Oliva: Malsamoj inter versioj

{{Informkesto urbo

| nomo = Olivo

| lando = [[Hispanio]]

| provinco = [[Provinco de Valencio|Valencio]]

| komarko = [[Safor]]<!--tio ankoraŭ ne funkcias-->

| regiono-ISO=ES

| areo = 59.93

| jaro = 2010

| dens = 473,89

| TTTejo = [http://www.oliva.es/ Retpaĝaro de Olivo]

}}

 

La Mar-promenejo trairas la urbocentron kaj en ĝi okazas ĉiuvendreda pulbazaro. La plaĝoj kun blua flago en Olivo havas 7 kilometrojn. Olivo havas unu el la plej buntaj festoj en Valencio, konataj kiel ''Maŭroj kaj kristanoj''. En la historia urboparto ĝi havas du preĝejojn el la 18-a kaj 19-a jarcentoj kaj en la supro de monteto troviĝas alia konstruita en la 16-a jarcento.

Olivo ankaŭ estas fama por la biciklantoj de Estonio. Tie ili havas trejnejon kaj plurajn estonajn klubojn por kuna trejnado.

 

Ĝia nomo venas de la [[araba]] اوربة (''Awraba^tu''), el ebla antaŭromia origino. Poste oni nomis ĝin ''Awriba'' aŭ ''Awruba'', kaj en la [[valencia]] ĝi iĝis ''Oriva'' kaj ''Oliva'' ĝis la [[16-a jarcento]], kiam ĉi lasta konvertiĝis en la nura nomo.

 

La municipo Olivo situas en la suda limo de la [[provinco Valencio]]. Laŭ la geografia reliefo ĝi divideblas en tri zonojn. La marbordo etendiĝas laŭlonge de 11,8 km, ĝi estas plata kaj sabloza, kun strandoj el fajna sablo en la tuta longeco, escepte de la plej suda ekstremo, kie komenciĝas la [[provinco Alikanto]]. Parto de ĝia teritorio estas integrita en la natura parko [[Marĉejo de Pego-Oliva]].

 

<center>'''''Najbaraj municipoj'''''</center>

{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse;" width="60%" align="center"

|-

| width="35%" align="center"|'''Okcidento:''' [[Fuente Encarroz]], [[Villalonga]], [[Adsubia]]

| width="35%" align="center"|'''Oriento:''' [[Mediteraneo]]

|-

|}

 

 

 

 

== Historio ==

[[Dosiero:Calle la Hoz de Oliva (Valencia).jpg|eta|160px|Calle de la Hoz.]]

 

 

La origino de Olivo ebe estas antaŭ la [[islama konkero de Iberio]], kun rilatoj al ''Awraba'' kiun [[Ibn al-Abbar]] citis. laŭ li, temis pri proksima loko al [[Denia]] kaj dependante de ĝia [[tajfo]]. Meze de la [[13-a jarcento]] [[Jakobo la 1-a (Aragono)|Jakobo la 1-a de Aragono]] ĝin konkeris respektante la islaman loĝantaron kaj liveris ĝin kiel faŭdaĵo al la familio Carròs, kies potencejo troviĝis en la kastelo de [[Rebollet]]. Pli malfrue ĝi estis aĉetita de la familio Centelles, kiuj disigis ĝin de Rebollet kaj akiris de [[Alfonso la 5-a (Aragono)|Alfonso la Grandanima]] en [[1449]] la titolon Graflando nome de Francesc Gilabert de Centelles. Ĉi tiu graflando inkluzivis [[Pego]], [[Murla]], [[Fuente Encarroz]], [[Potríes]], Hixber, Alquería Nueva kaj [[Rafelcofer]]. Serafín de Centelles murigis ĝin meze de la [[15-a jarcento]] kaj lia nevo Francisco ampleksigis la forikaĵon konstruante grafan palacon.

Kiam en la jaro [[1609]] la forpelo de la moriskoj malplenigis la kamparojn kaj vilaĝojn, Olivo travivis malfacilan periodon, sed malgraŭ tio ĝi ne estis inter la plej damaĝitaj. Posteulino de Francesc Gilabert de Centelles, Magdalena, iĝis la edzino de la estonta duko de Gandía, Carlos de Borja. Per tiu geedziĝo formiĝis unu sola senjora teritorio el granda etendiĝo kaj riĉeco, kies titoloj falis en la manojn de la familio Benavente kaj fine en la nobeldomo Osuna en [[1777]].

 

 

== Demografio ==

 

{| align="center" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border: 1px solid #999; border-right: 2px solid #999; border-bottom:2px solid #999"

Olivo estas regata de loka formacio konsistante el magistratanoj elektitaj ĉiun kvaran jaron kiuj siavice elektas urbestron. La balotcenso konsistas el ĉiuj loĝantoj registritaj en la municipo, pli ol 18-jaraĝaj, civitanoj de Hispanio kaj aliaj eŭropunianoj. La Municipa Korporacio de Olivo havas 21 magistratanoj. La nuna sidejo de la urbodomo troviĝas en la Placo de la urbodomo. La municipo nuntempe estas regata de la [[Popola Partio]] kaj konsistas el 7 magistratanoj de tiu partio, 6 de [[PSOE]] , 5 de [[BLOC]], kaj 3 senpartiaj.

 

 

== Ekonomio ==

Tradicie Olivo estis ĉefe agrikultura loko. La [[araboj]] enkondukis la kultivadon de la [[sukerkano]], kiu estis kune kun la [[silko]], la ekonomia bazo de Olivo dum tuta [[Mezepoko]] kaj parto de la [[Moderna epoko]]. La forpelo de la moriskoj ne malhelpis la daŭrigadon de tiu kultivado ĝis mezo de la 18-a jarcento, kiel atestas [[Gregorio Mayans]], tamen [[Cavanilles]], en [[1794]], ne menciis tiun kultivadon. Poste aliaj kultivaĵoj estis la [[oranĝo]]j kaj [[rizo]]. Nuntempe la oranĝoj iĝis la nua kultivaĵo ĉar la rizkultivado estis forlasita en la 1960-aj jaroj. La akvo por la irigacio venas de la [[rivero Serpis]].

 

 

[[Dosiero:Oliva Església Santa Maria la major.JPG|eta|200px|Preĝejo Sankta Maria la Plejgranda.]]

=== Muzeoj ===

* '''Arkeologia muzeo''': Ĝi gastigas la historion de Olivo kaj ties komarko ekde la [[Prahistorio]] ĝis la [[Mezepoko]]. Elstaras la kolektoj de fosilioj, la paleolitikaĵoj kaj neolitikaĵoj, la kolekto de islamaj ceramikaĵoj, kaj metalaĵoj de la 15-a jarcento. Menciindas ke la muzeo havas tutan salonon dediĉata al la Grafa Palaco de Olivo.

== Eksteraj ligiloj ==

* [http://www.oliva.es Urbodomo de Olivo]

 

[[Kategorio:Urboj de Valencilando]]