Kiel registrite je 13:38, 30 sep. 2020 redakti AndyHM (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 27 339 redaktoj Neniu resumo de redakto Etikedo: redakto de fonto je 2017 ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 13:41, 30 sep. 2020 redakti malfari AndyHM (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 27 339 redaktoj Neniu resumo de redakto Etikedo: redakto de fonto je 2017 Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: La plej frua atestaĵo de la [[armena lingvo]] datas de la [[5-a jarcento]] p.K. (la traduko de la [[Biblio]] farita de [[Mesrop Maŝtoc]]). La plej frua historio de la lingvo estas neklara kaj la temo estas spekulata. Estas klara afero ke la armena estas [[hindoeŭropa lingvo]], tamen ĝia evoluo estas malklara kaj malsama kompare kun la evoluo de aliaj hindeŭropaj lingvoj. Ajnakaze, la armena havas multajn tavolojn de pruntvortoj kaj spurojn de longa lingvokontakto kun la [[urarta lingvo\|huri-urarta]], la [[greka]] kaj la [[hindirana lingvaro]]. Linio 125 ⟶ 124: Arnaud Fournet proponas pliajn pruntitajn vortojn. == Historio == La origino de la praarmena lingvo estas submetata al scienca debato. Kvankam la armena hipotezo postulus la armenan lingvon kiel ''surloka'' evoluo de pra-hindeŭropa lingvo de 3-a jarmilo a.K. , la pli populara Kurgan-hipotezo sugestas ke ĝi alvenis en la armenaj altebenaĵoj aŭ el Balkano aŭ tra Kaŭkazo . La alveno de tia loĝantaro, kiu parolis praarmenan en la armenaj altebenaĵoj, supozeble okazis ĉirkaŭ la tempo de la kolapso de la bronzepoko (iam antaŭ ĉ. 1200 a.K.). Unu el la teorioj pri la apero de la armena en la regiono estas, ke paleo-balkanaj parolantaj setlantoj rilataj al frigianoj (la Mushki kaj / aŭ la retroaktive nomata armeno-frigianoj ), kiuj jam ekloĝis en la okcidentaj partoj de la regiono antaŭ la starigo de la Regno de Van en Urartu, fariĝis la reganta elito sub la Mediana Imperio , sekvata de la Ahaemenida Imperio. La ekzisto de urartaj vortoj en la armena lingvo kaj armenaj pruntvortoj en urartanajn sugestas fruan kontaktoninter la du lingvoj kaj longaj periodoj de dulingveco . Laŭ la ''Enciklopedio de Hindeŭropa Kulturo'' :<blockquote>La armenoj laŭ Diakonoff, estas tiam amalgama de la Hurrian (kaj Urartians), Luvians [Luwians] kaj la pra-Armena Mushki portantaj iliajn IE [Hindeŭropa] lingvo orienten tra Anatolio. Post alveno en ĝian historian teritorion, praarmeno ŝajnus esti spertinta amasan influon de la lingvoj, kiujn ĝi fine anstataŭigis. Armena fonologio, ekzemple, ŝajnas esti tre trafita de urartiano, kiu eble sugestas longan dulingvismon. </blockquote>Lastatempaj trovoj en armena genetiko malkaŝas pezan miksadon de grupoj de la 3000-aj jaroj a.K.ĝis la kolapso de la bronzepoko . Aldonaĵaj signaloj ŝajne malpliiĝis al sensignifaj niveloj post ĉ. 1200 a.K., post kiu armena DNA restis stabila, kio ŝajnas esti kaŭzita de la izolado de armenoj de ilia ĉirkaŭaĵo, kaj poste subtenata de la kultura / lingva / religia aparteco, kiu daŭras ĝis hodiaŭ. La ligo inter la muŝkoj kaj la armenaj estas neklara, ĉar nenio scias pri la muŝka lingvo. Iuj modernaj erudiciuloj malakceptis rektan lingvan rilaton kun praarmenaj se la muŝki estis trakianoj aŭ frigianoj. Plie, lastatempaj trovoj en genetika esplorado ne subtenas signifan aldonaĵon en la armenan nacion post 1200 a.K., farante la Mushki, se ili efektive migris de balkana aŭ okcidenta anatolia patrujo dum aŭ post la Bronzepoka Kolapso , neverŝajnaj kandidatoj por la praarmenaj. . Tamen, ĉar aliaj metis (almenaŭ la orientan) Mushki-patrujon en la armenajn Altebenaĵojn kaj Sudkaŭkazan regionon, eblas ke almenaŭ iuj el la Mushki estis armenlingvanoj aŭ parolantoj de proksime rilata lingvo . Iuj modernaj studoj montras, ke la armena estas tiel proksima al hindirana kiel al greka kaj frigia. Alterna teorio sugestas, ke parolantoj de praarmenaj estis triboj indiĝenaj al la nordaj armenaj altebenaĵoj, kiel ekzemple la Hayasans , Diauehi , kaj / aŭ Etiuni. Kvankam ĉi tiuj grupoj estas konataj nur de referencoj lasitaj de najbaraj popoloj (kiel hititoj, urartanoj kaj asiroj), armenaj etimologioj estis proponitaj por siaj nomoj. Dum la urarta lingvo estis uzita de la reĝa elito, la loĝantaro, kiun ili regis, estis probable plurlingva, kaj iuj el ĉi tiuj homoj parolus armenan. Ĉi tio akordigeblas kun la frigia / muŝka teorio, se tiuj grupoj devenis origine de la kaŭkaza regiono aŭ armenaj altebenaĵoj. == Vidu ankaŭ== * [[Armena hipotezo]] * [[Grek-armena hipotezo]] * [[Origino de la armenoj]] * [[Nomo Armenio\|Nomo de Armenio]]

Praarmena lingvo: Malsamoj inter versioj