22-a de junio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 34:
** [[1915]]: Post la venka [[Batalo de Gorlice-Tarnów]] germana-aŭstra armeo sub gvido de [[August von Mackensen]] eniris al [[Lvovo]]
** [[1916]]: Unua historie bombado de civilaj celoj - en [[Karlsruhe]] francaj [[bombo]]j mortigis pli ol cent homojn
* [[1921]]: [[Tria Silezia Ribelo]]: sur fervoja [[stacidomo]] en [[Rybnik]] eksplodis kelke da [[vagono]]j kun [[dinamito]]
* [[1921]]: Konsilio de la [[Ligo de Nacioj]] atribuis al polaj [[militŝipo]]j rajton de eniro al [[marhaveno]] de [[Libera Urbo Dancigo]] kaj permesis al la [[Dua Pola Respubliko]] establi sur [[Westerplatte]] [[sieĝo de Westerplatte|militistan stokejon transŝarĝan]]
* [[1924]]: Malfermo de Instituto por Socia Enketo ĉe la [[Universitato de Frankfurto]], ekde la 1930-aj jaroj centra esplorejo por la [[Kritika teorio]] de la [[Frankfurta Skolo]]
Linio 45:
** [[1941]]: [[Organizaĵo de Ukrainaj Naciistoj]] okazigis en [[Krakovo]] kongreson de nacia unuiĝo, kiun partoprenis 113 personoj - la kongreso anoncis manifeston pri kreo de [[ukrainoj|ukraina]] ŝtato kaj baldaŭan registaron - post dekkelkaj tagoj germanaj regopovoj malpermesis ties agadon; germanaj soldatoj pafmortigis 83 personojn, en tio 6 sovetajn [[militkaptito]]jn kaj 8 [[ukraino]]jn kaj [[Gestapo]] pafmortigis en Słupia Nowa ([[distrikto Kielecki]]) 12 personojn, revenĝe pro mortigo dum bataleto de ebria germana soldato; unua [[soveta okupado de Pollando]]: dum la unua tago de germana-soveta milito en arestejo de [[Augustów]] soldatoj de landlimgarda soveta taĉmento de [[NKVD]] murdis ĉirkaŭ 30–34 malliberulojn; en [[Slonim]] germanoj murdis [[profesoro]]n de konstitucia juro Władysław Maliniak kaj en [[Lvovo]] dum la unua aerbombado pereis poeto kaj publicisto Franciszek Parecki kaj socialistino Zofia Charszewska, kies edzon post kelkaj tagoj murdos ukrainaj naciistoj
** [[totalismo|Totalismaj]] aliancanoj iĝis mortigaj malamikoj - [[Operaco Barbaroso]] komenciĝis kiel la plej granda kaj grava [[fulmomilito|operaco]] de la [[dua mondmilito]]: [[Nazia Germanio]] invadis [[Sovetunio]]n - je la 4:00 germanaj kaj rumanaj [[armitaj fortoj]] transiris terajn, aerajn kaj marajn landlimojn; 5:30 germana ambasadoro en [[Moskvo]] enmanigis al [[Vjaĉeslav Molotov]] noton pri komenco de la milito kaj ministro [[Joachim von Ribbentrop]] sciigis pri tio sovetan ambasadoron en [[Berlino]]; 12:00 per radio [[Vjaĉeslav Molotov]] sciigis la sovetan socion pri la germana [[invado]]; [[Rumanio]] kaj [[Italio]] deklaris militon kontraŭ Sovetunio; Litova Fronto de Aktivistoj komencis [[ribelo]]n por liberigi [[Litovio]]n de la [[Okupacio de baltaj ŝtatoj|soveta okupado]]; dum retiriĝado de [[Ruĝa Armeo]] [[NKVD]] [[soveta invado en Pollandon|ĝismurdis]] en junio ĉirkaŭ 20-30 mil [[poloj]]n troviĝantaj en [[malliberejo]]j interalie de [[Lucko]], [[Lvovo]] kaj [[Vilno]], kies [[Orientaj Limregionoj|teritoriojn]] Sovetunio pli frue aneksis; radia alparolo de [[Winston Churchill]]: ''Ni montros al [[Rusio]] kaj la [[rusoj|rusa]] nacio ĉiun helpon, kiun ni povos''; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]] - laŭvica [[fulmomilito]] komencita: amasa atako de [[Luftwaffe]] al 66 [[aerodromo]]j, fervojaj nodoj, maraj bazoj, en tio urboj kiel [[Rigo]], [[Ventspils|Windawa]], [[Liepāja]], [[Šiauliai]], [[Kaŭno]], [[Kronstadt]], [[Vilno]], [[Grodno]], [[Lida]], [[Vaŭkavisk]], [[Bresto (Belorusio)|Bresto)]], [[Kobrin]], [[Slonim]], [[Baranoviĉi]], [[Minsko]], [[Babrujsk]], [[Lvovo]], [[Ĵitomir|Żytomierz]], [[Kievo]], [[Ismajil]] kaj [[Sebastopolo]]. Soveta [[aviado]] ĝis tagmezo perdis 1200 [[aviadilo]]jn, en tio 800 surtere; dum [[flugo]] super [[Francio]] pola 303-a skadro de [[ĉasaviadilo]]j venke batalis kun grupo de germanaj aviadiloj
** [[1942]]: En Lutowiska (proksime al [[Ustrzyki Dolne]]) [[gestapo]] kaj funkciuloj de Ukraina Helpa Polico pafmortigis ĉirkaŭ 650 [[judoj]]n; germana polico pafmortigis en Uścianki ([[Podlaĥia provinco]]) 7 kaŝiĝantajn sovetajn [[militkaptito]]jn; en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] laboris 100 mil laboristoj en armea industrio kaj laŭvicaj 100 mil en aliaj entreprenoj senpere sub gvido de [[Wehrmacht]]; en [[distrikto Starogardzki]] Grupo de Sekreta Militista Organizaĵo devojigis trajnon kun pezaj [[armilo]]j
** [[Nord-Afriko]]: [[Erwin Rommel]], nomumita de [[Hitler]] [[kampmarŝalo]], post konkero de [[Tobruko]], fiksis laŭvicajn lokojn por atako: [[El Alamein]], [[Aleksandrio]], elfluejo de [[Nilo]] kaj [[Kairo]], sed sub la kondiĉo rezigni pri operaco kontraŭ [[Malto]] - [[Benito Mussolini]] konsentis; nokte de la 22-a/23-a de junio Bomba Korpuso de [[RAF]] atakis [[Emden]]
** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis en [[distrikto Opatowski]] 14 personojn, kaj en 3 aliaj lokoj 25 personojn (en tio 6 polojn pro kaŝo de judoj); [[Pola Rezistomovado]]: speciala grupo de Popola Gvardio likvidis en [[Varsovio]] 3 kunlaborantojn de [[Gestapo]]; komunistoj de [[Belorusio]] malpermesis al polaj [[partizano]]j batali kontraŭ germanoj sur okcidentaj teritorioj, kiujn konsideris integra teritorio de [[Sovetunio]]
Linio 60:
* [[1983]]: Unuan fojon [[artefarita satelito]] estis forprenita de ĉirkaŭtera [[orbito]] de [[kosmopramo]]
* [[1986]]: Regantaj [[socialisto]]j de ĉefministro [[Felipe González]] gajnis parlamentan baloton en [[Hispanio]]
* [[1986]]: [[Diego Armando Maradona]] ''per [[la mano de Dio]]'' [[golejo|golis]] en la [[Futbala Mondpokalo 1986|Futbala Mondpokalo]] en Meksiko inter Argentino kaj Anglio
* [[1990]]: '''[[Malvarma milito]]''': fermo de lima kontrolpunkto [[Checkpoint Charlie]] en [[Berlino]]
* [[2000]]: '''[[Flugkompania alianco]] [[SkyTeam]] ekestis'''
Linio 107:
* [[1903]]: [[John Dillinger]], usona bankorabisto dum la [[Granda Depresio]], krimulo (m. [[1934]])
* [[1906]]: [[József Smialy]], rumania hungara romkatolika eklezia verkisto (m. [[1957]])
* [[1906]]: [[Billy Wilder]], aŭstra-usona reĝisoro, scenaristo kaj produktoro (m. [[2002]])
* [[1910]]: [[Konrad Zuse]], germana inĝeniero kaj [[komputilo|komputilpioniro]] (m. [[1995]])
* [[1910]]: [[László Gagyi]], rumania hungara verkisto, bibliotekisto, redaktoro de "[[Látó|Vidanto]]" (m. [[1991]])
Linio 116:
* [[1928]]: [[Steingrímur Hermannsson]], ĉefministro de Islando, inĝeniero (m. [[2010]])
* [[1929]]: [[Dezső Péter]], hungara arkitekto, etnografo (m. [[1990]])
* [[1932]]: [[Soraja Esfandijari Baĥtijari]], princino de Irano, edzino de ŝaho [[Mohamed Reza Pahlavi]] (m. [[2001]])
* [[1935]]: [[János Ritoók]], rumania hungara poeto, tradukisto, literaturhistoriisto (m. [[1981]])
* [[1940]]: [[Abbas Kiarostami]], irana filmreĝisoro reĝisorinta la filmon [[Zir e Darakhtan e Zeyton|''Tra la olivarboj'']]
Linio 140:
* [[1645]]: [[Gaspar de Guzmán y Pimentel]], hispana ministro de la reĝo [[Filipo la 4-a (Hispanio)|Filipo la 4-a]] (n. [[1587]])
* [[1727]]: [[Georgo la 1-a (Britio)|Georgo la 1-a]], reĝo de Britio kaj Irlando, [[luteranismo|luterano]] (n. [[1660]])
* [[1803]]: [[Wilhelm Heinse]], germana verkisto, eldonisto kaj tradukisto (n. [[1746]])
* [[1813]]: [[Anton Graff]], svisa pentristo de [[portreto]]j (n. [[1736]])
* [[1865]]: [[Duko de Rivas]], hispana verkisto de [[romantikismo|romantikisma]] epoko (n. [[1791]])
Linio 160:
* [[1987]]: [[Fred Astaire]], usona dancisto kaj aktoro juddevena (n. [[1899]])
* [[1990]]: [[Ilja Frank]], soveta Nobelpremiita fizikisto pro [[Ĉerenkov-radiado]] (n. [[1908]])
* [[2003]]: [[Vasil Bykaŭ]], belorusa verkisto kaj socia aganto verkanta pri la dua mondmilito kaj [[stalinismo]] (n. [[1924]])
* [[2008]]: [[George Carlin]], usona aktoro, humuristo kaj [[komedio|komediisto]] (n. [[1937]])
* [[2009]]: [[Karel Van Miert]], belga politikisto de [[Flandra Regiono]], membro de [[Eŭropa Komisiono]] (n. [[1942]])