Belorusa lingvo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Lingvopolitiko
Linio 39:
Pro densaj kaj multjaraj kontaktoj kun la rusa lingvo en Belorusio kreiĝis lingva fenomeno nomata ''трасянка'' (trasjanka): mikso de la belorusa lingvo kun rusa leksiko, kaj foje kun sintakso. Tiu miksita formo estas simila al [[piĝino]] kaj [[kreola lingvo]].
 
== AlfabetoAlfabetoj ==
En la belorusa lingvo nun estas uzataj la [[cirila alfabeto]] kaj la [[latina alfabeto]]. Antaŭe [[tataroj]] vivantaj tie ĉi skribis beloruse per la [[araba alfabeto]].
 
Kvankam en la 21-a jarcento en la belorusa lingvo estas uzata la [[cirila alfabeto]], ĝi havas ankaŭ latinan alfabeton ([[Łacinka]]), kiu estis uzata en la 19-a kaj komence de la 20-a jarcentoj dum la [[Naziismo|nazia]] okupado de [[Belorusa Soveta Socialisma Respubliko|Belorusa SSR]] dum la [[Dua mondmilito|Dua Mondmilito]]. Alian varianton de la skribo ([[Belorusa klasika ortografio|''Taraŝkevica'']]) uzas kelkaj belorusparolantoj loĝantaj eksterlande. Ĝi uzas preskaŭ la saman cirilan alfabeton, sed rifuzas kelkajn lingvajn reformojn, realigitajn en 1933<ref name=":1">(eo) Filip Noubel, [https://eo.globalvoices.org/2020/09/9389/ Lukaŝenka aŭ Lukaŝenko? Kial anglalingvaj amaskomunikiloj malsame skribas la familinomon de la belorusa ŝtatestro?], Global Voices en Esperanto, la 7-an de septembro 2020.</ref>. Antaŭe [[tataroj]] vivantaj tie ĉi skribis beloruse per la [[araba alfabeto]].
 
En la tabelo ordigo estas laŭ la cirila alfabeto
Linio 106 ⟶ 108:
 
La statutoj de la [[Grandprinclando Litovio]] estis verkitaj en la belorusa lingvo, kaj formis la unuan kompletan kodon de leĝoj verkitaj en Eŭropo ekde la romia juro.
 
=== En la 21-a jarcento ===
Nuntempe la [[Rusa lingvo|rusa]], same kiel la belorusa, havas [[Belorusio|oficialan statuson]] en la Respubliko Belorusio, kie la loĝantaro plejparte estas pli-malpli dulingva. Kvankam tiuj ĉi lingvoj estas parte reciproke kompreneblaj, ĉar ambaŭ apartenas al la [[Orientslavaj lingvoj|orientslava lingvaro]], ili tamen estas diferencaj. Hodiaŭ en la belorusa okazas ŝtataj solenaĵoj, ĝin parolas ŝtatoficistoj en la ministerioj, tra la tuta lando estas starigitaj vojsignoj kun surskriboj en tiu ĉi lingvo. Tamen en la ĉiutaga vivo la plejparto de loĝantoj de grandaj urboj plu parolas ruse, kaj en la lastaj jaroj la nombro de belorusparolantoj malkreskis, parte pro malkresko de la rolo de la belorusa lingvo en edukado.<ref name=":1" />
 
== Bibliografio ==
Linio 129 ⟶ 134:
 
== Referencoj ==
<references />{{InterWiki|code=be|lingvo=belorusa}}
{{InterWiki|code=be-x-old|lingvo=taraŝkevica belorusa}}