21-a de marto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→Mortoj: Czesław Bartnik |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 13:
* [[1349]]: [[Erfurto]]: '''oni masakris ĉirkaŭ 900 [[judoj]]n''', akuzitaj pri kaŭzo de la [[epidemio]] de [[nigra morto]]
* [[1522]]: En [[Grudziądz]] pola astronomo [[Koperniko]] lekcias por parlamentanoj de [[Reĝlando Prusio]] pri [[mono]] formulante leĝon pri elpuŝigo de pli bona [[monero]] per malpli bona kaj atentigas pri ligo inter [[kvanto]] da mono kaj [[inflacio]]
* [[1556]]: '''En [[Oksfordo]] la ĉefepiskopo de [[Canterbury]], tradukisto de la [[Biblio]],
* [[1657]]: [[Sveda diluvo]]: batalantaj flanke de [[Svedio]] trupoj de [[Transilvanio]] konkeris polan urbon [[Tarnów]]
* [[1666]]: En unua [[popolnombrado]] de la loĝantaro de [[Kanado]] estis 3000 loĝantoj
* [[1684]]: [[Giovanni Domenico Cassini]] malkovris satelitojn de Saturno: [[Diono (luno)|Diono]] kaj [[Tetiso (luno)|Tetiso]]
* [[1765]]: [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]]: unua numero de dufoje semajne eldonata gazeto "Monitor" aperis, la iniciato kaj apogo de la pola reĝo [[Stanislao Aŭgusto Poniatowski]]
* [[1788]]: [[Nov-Orleano]] estis detruita de [[incendio]]
* [[1800]]: [[Rusia Imperio]] kaj [[Otomana Imperio]] konsentis en la [[traktato]] de [[Konstantinopolo]] krei Federacian Respublikon de Sep Insuloj - la nomo atribuita al 7 [[Ioniaj Insuloj]] inter [[Grekio]] kaj [[Italio]] ([[Korfuo]], Pakso, [[Itako]], [[Kefalonio]], [[Lefkado]], [[Zakinto]], [[Kitero]]), kiujn [[Francio]] atribuis al [[Traktato de Campo Formio]] en 1797
Linio 40:
* [[1937]]: En [[Sovetunio]] oni enkondukis sciencajn gradojn kaj akademiajn titolojn (asistanto, [[docento]], [[profesoro]])
* [[1939]]: '''[[Klaipėda]] estis aneksita al [[Nazia Germanio]]'''
* [[Dua mondmilito]]
** [[1940]]: En [[Poznań]] nokte de la 20-a/21-a de marto sur benkoj kun germanlingva surskribo ''Nur por [[germanoj]]'' aperis pollingva alskribo ''[[Postaĵo]]j viaj, sed benkoj niaj''; en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] establiĝis Mastrum-Oficejo pri [[Ledo]]j kaj [[Pelto]]j
** [[Pola ekzila registaro]] eldonis Polan Blankan Libron kun elekto de [[dokumento]]j pri polaj-germanaj kaj polaj-sovetaj rilatoj ĝis [[invado en Pollandon|septembro 1939]]; [[Aliancanoj]]: "Grupiĝo A" centriĝas en regionoj [[Belley]], [[Ĉampanjo]] kaj Flaxieu, pola Memstara [[Brigado]] de [[Podhale]]-Pafistoj restas en Coëtquidan, [[tanko]]j kaj unuoj de Kontraŭaviada Defendo en [[Chalons-sur-Marne]]
** [[1941]]: En [[Poznań]] en [[malliberejo]] ĉe la strato Młyńska germanoj [[senkapigo|senkapigis]] 10 [[poloj]]n
Linio 50:
** En [[Glasgow]] inaŭguris sian agadon pola Ŝtata Komercista [[Liceo]]; pola [[episkopo]] en [[Detrojto]] per radio apelaciis por helpo al polaj [[infano]]j; laŭvica provo atenci kontraŭ [[Hitler]] kun partopreno de [[Rudolf Christoph von Gersdorff]] malsukcesis
** [[1944]]: [[Kontraŭpolismo]]: '''germana polico pafmortigis en ruinoj de [[Varsovia geto]] pli ol 100 personojn'''; [[partizano|partizana]] taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] batalis en [[Kock]] kun germanaj ĝendarmoj; [[Lublinio]]: taĉmenoj de Popola Armeo, Kamparanaj Batalionoj kaj [[Pola Enlanda Armeo]] atakis germanan aŭtomobilan kolumnon sur la [[ŝoseo]] Wysokie-Żółkiewka ([[distrikto Krasnostawski]]); 7-a [[brigado]] kaj parto de la 4-a de Landa Armeo malarmiligis apud [[Vilno]] taĉmentojn de [[Organizaĵo Todt]] - oni liberigis sovetajn militkaptitojn kaj judojn
** [[1945]]: '''En [[Gdynia]] germanoj eksplodigis sian [[batalŝipo]]n ''Schleswig-Holstein'', kiu [[sieĝo de Westerplatte|pripafis polan gardejon sur Westerplatte]]''' [[invado en Pollando|komencante la militon]]; pola generalo juddevena Jakub Prawin iĝis prokuristo de pola komunista registaro en [[Olsztyn]], establita de [[Sovetunio]], kiel administranto de [[Varmio]] kaj [[Lagoregiono Mazurio|Mazurio]]; '''[[Komunista krimo|Komunistaj krimoj]]''': soldatoj de Pola Popola Armeo masakris apud [[Cieszanów]] en du vilaĝoj ne malpli ol 59 ukrainajn civilulojn, kiuj rifuzis forveturon al la [[Ukraina Soveta Socialisma Respubliko]], verŝajne helpe de speciala soveta [[NKVD]]-taĉmento; soveta [[NKVD]] forveturigis de Pollando al regiono de [[Uralo]] 1400 arestitajn polojn
** Ĉefministro de la [[pola ekzila registaro]] konstatis ke [[Britio|britaj]] regopovoj [[cenzuro|cenzuras]] enhavon de [[depeŝo]]j sendataj al [[Pollando]], kaj la Provizora Registaro direktis al la registaroj de [[Ĉinio]], [[Usono]], [[Britio]] kaj [[Sovetunio]] deklaron pri neinvito de Pollando al [[konferenco]] de [[UN]] en [[San-Francisko]]; '''dum brita aeratako al sidejo de [[Gestapo]] en [[Kopenhago]] oni erare bombadis [[poloj|polan]] apudan lernejon''' - pereis 102 personoj, en tio 86 infanoj; usona armeo okupis germanan [[Saarbrücken]]
* [[1951]]: [[Stalinismo]]: en [[Varsovio]] oni fondis Militaran Politikan [[Akademio]]n je la nomo al [[Feliks Dzerĵinskij]]
Linio 56:
* [[1953]]: [[Antonín Zápotocký]] iĝis [[listo de prezidentoj de Ĉeĥoslovakio|prezidento de Ĉeĥoslovakio]]
* [[1953]]: [[Sudano]] gajnis [[aŭtonomeco]]n
* [[1960]]: '''[[Sud-Afriko]]: [[Masakro de Sharpeville]] okazis''' - polico en [[getourbo]] [[Sharpeville]]
* [[1961]]: Unua [[nafto|nafta]] [[ŝakto]] ekfunkciis en [[Okcidenta Siberio]]
* [[1963]]: [[Golfo de San-Francisko]]: '''malliberejo [[Alcatraz]] estis fermita''' - konata de dekkelkaj filmoj
Linio 65:
* [[1970]]: La 15-a [[Eŭrovido-Kantokonkurso]] okazis en [[Amsterdamo]]
* [[1979]]: Batal-grupo de [[socialismo|Socialisma]] Asocio de Polaj [[Studento]]j eniris al loĝejo de [[Jacek Kuroń]], kie okazis prelego kadre de la Societo de [[scienco|Sciencaj]] Kursoj (Fluganta Universitato) - atakantoj serioze batis partoprenantojn kune kun la hejmanoj
* [[1980]]: [[Pollando]]: '''[[Walenty Badylak]] [[sinbruligo|sinbruliĝis]] en [[Krakovo]]
* [[1980]]: En protesto kontraŭ la [[Soveta-afgana milito|Soveta invado]] en [[Afganio]], la usona prezidento '''[[Jimmy Carter]] anoncis bojkoton de la Someraj [[Olimpikoj|Olimpikaj Ludoj]] en [[Moskvo]]'''
* [[1990]]: '''[[Namibio]] sendependiĝis''' (de [[Sud-Afriko]])
Linio 79:
== Naskiĝoj ==
* [[1227]]: [[Karlo la 1-a (Napolo)|Karlo la 1-a]], reĝo de Sicilio, Napolo,
* [[1295]]: [[Henriko Suso]], germana dominikano, teologo kaj mistikulo, reprezentanto de [[mistikismo rejna-flandra]] (m. [[1366]])
* [[1417]]: [[Nikolao de Flüe]], svisa kristana [[mistikismo|mistikulo]], [[Patrona Sanktulo]] de Svislando (m. [[1487]])
Linio 88:
* [[1736]]: [[Claude Nicolas Ledoux]], franca arkitekturisto, kunfondinto de [[novklasika arkitekturo]] (m. [[1806]])
* [[1763]]: [[Jean Paul]], germana verkisto, famiĝinta pro [[hororo|horor]]-temaro (m. [[1825]])
* [[1768]]: [[Jean Baptiste Joseph Fourier]], franca matematikisto kaj fizikisto konata pro
* [[1806]]: [[Benito Juárez]], [[prezidanto de Meksiko|prezidento de Meksiko]] zapotekdevena (m. [[1872]])
* [[1815]]: [[Pietro Fanfani]], itala [[filologo]], bibliotekisto, leksikografo, verkisto kaj humuristo (m. [[1879]])
Linio 122:
* [[1940]]: [[Solomon Burke]], usona [[rok-muziko|rok-kantisto]] (m. [[2010]])
* [[1942]]: [[Ali Abdula Saleh]], prezidento de [[Norda Jemeno]] kaj la unua prezidento de [[Jemeno]]
* [[1943]]: [[András Buzás]], hungara grafikisto okupiĝanta pri infandesegnaĵoj
* [[1946]]: [[Timothy Dalton]], kimra aktoro, konata kiel [[James Bond (fikcia universo)|James Bond]] kaj rolinta en filmigita kaj esperantigita romano ''[[Jane Eyre]]''
* [[1946]]: [[László Vinczeffy]], rumania hungara pentristo, skulptisto
* [[1949]]: [[Slavoj Žižek]], slovena filozofo, sociologo, marksisto, [[psikoanalizo|psikoanalizisto]]
*[[1956]]: [[Gyula Miholcsa]], rumania hungara kameraisto, reĝisoro
* [[1960]]: [[Ayrton Senna]], brazila aŭtosportisto, trifoja mondĉampiono en [[Formulo 1]] (m. [[1994]])
| |||