Vazgen Sargsjan: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Etikedo: redakto de fonto je 2017
Linio 42:
 
La efikoj al Sargsjan de la prezidanteco de Ter-Petrosjan fariĝis pli evidentaj dum la prezidentaj balotadoj en 1996 kaj la postaj evoluoj. Kelkajn tagojn antaŭ la elekto, Sargsjan deklaris sian subtenon al Ter-Petrosjan, deklarante ke Armenio "eniros la 21-an jarcenton venke kaj stabile kun Ter-Petrosjan [kiel prezidento]". Laŭ la Kaŭkazaj Regionaj Studoj, Sargsjan "malŝaltis la voĉdonantojn" de Ter-Petrosjan kaj kaŭzis "koleron kaj malsimpation" en 28,6% de la homoj laŭ enketo. La elekto, okazigita la 22-an de septembro, estis plejparte kritikita de observaj kaj kontrolaj organizoj, kiuj trovis "gravajn malobservojn de la balota komisiono". Oficialaj rezultoj, kiuj registris la venkon de Ter-Petrosjan en la unua fojo kun iom pli ol 50% de la totala voĉdono je lia favoro, estis denuncitaj de opozicia kandidato Vazgen Manukjan, kiu oficiale ricevis 41% de la voĉoj. Manukjan komencis manifestaciojn postulante balotan fraŭdon de la subtenantoj de Ter-Petrosjan. La protestoj kulminis la [[25-a de septembro|25-an de septembro]], kiam Manukjan kondukis milojn da subtenantoj al la parlamentejo sur la [[avenuo Bagramjan]], kie tiutempe situis la Elekta Komisiono. Poste dum la tago, la manifestaciantoj rompis la barilon ĉirkaŭ la parlamento kaj eniris en la konstruaĵon. Ili frapis la parlamentan prezidanton Babken Ararkcjan kaj vic-parolanton Ara Sahakjan. Responde, Vazgen Sargsjan deklaris, ke "eĉ se ili [la opozicio] gajnos 100 procentojn de la voĉoj, nek la Armeo nek la Nacia Sekureco kaj Enlanda Ministerio rekonus tiajn politikajn gvidantojn." Poste li estis kritikita de homrajtaj organizoj pro ĉi tiu deklaro. Ŝtatsekurecaj taĉmentoj, tankoj kaj soldatoj estis deplojitaj en Erevano por restarigi ordon kaj devigi la malpermeson de amaskunvenoj kaj manifestacioj la [[26-a de septembro|26-an de septembro]]. Sargsjan kaj la Ministro de Nacia Sekureco [[Serĵ Sargsjan]] anoncis, ke iliaj respektivaj agentejoj malhelpis puĉon.
 
=== Gvidado disigita: eksiĝo de Ter-Petrosjan ===
En 1997, la [[Minska Grupo]], kunprezidata de [[Rusio]], [[Usono]] kaj [[Francio]], premis Armenion kaj Azerbajĝanon konsenti pri la fina statuso de [[Montara Karabaĥo]]. En septembro, Ter-Petrosjan deklaris sian subtenon al la "poŝtupa" propono, kiu inkluzivis la revenon de la teritorioj ekster la limoj de la [[Aŭtonoma Provinco Montara Karabaĥo]]. Ter-Petrosjan argumentis la normaligon de rilatoj kun Azerbajĝano kaj, tial, la malfermo de la limo kun [[Turkio]] estis la nura maniero signife plibonigi la [[Ekonomio de Armenio|ekonomion de Armenio]]. Post kiam la plano estis diskonigita, li trovis fortan opozicion. La afero estis "grava por la armenoj pro historiaj kaj psikologiaj faktoroj. Post perdado de teritorioj dum jarcentoj, la armenoj hezitas "perdi" Karabaĥon nun, kiam ili gajnis militon kontraŭ Azerbajĝano." Laŭ politika sciencisto Vicken Cheterian, "Per postulado de gravaj koncedoj pri Karabaĥo, Ter-Petrosjan kontraŭis la lastajn fortojn kiuj subtenis lian regadon, la armeon kaj la Karabaĥan eliton, en tempo kiam lia populareco ene de la armena socio estis plej malalta. "
 
La gvidantaro de la [[Arcaĥa Respubliko|Republiko Montara Karabaĥo]], la armena intelektularo kaj la [[Armena diasporo|diasporo]], la opozicio ankaŭ esprimis sian opozicion al la subteno de la prezidanto al la proponita kompromisplano. Vazgen Sargsjan, kiu rapide kondamnis la proponon, fariĝis la ''fakta'' gvidanto de la kontraŭa grupo ene de la registaro. Al li aliĝis la du karabaĥaj armenoj en la registaro: Ĉefministro Koĉarjan kaj Ministro pri Internaj Aferoj kaj Ministro pri Nacia Sekureco [[Serĵ Sargsjan]]. Ĉi tiuj tri politikistoj estis nomataj "malmolaj" en la okcidentaj amaskomunikiloj pro sia perceptita naciisma sinteno. Ili argumentis, ke "Armenio devas provi plibonigi sian ekonomian potencialon", dum Ter-Petrosjan insistis, ke Armenio "nur povus realigi marĝenajn plibonigojn nesufiĉajn por trakti la timon de relativa malkresko kaj ekonomia ekskludo". La kabineto de Koĉarjan, kie Vazgen Sargsjan estis gvida figuro, postulis "pakaĵ-" interkonsenton, "implikante ununuran kadran akordon pri ĉiuj disputigaj temoj".  La 21-an de oktobro 1997, dek membroj de la Respublikana bloko en la parlamento forlasis la frakcion kaj transdonis sian subtenon al Vazgen Sargsjan. La bloko de Ter-Petrosjan en la parlamento restis kun plimulto de du seĝoj. Malgraŭ la granda publika kaj politika opozicio,
 
Dum la kunveno de la Konsilio de Nacia Sekureco de la 7a ĝis la 8a de januaro 1998 evidentiĝis, ke Ter-Petrosjan ne havis sufiĉe da subteno por daŭrigi sian regadon kiel prezidento. La 23-an de januaro 1998, dum la pinto de la krizo, Vazgen Sargsjan deklaris sian senkondiĉan subtenon al [[Robert Koĉarjan]], kaj riproĉis la Tut-Armenan Nacian Movadon provi malstabiligi Armenion. Sargsjan ankaŭ garantiis, ke la armena armeo "ne intervenos en la politika lukto".
 
Ter-Petrosjan anoncis sian eksiĝon la [[3-a de februaro|3-an de februaro]] [[1998]]. Laŭ Michael P. Croissant, estis Vazgen Sargsjan, kiu "finfine ludis la ĉefan rolon puŝante la eksiĝon de la prezidento". En lia eksiĝdeklaro, Ter-Petrosjan nomis Vazgen Sargsjan, Robert Koĉarjan kaj [[Serĵ Sargsjan]] "la konata potenca korpo". Li citis la minacon de malstabiligo de la lando kiel la kialon de sia eksiĝo. La eksiĝo de Ter-Petrosjan estis sekvita per la eksiĝo de parolanto de la Nacia Asembleo Babken Ararkcjan, liaj du deputitoj, Urbestro de Erevano Vano Siradeghjan, Ministro pri Eksterlandaj Aferoj Aleksander Arzumanjan kaj aliaj. Signifa ŝanĝo okazis en la Nacia Asembleo. Dekoj de membroj de la parlamenta frakcio nomita la Respublikana Bloko (plejparte konsistanta el la Tut-Armena Nacia Movado de Ter-Petrosjan) aliĝis al la bloko Jerkrapah de Vazgen Sargsjan, igante ĝin la plej granda parlamenta bloko, kun 69 membroj kompare kun nur 56 por la Respublikana.
 
Post la eksiĝo de Ter-Petrosjan, ĉefministro Koĉarjan iĝis portempa prezidento. La 5-an de februaro 1998, Sargsjan neis la asertojn de puĉo kaj diris ke la eksiĝo de Ter-Petrosjan estis "sufiĉe malĝoja sed natura". Sargsjan asertis, ke la movo de la prezidento surprizis lin kaj ke li "serĉis komunajn bazojn kun la prezidento dum la pasintaj tri monatoj". Li aldonis, "la sola paŝo, kiun mi atingis pri la problemo pri la karabaĥa afero, estis la sugesto, ke la situacio estu frostigita." Preskaŭ jaron post la eksiĝo de Ter-Petrosjan, Vazgen Sargsjan deklaris ĉe la kongreso de la Respublikana Partio, ke li "respektas kaj estimas" Ter-Petrosjan kaj priskribis lin kiel "saĝan kaj moralan homon kaj politikiston". Sargsjan insistis, ke la demando pri "politika respondeco" estas la ĉefa kialo malantaŭ lia eksiĝo.
 
== Referencoj ==