sistemo de [[Unuiĝintaj Nacioj]]. Kvankam teorie estus konsilantaro de Aliancanoj kiu regos la transiran sistemon, praktike estis MacArthur mem kiu diktatore kaj persone regis kaj la landon kaj la finigon de la milito.
 
== Teritorioj ==
Dum la milito, la Aliancanoj estis planintaj dividi Japanion inter ili por la celoj de la okupacio, kiel fakte oni faris por la [[Okupacio de Germanio]]. Tamen MacArthur mem ricevis rektan kontrolon super la ĉefaj insuloj de Japanio (nome [[Honŝuo]], [[Hokajdo]], [[Ŝikokuo]], kaj [[Kjuŝuo]]) kaj la tuj ĉirkaŭaj insuloj, dum la eksterlandaj posedoj estis dividitaj inter la Aliancaoj jene:
 
* [[Sovetunio]]: [[Norda Koreio]] (ne kompleta okupacio), Suda [[Saĥaleno]], kaj la [[Kurila Insularo]]
* [[Usono]]: [[Suda Koreio]] (ne kompleta okupacio), [[Okinavo]], [[Amamioj]], [[Ogasavaroj]] kaj Japanaj posedoj en [[Mikronezio]]
* [[Respubliko Ĉinio (1912–49)|Ĉinio]]: [[Tajvano]] kaj [[Penghuoj]]
 
[[FileDosiero:Macarthur hirohito.jpg|thumbeta|dekstre|upright|alt=two men standing in a black and white portrait|Foto de Gaetano Faillace montranta Douglas MacArthur kaj imperiestron Hirohito.]]
Ne klaras kial la okupacia plano ŝanĝiĝis. Plej oftaj teorioj indikas al pliigita povo de Usono post la disvolvigo de la [[atombombo]], la plej granda malfido de Truman pri Sovetunio kompare kun Roosevelt, kaj pliiĝanta deziro limigi la sovetan influon en [[Orienta Azio]] post la [[Jalta Konferenco]].
 
Sovetunio havis intencon okupacii Hokkaidō.<ref name="autogenerated3">Hasegawa 2005, 271''ff''.</ref> Tiuokaze, eble ĝi estus iĝante [[komunisma ŝtato]] en la soveta zono de okupacio. Tamen, malkiel ĉe la sovetaj okupacioj de [[Orienta Germanio]] kaj de [[Norda Koreio]], tiuj planoj estis frustraciitaj pro kontraŭo fare de Truman.<ref name="autogenerated3" />
 
== Rezulto ==
* Malarmigo
* Liberaligo
* Emfazo al stabileco kaj ekonomia kresko
* Demokratiigo
Linio 30:
* Liberigo de politikaj prizonuloj
 
== Efiko ==
* [[Japanaj militkrimoj dum la dua mondmilito|Militkrimuloj]]
* Prostituado kaj seksperforto
Linio 37:
* Reveno de ses milionoj da japanoj
 
== Notoj ==
{{Referencoj}}
<references/>
 
== Bibliografio ==
* Asahi Shimbun Staff, The Pacific rivals; a Japanese view of Japanese-American relations, New York: Weatherhill, 1972. ISBN 978-0-8348-0070-0
* Bix, Herbert. Hirohito and the Making of Modern Japan. New York: Harper Perennial, 2001. ISBN 0-06-093130-2
Linio 51:
 
{{Dua mondmilito}}
{{Projektoj}}
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Malvarma milito]]
[[Kategorio:Sekvoj de la Dua mondmilito]]