Navaha lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 46 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q13310)
e ortografio
Linio 21:
La '''navaha lingvo''' (''Diné bizaad'') estas atabaska ([[na-denea lingvaro|na-denea]]) lingvo parolata plejparte en la [[Navahio|Navaha Nacio]], en nordorienta [[Arizono]] kaj nordokcidenta [[Nov-Meksiko]] ([[Usono]]); ĝi estas prave rigardebla kiel unu el la [[:Kategorio:Apaĉa lingvaro|apaĉa lingvaro]]. La navaha lingvo estas parolata de pli ol 150 000 homoj, kaj (kontraste al plej multaj usonaj indiĝenaj lingvoj) tiu nombro aktuale kreskas.
 
Gravas por signifiosignifo de la unuopaj vortoj la melodio (sonnivelo) de la parolo. Ĉe substantivoj gravas, ĉu ĝi signifas vivaĵon aŭ senvivaĵon. Oni dividas la vivantojn je parolantoj (homoj) kaj venigantoj (bestoj kaj plantoj), la nevivantoj povas estis korpaj aŭ spiritaj.
 
La navaha gramatiko konas la kvaran personon, kies funkcio estas, ke oni povu aludi je persono, kiu ĉeestas aŭd-distance (oni trovas malĝentila personan mencion kun nomo). Al la maskla genro apartenas la statikeco, al la femala genro apartenas la aktiveco, ekzemple penso, ideo estas vira, dum parolo estas virina.
 
En la dua mondmilito la usona armeo utiligis navahalingvanojn por paroli kvazaŭ ĉifre, ĉar la malamikaj armeoj ne disponis pri scipovantoj, kiuj povus traduki la mesaĝojn.
 
== Eksteraj ligiloj ==